Tỉ phú Hong Kong Lý Gia Thành - Ảnh: SOUTH CHINA MORNING POST

Trong bối cảnh Bắc Kinh "đụng độ" với các chính phủ phương Tây trong các vấn đề từ Hong Kong đến thương mại và dịch bệnh, đế chế của tỉ phú 91 tuổi Lý Gia Thành (Li Ka-shing) trở thành bài kiểm tra quan trọng nhất cho việc liệu doanh nghiệp quốc tế có đủ sức chống chọi với giai đoạn này - thời kỳ nhiều người gọi là Chiến tranh lạnh mới.

Công ty CK Hutchison Holdings, mảnh lớn nhất trong đế chế của ông Lý, hiện đang giao dịch chưa đến một nửa giá trị ròng của mình. Đây là mức giao dịch thấp nhất của CK Hutchison kể từ khi tái cấu trúc năm 2015.

Cổ phiếu của CK Hutchison đã giảm 30% trong năm 2019, trong khi chỉ số Hang Seng Index của Hong Kong giảm 7%.

Bloomberg nhận định tấm gương từ ông Lý đang trở thành bài thử quan trọng xem các doanh nghiệp quốc tế có thể chiều lòng cả 2 phía hay không.

Trong khi vị tỉ phú Hong Kong vẫn luôn gắn bó với cả đặc khu và Trung Quốc đại lục, CK Hutchison thu về hơn 80% doanh thu từ nước ngoài. Đa số nguồn thu nhập này đến từ các ngành công nghiệp nhạy cảm như năng lượng, cơ sở hạ tầng, viễn thông và cảng biển.

Đó chính là điều khiến CK Hutchison chịu ảnh hưởng từ các mâu thuẫn chính trị lớn hơn so với các doanh nghiệp đa quốc gia và tập đoàn lớn khác ở cả Trung Quốc và phương Tây.

"Đây là sự cân bằng mỏng manh. Ông ấy không muốn bị các nhà làm luật phương Tây xem là gắn bó mật thiết với chính phủ Trung Quốc", giảng viên chiến lược quản lý Jackie Yan của ĐH Hong Kong cho biết.

Tuy vậy, phương Tây có thể vẫn đi tới nhận định này sau khi một chi nhánh của CK Hutchison thua đấu thầu xây dựng nhà máy khử mặn nước của Israel hồi tháng 5. Doanh thu của dự án này có thể đạt 85 triệu USD/năm hoặc 2,1 tỉ USD trong toàn tuổi thọ của nó.

Cụ thể, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã cảnh báo Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu rằng Washington lo ngại sự tham gia của CK Hutchison có phần "nhạy cảm", một trong những tờ báo hàng đầu của Israel từng đưa tin.

"Chúng tôi không muốn Trung Quốc tiếp cận cơ sở hạ tầng của Israel", ông Pompeo phát biểu trên truyền hình vào khoảng 2 tuần trước khi CK Hutchison "hụt" thầu.

Đây không phải thất bại đầu tiên của tập đoàn này. Năm 2018, CK Hutchison đã bị chặn khỏi dự án nhà vận hành đường ống dẫn khí của Úc vì một quan ngại an ninh quốc gia tương tự.

Giới quan sát nhận định ông đã đầu hàng trước áp lực phải ủng hộ các động thái của Bắc Kinh tại Hong Kong. Một ngày sau khi thua đấu thầu của Israel, ông Lý đã công khai lên tiếng ủng hộ luật an ninh quốc gia Hong Kong của Bắc Kinh.

Phong trào biểu tình từ năm 2019 tại Hong Kong lại nổi lên sau đại dịch vì luật an ninh quốc gia - Ảnh: SOUTH CHINA MORNING POST

Sự cân bằng mong manh

Theo Bloomberg, mối quan hệ của ông Lý với đại lục đã yếu đi kể từ khi Chủ tịch Tập Cận Bình nhậm chức năm 2013. Dù đã mở rộng kinh doanh tại một số khu vực ở Trung Quốc, vị tỉ phú này đã dần giới hạn sự hiện diện của mình trong những năm gần đây.

Kể từ năm 2015, ba công ty hàng đầu của Tập đoàn CK gồm CK Hutchison, CK Asset và CK Infrastructure đã quyết định hoặc lên kế hoạch đầu tư và thâu tóm trên toàn cầu với tổng giá trị gần 60 tỉ USD. Chỉ 1,6% trong đó nằm ở đại lục hoặc Hong Kong, Bloomberg cho biết.

Giữa phong trào biểu tình năm 2019 ở Hong Kong, ông Lý một bề kêu gọi chính phủ khoan dung với những người trẻ tuổi khi đối phó với tình trạng bất ổn. Mặt khác, ông kêu gọi giới trẻ nhìn vào bức tranh rộng hơn.

Tháng 5 năm nay, CK Hutchison dự đoán doanh thu bán lẻ toàn cầu của hãng sẽ giảm 50% trong nửa đầu năm vì dịch COVID-19, nhưng cho rằng "thu nhập từ các cửa hàng ở Hong Kong và châu Á có thể bù đắp mất mát ở châu Âu".

Người đầu tiên bị truy tố theo luật an ninh Hong Kong không được tại ngoại

TTO - Một tòa án ở Hong Kong ngày 6-7 đã bác đơn xin tại ngoại của người đầu tiên bị truy tố tội danh xúi giục ly khai và khủng bố theo luật an ninh quốc gia vừa được áp dụng tại đặc khu hành chính này.