Sáng 11-10, Ủy ban Văn hóa và Xã hội tổ chức phiên họp toàn thể lần thứ 3 cho ý kiến vào các dự thảo luật liên quan đến giáo dục sẽ trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 10 tới.

Cần tổ chức hội đồng soạn thảo sách giáo khoa quốc gia

Liên quan sách giáo khoa, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục nêu rõ Nhà nước cung cấp một bộ sách giáo khoa sử dụng thống nhất toàn quốc bảo đảm công bằng trong tiếp cận giáo dục, chất lượng, hiện đại, phù hợp với mục tiêu giáo dục.

Chính phủ quy định việc miễn phí sách giáo khoa cho học sinh; thực hiện các giải pháp xã hội hóa phù hợp về sách giáo khoa, bảo đảm tính bền vững và đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục.

Hội đồng quốc gia thẩm định sách giáo khoa do Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định và thành lập theo từng môn học, hoạt động giáo dục ở từng cấp học, lớp học để thẩm định sách giáo khoa. 

Hội đồng và thành viên hội đồng chịu trách nhiệm về nội dung và chất lượng thẩm định.

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo phê duyệt sách giáo khoa để sử dụng trong cơ sở giáo dục phổ thông sau khi được Hội đồng quốc gia thẩm định sách giáo khoa thẩm định và đánh giá xếp loại đạt; quy định tiêu chuẩn, quy trình biên soạn, chỉnh sửa sách giáo khoa giáo dục phổ thông.

Nêu ý kiến sau đó, đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) cho rằng chủ trương một chương trình nhiều bộ sách giáo khoa bên cạnh mặt được thì có thể nói gần như "đổ vỡ, không thành công".

Ông đề nghị cần sửa đổi quy định trong dự luật để đảm bảo nội dung Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức hội đồng soạn thảo quốc gia và hội đồng thẩm định quốc gia.

Bởi hiện chưa đề cập đến hội đồng soạn thảo quốc gia và điều này đã gây rối loạn trong một số thời kỳ, soạn thảo ra bộ sách không chuẩn mực, rất nhiều lỗi...

Biên soạn bộ sách giáo khoa dùng chung, cần chú ý giảm tải chương trình

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh chỉ rõ việc một chương trình nhiều bộ sách giáo khoa có nhiều tiến bộ nhưng thực tiễn có nhiều khó khăn, đặc biệt, ở khu vực vùng sâu, xa...

Ông nêu rõ chủ trương có một bộ sách giáo khoa dùng chung và thể hiện trong dự luật. Song cơ quan chủ trì soạn thảo chưa sửa triệt để khi vẫn còn điều khoản giao cho UBND cấp tỉnh chọn sách giáo khoa.

"Như vậy chọn thế nào? Nếu đã dùng chung, trách nhiệm này phải đưa về bộ. Bộ không chỉ thẩm định mà đưa ra quy định thế nào là sách giáo khoa dùng chung", ông Vinh nói và đề nghị phải có phương án với các bộ sách giáo khoa hiện đang sử dụng vì đã dày công làm ra.

Ông đề xuất bên cạnh các nội dung đưa vào dùng chung, với các tài liệu còn lại cũng là sản phẩm trí tuệ, có giá trị tham khảo rất lớn với giáo viên, học sinh.

Do đó không nên cấm, mà để thành tài liệu tham khảo giúp phụ huynh, giáo viên, học sinh có quyền tiếp cận và khuyến khích cho tài liệu giáo dục phát triển. Đồng thời, định kỳ cơ quan chức năng có trách nhiệm phát triển, cập nhật sách giáo khoa.

Ông nói thêm theo chỉ đạo từ đầu năm học tới phải có bộ sách giáo khoa dùng chung nên cần rất khẩn trương.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Phòng) đề nghị khi thực hiện chủ trương một bộ sách giáo khoa dùng chung cần tuyên truyền để người dân thấy rõ việc điều chỉnh trong từng giai đoạn để phù hợp với thực tế.

Bà nói hiện nay tiến độ thực hiện một bộ sách giáo khoa dùng chung rất gấp gáp và đi cùng cần có sự cẩn trọng, trách nhiệm, chất lượng của bộ sách.

Bà đề xuất trong quá trình biên soạn bộ sách giáo khoa dùng chung cần chú ý đến nội dung giảm tải chương trình. 

Bởi hiện nay vẫn có phản ánh từ người dân, nhiều giáo viên, chuyên gia về chương trình không giảm tải mà thậm chí, ở một số bộ sách giáo khoa mới càng nặng hơn.

Cụ thể, giữa yêu cầu đạt được của chương trình với thời gian giảng dạy trên lớp có vênh nhau. Giáo viên phản ánh nếu chỉ dạy theo chương trình, thời gian phân phối trên lớp không thể dạy kỹ, hết được nội dung.

Vì vậy nảy sinh nhu cầu dạy thêm, học thêm, chưa nói đến việc ép buộc học sinh phải học thêm.

"Học sinh cũng không thể lĩnh hội toàn bộ kiến thức, nhưng kết cấu nội dung thi lại lấy chuẩn kiến thức trong chương trình. Điều này dẫn đến quá cao cho học sinh...", bà Nga nói và đề nghị cần chú trọng vấn đề này.

Bà cũng nêu việc cần hạn chế lãng phí với các bộ sách giáo khoa hiện có đã được thẩm định, đưa vào giảng dạy khi thực hiện một bộ sách giáo khoa chung.

"Đây là các bộ sách đã được biên soạn khá công phu, nên khi có bộ sách mới dùng chung, bộ cũng cần có giải pháp với các bộ sách hiện có của các tổ chức, cá nhân để tránh lãng phí", bà Nga nói thêm.

Giải trình sau đó, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Văn Phúc nêu rõ dự luật sẽ thể chế hóa nội dung việc sử dụng một bộ sách giáo khoa thống nhất. Đồng thời bộ sẽ rà soát lại các nội dung liên quan việc biên soạn bộ sách ở các văn bản dưới luật.

Bộ trưởng Bộ GD-ĐT sẽ chịu trách nhiệm quyết định một bộ sách giáo khoa thống nhất

Đây là nội dung được đề xuất trong dự thảo nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo.