Khi tự cập nhật, công dân phải đưa những loại giấy tờ liên quan lên cùng. Các cơ quan chức năng sẽ kiểm tra tính hợp pháp và trùng khớp dữ liệu để chấp nhận hay không những thông tin tài liệu do người dân cung cấp.  

Thủ tục kết hôn, ly hôn do nhiều cơ quan cùng giải quyết

Hiện nay, đông đảo người dân cả nước đã dần quen với việc sử dụng app VNeID để phục vụ các thủ tục liên quan.

Cơ quan chức năng đang xây dựng kho thông tin về hôn nhân của hơn 100 triệu dân. Bộ Tư pháp thông tin, mục tiêu của việc sử dụng dữ liệu này là cắt giảm các thành phần trong hồ sơ khi thực hiện thủ tục hành chính. 

Tức là dữ liệu về hôn nhân gia đình sẽ thay thế các loại giấy xác nhận tình trạng hôn nhân của người dân khi thực hiện các thủ tục hành chính. 

Klhi công dân làm các thủ tục hành chính, cán bộ sử dụng kho dữ liệu này để giải quyết và không yêu cầu người dân phải xuất trình các loại giấy tờ liên quan. 

Vừa qua, khi đăng nhập vào app VNeID, nhiều người dân nhận được thông báo tự kiểm tra lại thông tin về tình trạng hôn nhân của bản thân. Thông tin này do các cơ quan quản lý hộ tịch trong cả nước nhập liệu lên hệ thống và được tích hợp vào ứng dụng VNeID.

Các thông tin trong ứng dụng khá đơn giản, chủ yếu dữ liệu trong sổ bộ đăng ký kết hôn ở cấp xã do các cơ quan quản lý hộ tịch qua các thời kỳ lưu trữ.

Một số người dân đã lựa chọn không tích hợp thông tin về tình trạng hôn nhân do thông tin trên ứng dụng VNeID chưa chính xác, như thông tin tình trạng hôn nhân không xác định được số chứng minh nhân dân trước đây và thông tin về người vợ/chồng (còn sống hay đã chết). Có trường hợp người từng ly hôn rồi kết hôn với người khác thì thông tin trong app VNeID chưa cập nhật.

Dữ liệu về hôn nhân rất lớn, lại có nhiều biến đổi. Qua từng giai đoạn, pháp luật giao cho nhiều cơ quan có thẩm quyền đăng ký kết hôn. 

Cấp xã đăng ký kết hôn cho hai công dân cùng cư trú trong nước, cấp tỉnh đăng ký kết hôn cho những trường hợp có yếu tố nước ngoài, một số giai đoạn thì UBND cấp huyện được ủy quyền đăng ký kết hôn có yếu tố nước ngoài. 

Các cơ quan đại diện ngoại giao của Việt Nam tại nước ngoài cũng có thẩm quyền đăng ký kết hôn. 

Thủ tục ly hôn do tòa án các cấp giải quyết nhưng cơ quan này không có kết nối với các cơ quan đăng ký kết hôn, cũng không có liên thông dữ liệu với các cơ quan đăng ký kết hôn. 

Vậy nên người dân phải cung cấp các bản án, quyết định về ly hôn cho cơ quan chức năng để thực hiện các thủ tục khi cần thiết. Đó là chưa kể công dân Việt Nam ly hôn ở nước ngoài ly hôn theo quy định của nước sở tại.

Vì vậy, công việc hệ thống hóa đầy đủ dữ liệu hôn nhân của 100 triệu dân Việt Nam không thể hoàn chỉnh một sớm một chiều. 

Để công dân tự cập nhật tình trạng hôn nhân trên VNeID

Để cập nhật thông tin về hôn nhân của người dân nhanh hơn, app VNeID cần mở chức năng cho người dân tự cập nhật thông tin của bản thân mình kèm theo những giấy tờ liên quan chứng minh. 

Các cơ quan liên quan (tòa án, công an, quản lý hộ tịch) sẽ đối chiếu với sổ bộ, hồ sơ gốc để xác thực và phần còn lại chỉ cần các cơ quan liên quan kiểm tra, đối chiếu với sổ bộ, hồ sơ gốc.

Thực tế không hiếm trường hợp một người từng trải qua hai ba đời vợ, đời chồng, thậm chí có người từng kết hôn rồi ly hôn lần lượt với nhiều ngươi. Do đó, thông tin về hôn nhân trên ứng dụng VNeID cần thiết lập đủ "dài" để điền cho hết các mối lương duyên của những công dân trên. 

Với những trường hợp ly hôn ở ngước ngoài, hồ sơ ly hôn dày cả xấp, ứng dụng cần có chỗ để người dân chụp ảnh và tải lên đầy đủ các trang tài liệu cần thiết. 

Trường hợp người dân chưa rành sử dụng thiết bị số hoặc không có điện thoại di động phù hợp thì UBND cấp xã cử lực lượng cán bộ, công chức "cầm tay chỉ việc" giúp cung cấp thông tin qua app VNeID. Có như thế mới đẩy nhanh tiến độ số hóa kho dữ liệu quý giá này.

Hiện nay, do mỗi điện thoại di động chỉ có thể cài đặt một tài khoản công dân số trên VNeID nên người dân không thuận tiện khi thay sim điện thoại của người thân để giúp đăng nhập vào ứng dụng này. 

Vì vậy cơ quan quản lý cần tạo "tài khoản công dân số đặc biệt" sử dụng một sim do mình quản lý để giúp những người dân chưa thuận tiện có thể sử dụng app VNeID trong những trường hợp như cung cấp thông tin về hôn nhân, nhà đất... trong app VNeID. 

Làm sao xác định ai là đồng sử dụng đất hộ gia đình khi số hóa trong VNeID?

Việc xây dựng hệ thống dữ liệu về giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên VNeID có vai trò rất quan trọng để minh bạch về đối tượng được Nhà nước cấp quyền sử dụng đất.