Trên đây là chia sẻ của bạn đọc Khánh Hưng gởi đến chuyên mục Bạn đọc làm báo sau hàng loạt cú lừa trên mạng xã hội xảy ra trong mấy ngày qua.

Nhằm góp thêm góc nhìn, Tuổi Trẻ Online xin giới thiệu bài viết của anh.

Tin giả hấp dẫn hút view gấp 100 lần tin thật

TTO - Theo công trình nghiên cứu đăng trên tạp chí Science, 1% tin tức giả hàng đầu tới tay tối đa khoảng 100.000 người, trong khi tin thật chỉ đến được hơn 1.000 người.

"Chỉ trong vài ngày, liên tục 3 tin giả làm cộng đồng mạng dính "việt vị". Bắt đầu là chuyện "sinh con thuận tự nhiên", đến chuyện "bồ nhí của Phó Bí thư tỉnh Thanh Hóa", và nóng sốt nhất là ngày hôm qua rất nhiều người dùng Facebook dính "cú lừa" BFF đổi màu liên quan đến bảo mật tài khoản.

Ba tin giả xuất hiện liên tiếp nói lên một thực tế rằng: Thời của tin giả đã đến và nếu chúng ta cứ tiếp tục hồn nhiên trên mạng xã hội, chẳng chóng thì chầy sẽ dính từ cú lừa này đến cú lừa khác.

Chưa có thống kê cụ thể về những tác động tiêu cực mà 3 tin giả ở trên gây ra với người dùng mạng xã hội. Tuy nhiên, ai cũng biết những tin tức giả được tạo ra chưa bao giờ đi kèm với một mục đích tử tế.

Chúng ta có thể hình dung chuyện "sinh con thuận tự nhiên" sẽ khiến bao bà mẹ đang mang thai lo lắng đến thế nào. Chúng ta cũng biết chuyện "bồ nhí của Phó bí thư" sẽ làm bao người đau khổ ra sao, như cô gái bỗng dưng bị cắt ghép và trở thành bồ nhí chẳng hạn.

Hay như cú lừa BFF đổi màu liên quan đến bảo mật tài khoản, chúng ta nghĩ nó không tác động to lớn gì, nhưng chúng ta phải thừa nhận rằng khi đọc và gõ BFF, rồi chia sẻ ta cũng cảm thấy mình bất an. Đó là chưa kể đến cảm xúc tiêu cực sau khi biết mình… bị lừa.

Vậy mà, chúng ta vẫn hồn nhiên như nàng tiên. Sau bị lừa dối lại tiếp tục dính dối lừa. Tại sao vậy? Có phải vì chúng ta không thông minh? Nếu vậy thì bạn bè Facebook chúng ta hiếm người thông minh lắm. Có phải chúng ta chưa biết cách "chơi" mạng xã hội?

Cũng không đúng, chúng ta ai cũng rành Facebook, vì ai cũng chơi sơ sơ… vài năm.

Chỉ có một lý do để lý giải cho chuyện này: Chúng ta quá hồn nhiên, quá háo hức và luôn mong muốn đi đầu trên mạng xã hội.

Chúng ta ngây thơ tin rằng khi mình chia sẻ chuyện "Phó bí thư có bồ nhí" sẽ giúp một tay vào luồng dư luận để chống lại chuyện xấu trong xã hội.

Hồn nhiên tin rằng mình làm thế mình cũng là người tốt, có tiếng nói, không bị lạc loài. Chúng ta có sẵn dòng máu anh hùng, và luôn khát khao làm anh hùng.

Còn quá háo hức là sao? Nghĩa là chúng ta thấy chuyện gì hot là chia sẻ, là phẫn nộ ngay liền và lập tức. Mặc dù thông tin ấy chưa kiểm chứng (không thèm kiểm chứng), cứ lên tiếng cái đã, mình không lên tiếng sớm facebooker khác lên tiếng sớm hơn thì tức lắm!

Chúng ta không biết rằng tính hiếu kỳ và năng lực hiểu biết xung quang của mình luôn tỷ lệ nghịch.

Hơn nữa, chúng ta lên mạng xã hội với mong muốn là gắn kết nhưng thực chất bên trong chúng ta vẫn là những cá nhân đơn độc. Và chúng ta thường sợ những nỗi sợ vu vơ như sợ bị bỏ rơi, sự không cập nhật tin tức như bạn bè, sợ lạc lõng, lạc loài…

Những nỗi sợ đó khiến chúng ta chia sẻ, like, bày tỏ cảm xúc vô tội vạ với mong muốn được kết nối. Nhưng khi chia sẻ, like những tin tức chưa kịp kiểm chứng chúng ta có nguy cơ dính tin giả. Và lúc đó hậu quả là chúng ta cô đơn càng cô đơn.

Chắc bạn sẽ nhớ cảm giác bị "bốc phốt" sau khi mình chia sẻ tin giả và tin tưởng mình vừa làm một việc tốt rồi ai đó vào còm-men rằng: Tin giả, bị lừa rồi.

Nhiều chuyên gia dự báo bắt đầu từ năm nay 2018 sẽ là thời đại của tin giả, thậm chí nó có thể lấn át tin thật. Họ cũng nói rằng chúng ta khó mà phân biệt được đâu là tin thật, đâu là tin giả vì tin giả ngày càng tinh vi, kiểu như BFF chẳng hạn, nó được tạo ra trên nền một tin thật.

Tuy nhiên, họ đưa ra một lời nhắn rất hay, đại ý rằng trước khi chia sẻ một tin tức nào đó trên mạng xã hội hãy bình tâm lại, bớt hồn nhiên đi. Hãy tự hỏi rằng mình chia sẻ điều này cần thiết không? Có tốt cho mình và cho những người khác đang xem không? Và liệu có khả năng nào là tin giả không?

Hãy chậm lại một chút, đừng quá háo hức trước những tin tức trên mạng xã hội. Vì trước hết chính là để bảo vệ sự bình an trong chính tâm hồn mình!

Từ chuyện 'sinh con thuận tự nhiên', thêm bài học với tin giả

TTO - Cơn bão mạng về thông tin 'sinh con thuận tự nhiên' chắc sẽ sớm chấm dứt khi các cơ quan chức năng vào cuộc. Cũng qua đó, thêm một lần nữa cho thấy trong vô số thông tin được chia sẻ trên mạng xã hội có không ít tin giả và độc hại.