Theo báo Financial Times, động thái này diễn ra khi Mỹ cắt giảm tài trợ nghiên cứu và siết ngân sách giáo dục đại học, khiến nhiều học giả tìm cơ hội ở nước khác do áp lực từ chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Theo kế hoạch Canada Global Impact+ Research Talent Initiative, Ottawa dành 1 tỉ đô la Canada (CAD) (khoảng 721 triệu USD) trong 12 năm để tuyển các nhà khoa học hàng đầu, 400 triệu CAD (gần 289 triệu USD) phát triển hạ tầng nghiên cứu, 134 triệu CAD (gần 97 triệu USD) hỗ trợ tiến sĩ và nghiên cứu sinh quốc tế đến Canada, cùng 120 triệu CAD (hơn 86 triệu USD) cho các nhà nghiên cứu trẻ.

Bộ trưởng Công nghiệp Canada Mélanie Joly cho biết khi nhiều nước siết tự do học thuật và cản trở nghiên cứu, Canada “đang tăng tốc đầu tư cho khoa học” và thu hút các bộ óc xuất sắc về làm việc với đội ngũ nghiên cứu trong nước.

Trong khi đó, việc Mỹ đóng băng và hủy nhiều khoản tài trợ nghiên cứu khiến các đại học Mỹ cắt giảm chi phí, hạn chế tuyển dụng nghiên cứu sinh sau tiến sĩ. Một khảo sát của Canada cho thấy nhiều nhà nghiên cứu Mỹ cân nhắc chuyển ra nước ngoài.

Gói đầu tư mới của Canada được đánh giá có quy mô lớn hơn các chương trình thu hút học giả Mỹ gần đây của Liên minh châu Âu (EU), Pháp, Anh hay Thụy Điển.

Ông Alan Bernstein, nguyên Chủ tịch Viện Nghiên cứu Tiên tiến Canada, nói đây không chỉ là tận dụng tình hình ở Mỹ mà là xây dựng một nền khoa học mạnh và đa dạng hóa nền kinh tế.

Ông cho biết nhiều trường đang lập danh sách mời các học giả quốc tế, và khoản đầu tư kỳ vọng sẽ kéo theo thêm tài trợ từ doanh nghiệp và giới từ thiện cho các ngành tốn kém như khoa học, y sinh và kỹ thuật.

Mạng lưới United Health Network tại thành phố Toronto đã mở chiến dịch tuyển 100 nhà nghiên cứu toàn cầu.

Một số học giả Mỹ đã công khai chuyển sang Canada, trong đó có ba giáo sư từ Đại học Yale chuyển đến Đại học Toronto. Hai nhà kinh tế đoạt Nobel Esther Duflo và Abhijit Banerjee cũng rời Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) để chuyển sang Đại học Zurich, trong khi Viện hàn lâm Khoa học Áo cho biết đã tuyển 25 nhà nghiên cứu hàng đầu từ Mỹ.

Giáo sư Snyder nói với báo Financial Times rằng ông không rời Mỹ vì chính trị mà vì muốn giảng dạy cho nhiều sinh viên hơn và tiếp cận được công chúng rộng rãi hơn - điều ông cho rằng Canada cho phép ông làm tốt hơn.

Áp phí 100.000 USD visa H-1B, ông Trump vẫn khẳng định Mỹ cần nhân tài nước ngoài

Tổng thống Trump khẳng định nước Mỹ vẫn cần thu hút lao động có tay nghề cao từ nước ngoài, dù chính quyền của ông đang thực hiện các biện pháp siết chặt quy trình cấp thị thực H-1B.