Tàu tấn công đổ bộ USS Makin Island - Ảnh: PACIFIC COMMAND

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin ngày 10-4 (giờ Mỹ) đã có cuộc điện đàm với Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana.

Theo hãng tin AP, cuộc điện đàm này có nội dung xoay quanh sự hiện diện gần đây của nhóm hơn 200 tàu Trung Quốc ở Đá Ba Đầu, thuộc cụm Sinh Tồn, quần đảo Trường Sa ở Biển Đông. 

 Quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam, nhưng Philippines cũng tuyên bố chủ quyền ở một số khu vực thuộc quần đảo này. Philippines cho rằng nơi nhóm tàu Trung Quốc tụ tập ở đá Ba Đầu đã xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) 200 hải lý của nước này.

Trung Quốc khẳng định đó là những tàu cá đang làm công việc đánh bắt cá, trong khi phía Philippines khẳng định nhóm tàu này là lực lượng dân quân biển, một nhánh hoạt động quấy phá tàu nước ngoài theo chiến thuật giữ xung đột ở mức thấp, còn gọi là chiến thuật "vùng xám".

Cuộc điện đàm này được thực hiện khi ông Austin đang trên đường từ Washington tới Israel, khởi động một chuyến công du quốc tế của mình.

Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Mỹ John Kirby cho hay ông Austin và ông Lorenzana đã thảo luận về tình hình gần đây, trong đó Bộ trưởng Quốc phòng Austin đã đề xuất với ông Lorenzana một số biện pháp nhằm tăng cường hợp tác quốc phòng hai bên.

Ông Kirby không đưa ra chi tiết nào thêm, nhưng khẳng định các biện pháp này bao gồm "nâng cao nhận thức tình huống về các mối đe dọa ở Biển Đông".

Người phát ngôn của Lầu Năm Góc cũng xác nhận rằng trong tuần này, Mỹ đã triển khai tàu sân bay USS Theodore Roosevelt cùng nhóm tác chiến, cũng như tàu tấn công đổ bộ USS Makin Island. Cả hai tàu này đều đang hoạt động ở Biển Đông.

Trước đó, Trung tâm nghiên cứu Sáng kiến theo dõi tình hình chiến lược Biển Đông (SCSPI, trụ sở Bắc Kinh) nói tàu USS Makin Island đã đi qua eo biển Malacca từ ngày 7 tới 8-4.

Phía Mỹ, Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương cũng thông báo trên Twitter về việc tàu USS Makin Island đang tiến hành một cuộc diễn tập bắn đạn thật.

Mỹ không có lực lượng thường trực đóng ở Philippines, nhưng có thể luân chuyển lực lượng tới quốc gia Đông Nam Á này theo Thỏa thuận lực lượng thăm viếng Mỹ - Philippines (VFA).

Trong thời gian qua, Mỹ đã chỉ trích nhóm tàu Trung Quốc neo đậu ở Đá Ba Đầu, cho rằng đây là các nỗ lực nhằm đe dọa các nước nhỏ hơn trong khu vực.

Vụ Đá Ba Đầu: Trung Quốc nói tàu trú ẩn 'bình thường cả ngàn năm', Mỹ quan ngại

TTO - Trung Quốc nói rằng các tàu nước họ sẽ không hiện diện lâu dài tại đá Ba Đầu. Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết họ có chung quan ngại với Philippines về sự hiện diện đông đúc của dân quân biển Trung Quốc ở đây.