Ông Navalny đã qua đời hôm 16-2 khi đang thụ án tù tại nhà tù IK-3 ở Bắc Cực. Sự kiện này tạo làn sóng chỉ trích mạnh mẽ của Mỹ và nhiều nước phương Tây hướng vào Tổng thống Nga Putin.

Nó cũng trở thành tâm điểm tranh luận trên chính trường Mỹ khi khả năng ông Trump (Đảng Cộng hòa) và Tổng thống Biden (Đảng Dân chủ) đang hiện rõ.

Ông Trump làm rõ lý do tự ví mình như Navalny

Dư luận Mỹ, đặc biệt các luồng ý kiến chính trị đối lập với ông Trump, thường mô tả ông Trump là người có quan điểm thân thiện với ông Putin.

Sau cái chết gây chấn động của Navalny, ông Trump rơi vào áp lực phải "chỉ trích Putin".

Tuy nhiên trên mạng xã hội Truth Social, ông Trump bị nhận xét đã cố tình không nhắc tới ông Putin. Thay vào đó, ông ví bản thân mình như Navalny, và khẳng định cái chết Navalny "khiến tôi ngày càng nhận thức rõ hơn về những gì đang diễn ra ở đất nước đang sa sút của chúng ta".

Ý của ông Trump là những gì đang xảy ra với bản thân ông: các cuộc "săn phù thủy", các vụ truy tố hình sự lẫn dân sự mà ông cho là vũ khí hóa luật pháp chỉ để hạ bệ ông, một cựu tổng thống và đang là ứng cử viên sáng giá tranh cử tổng thống.

Tuy nhiên, phát biểu còn mơ hồ của ông Trump lập tức thành đề tài bàn tán. Đáp lại, trong cuộc phỏng vấn với Fox News phát sóng ngày 20-2 (giờ Mỹ), ông Trump một lần nữa nhắc lại quan điểm của ông về vụ Navalny.

Trước câu hỏi của người dẫn chương trình Laura Ingraham, ông Trump cho rằng Navalny là nạn nhân của các mưu đồ đấu đá chính trị, và rất dũng cảm khi trở lại Nga để rồi hứng chịu hậu quả.

"Navalny rơi vào tình huống rất đáng buồn và ông ta rất dũng cảm. Ông ta đã quay trở lại. Vốn dĩ ông có thể lánh đi rồi, và thật lòng mà nói ông ta tốt hơn nên lánh đi và phát biểu từ bên ngoài đất nước thay vì quay lại, bởi mọi người đều nghĩ chuyện ấy có thể xảy ra, và rồi nó đã xảy ra", ông Trump nói.

Ông Trump không nêu rõ về thuyết âm mưu nói ông Navalny bị "xử", cũng tiếp tục không nhắc tên ông Putin trong đoạn phát biểu trên.

Tuy vậy ý kiến của ông với Fox News nhằm liên hệ tình trạng Navalny với các cáo buộc hình sự nhằm vào ông - mà ông xem là mang động cơ chính trị.

"Tôi bị truy tố bốn lần... tất cả cũng vì thực tế rằng tôi đang tham gia chính trường. Họ truy tố tôi về những điều thật phi lý", ông nói.

Ông Biden chỉ trích ông Trump vòng vo về ông Putin và Navalny

Cũng trong ngày 20-2, Tổng thống Mỹ Biden chỉ trích người tiền nhiệm Trump về phát ngôn liên quan ông Navalny.

"Cựu tổng thống, Trump, và các thành viên Đảng Cộng hòa khác, từ chối buộc Putin chịu trách nhiệm cho cái chết của ông ta (Navalny). Thay vào đó ông Trump cho rằng cái chết của Navalny khiến ông ta hiểu rõ nước Mỹ tệ hại như thế nào.

Ông ta đã nói và tôi dẫn lại: "Chúng ta là một quốc gia đang sa sút, một đất nước thất bại. Vậy tại sao Trump luôn chê trách nước Mỹ? Putin có trách nhiệm cho cái chết của Navalny. Vì sao Trump không thể đơn giản chỉ nói như vậy chứ?", ông Biden đặt dấu hỏi.

Trước đó, ông Biden đổ lỗi cho Tổng thống Nga Putin về chuyện ông Navalny. Tổng thống Mỹ đồng thời cho biết sẽ công bố hàng loạt lệnh trừng phạt lớn lên Nga sau sự kiện trên.

Trong phát biểu liên quan về việc này, ứng viên đối thủ của ông Trump bên Đảng Cộng hòa Nikki Haley cũng phê phán cách ông Trump "tự coi mình là nạn nhân".

Mẹ ông Navalny yêu cầu ông Putin trả thi thể con trai

Bà Lyudmila Navalnaya, mẹ của nhân vật đối lập Alexei Navalny, yêu cầu Tổng thống Nga Vladimir Putin giao thi thể con trai bà để chôn cất. Nga chỉ trích phương Tây can thiệp vấn đề nội bộ.