Trong chương trình Trên Ghế ngày 27-5, nhà báo Đinh Văn Nam đã đưa ra những nhận định sâu sắc về vấn đề được nhiều người quan tâm: Xe PHEV không sạc có làm sao hay không?

Ngày sử dụng, tối cắm sạc

* Theo anh, PHEV không sạc thì có sao không?

- Xe PHEV đã xuất hiện ở Việt Nam cách đây khoảng 10 năm và đang nhận được sự quan tâm của nhiều người thời gian gần đây.

Xe PHEV là xe hybrid cắm sạc. Song nếu không sạc, xe vẫn chạy bình thường. Bởi vì xe sử dụng động cơ lai (hybrid), không có xăng sẽ dùng điện và không có điện sẽ dùng xăng.

Hiện nay công nghệ đã rất phát triển. Mỗi chiếc xe hybrid giờ đây đã trở nên phức tạp hơn. Điều này giúp xe ít bị phụ thuộc vào một trong hai động cơ xăng hay điện.

Tôi cũng đã tham gia một hành trình từ Hà Nội vào Quy Nhơn với một chiếc xe PHEV. Toàn bộ hành trình chỉ sạc một lần trước khi xuất phát, có thể đi đến cuối hành trình mà không cần phải sạc thêm.

* Một người có sạc tại nhà, mỗi tối sạc đầy pin đủ để ngày hôm sau đi làm quãng ngắn mà không cần phải đổ xăng. Anh nghĩ gì về điều này?

- Về lý thuyết, tôi tin rằng cách sử dụng này có thể thực hiện được. Với khối pin dung lượng lớn, nhiều xe PHEV có thể đi được quãng đường 100-140km chỉ bằng điện. Con số này đủ để một người sử dụng hằng ngày mà không cần phải đổ xăng. Ngày sử dụng, tối về cắm sạc.

Tuy nhiên, hiện nay một số dòng xe PHEV sẽ hoạt động đến một ngưỡng nhất định. Khi còn khoảng 20% pin, động cơ xăng sẽ được kích hoạt để pin không bị cạn kiệt. Vì thế, tầm hoạt động thực tế sẽ thấp hơn nhà sản xuất công bố.

Mức độ "tiết kiệm" của xe PHEV còn tùy vào góc nhìn

* Pin tụt xuống dưới ngưỡng cho phép, động cơ xăng sẽ được kích hoạt. Vậy xe PHEV có thật sự tiết kiệm hay không?

- Về việc tiết kiệm, chúng ta cần xem xét ở 3 khía cạnh.

Đầu tiên là tiết kiệm nhiên liệu. Bất cứ mẫu xe nào có yếu tố điện can thiệp đều tiết kiệm xăng. Từ động cơ mild hybrid, xe full hybrid đến xe plug-in hybrid, mức nhiên liệu tiết kiệm được sẽ tăng dần.

Trong hành trình mà tôi trải nghiệm với chiếc xe PHEV phân khúc CUV cỡ C, mức tiêu thụ nhiên liệu chỉ là 4 lít/100km. Con số này thấp hơn nhiều mẫu xe cùng phân khúc, khi hầu hết những xe đó khó để đạt mức tiêu thụ nhiên liệu dưới 6 lít/100km.

Thứ hai, cần so sánh chi phí sử dụng. Xe PHEV phổ thông là một trong những dòng sản phẩm mới, chưa có nhiều thời gian để chứng minh khả năng tiết kiệm chi phí trong quá trình sử dụng. Nhiều người còn lo lắng về chi phí bảo trì, bảo dưỡng cao hơn xe xăng, thậm chí có thể phải thay pin trong tương lai.

Tôi nghĩ rằng các nhà sản xuất cần cung cấp những thông tin này cho khách hàng. Tuy nhiên, với công nghệ pin ngày càng hiện đại, tôi cho rằng chi phí sử dụng xe PHEV không cao hơn quá nhiều so với xe xăng hoặc xe thuần điện tương đương.

Thứ ba, tôi muốn nhắc đến chi phí đầu tư ban đầu. Giá bán xe PHEV đắt hơn nhiều so với xe xăng tương đương. Bởi vì xe PHEV có 2 động cơ, gồm máy xăng phải đủ mạnh, và động cơ điện phải đủ lớn để đảm bảo khả năng vận hành.

Trên thị trường hiện nay, một mẫu xe đang có 2 phiên bản gồm thuần xăng giá 799 triệu và PHEV giá 999 triệu. Sau khi được khuyến mãi, mức chênh lệch giữa hai phiên bản từ 200 triệu còn 140 triệu đồng. Tuy nhiên, đó vẫn là một con số lớn với một mẫu xe giá dưới 1 tỉ đồng.

Ví dụ, mức tiêu thụ nhiên liệu của bản xăng là 8 lít/100km còn bản PHEV là 4 lít/100km, con số chênh lệch sẽ là 4 lít/100km. Nhưng con số 140-200 triệu đủ để người mua bản xăng bù vào phần nhiên liệu tiêu tốn hơn trong một thời gian dài.

Vì thế, dù xe PHEV tiết kiệm xăng hơn, chi phí đầu tư ban đầu lớn hơn nhiều so với bản thuần xăng, nên xét về tổng thể chưa chắc tiết kiệm hơn.

Xe PHEV không dành cho số đông

* Vậy ai sẽ là người mua xe PHEV?

- Đó là những người muốn trải nghiệm cảm giác sử dụng xe điện mà không muốn lo lắng về vấn đề trạm sạc. Họ muốn một mẫu xe mạnh, tiết kiệm nhiên liệu, yên tĩnh, êm ái như xe điện. Nếu một xe xăng đáp ứng được những tiêu chí trên sẽ rất đắt.

Nhờ có cơ chế hoạt động như xe thuần điện, người dùng xe PHEV có thể vừa đỗ xe vừa bật điều hòa, hệ thống giải trí mà không tốn xăng. Thậm chí, một số dòng xe PHEV còn có chức năng lấy nguồn điện của xe phục vụ cho nhu cầu sử dụng điện của các thiết bị khác.

Tuy nhiên, xe PHEV có giá bán cao, nên không dành cho số đông. Đó phải là những người thích trải nghiệm lái xe và sẵn sàng chi trả mức giá cao.

* Vậy ai là người không nên mua xe PHEV?

- Đó là những người còn lo lắng về sự ổn định của xe. Ở Việt Nam, nhiều người còn giữ quan điểm mua một xe dùng cả đời. Vì thế, dù đã có nhiều năm phát triển, xe PHEV vẫn còn mới khi so sánh với xe thuần xăng.

Sự phức tạp của một mẫu xe trang bị động cơ điện đặt ra câu hỏi rằng đây liệu có thực sự là xu thế của tương lai không, hay chỉ phát triển trong một thời kỳ nhất định. Vì thế, với những ai còn lo lắng về điều này, họ nên tạm gác lại suy nghĩ sở hữu xe PHEV.

Thứ hai, nếu mong muốn mua xe PHEV vì tiết kiệm xăng, họ cần cân đối với giá bán.

Như đã nói, dù muốn chi phí sử dụng hằng ngày thấp, người dùng phải trả một số tiền lớn hơn khi mua xe. Hiện nay xe PHEV giá bán còn cao, chủ yếu là các mẫu xe đắt tiền như Volvo XC60, XC90 bản động cơ T8 Recharge… thuộc phân khúc cao cấp. Xe Nhật Bản hay Hàn Quốc cũng có một số cái tên nhưng chưa phổ biến và hiện diện rõ rệt.

Ở phân khúc thấp hơn là các mẫu xe đến từ Trung Quốc. Nhưng liệu rằng người dùng có vượt qua được định kiến về nguồn gốc hay đã đủ tin tưởng vào chất lượng hay chưa.

Vì thế, những người chưa đủ tin tưởng không phải là khách hàng của xe PHEV tại thị trường Việt Nam như hiện nay.

Người dùng mong muốn sự rõ ràng

* Ngành công nghiệp ô tô đi từ động cơ hút khí tự nhiên đến động cơ tăng áp rồi những công nghệ cao hơn. Mỗi thời điểm lại có những tranh luận. Tại Việt Nam, xe hybrid đã xuất hiện từ lâu và bây giờ là plug-in hybrid. Vậy anh có quan ngại về việc mua xe plug-in hybrid như trên hay không?

- Nhìn vào xu hướng của thị trường, chúng ta có thể thấy việc mua dòng xe nào phụ thuộc vào từng thời điểm.

Trước đây thị trường Việt đã có những mẫu xe hybrid không tạo được tiếng vang vì 2 lý do, giá bán đắt và công nghệ chưa thực sự tốt. Những mẫu xe đó có chi phí về pin và độ bền không cao. Nhiều người mua xe hybrid cao cấp sau quá trình sử dụng bị hỏng pin cũng không thay thế vì chi phí quá đắt.

Nhưng hiện nay khách hàng đang có sự chuyển dịch sang các dòng xe hybrid nhiều hơn khi giá bán dễ tiếp cận hơn. Thị trường có nhiều xe hybrid đến từ Toyota hay các hãng xe Nhật, Hàn khác.

Chi phí thay thế pin, độ bền và chính sách bảo hành đối với dòng xe này đã rõ ràng, giúp người dùng cảm thấy đây là thời điểm phù hợp.

Đối với xe PHEV, trước đây thị trường cũng đã chứng kiến những mẫu xe ra mắt nhưng không tạo được tiếng vang vì giá bán đắt đỏ.

Hiện nay giá bán của xe PHEV đã rẻ hơn. Điều người dùng cần là chính sách bảo hành bảo dưỡng rõ ràng, chi phí sửa chữa hoặc thay thế, dù đắt, được công khai trước khi đưa ra quyết định.

* Cảm ơn anh về những chia sẻ này.

Xe lai điện PHEV chỉ đổ xăng không cắm sạc có hỏng?

Câu hỏi liệu xe plug-in hybrid (PHEV) không cắm sạc ngoài sẽ vận hành ra sao đang gây ra nhiều ý kiến trái chiều trong giới chuyên môn trong nước.