Cùng ngồi lại tại Ngày hội Việt Nam Xanh, các doanh nghiệp hoạt động tại Việt Nam cùng chia sẻ tầm nhìn, quyết tâm và các hoạt động để góp phần vào mục tiêu Net Zero 2050.

Hành động ngay vì Việt Nam

Mở đầu talkshow "Thúc đẩy tiêu dùng xanh - Hướng đến phát triển bền vững" được tổ chức ngày 15-11 trong khuôn khổ Ngày hội Việt Nam Xanh, PGS.TS Nguyễn Đình Thọ, Phó viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách Nông nghiệp và Môi trường, cho rằng những hiện tượng thời tiết cực đoan gần đây, từ các đợt mưa bão liên tiếp đến siêu bão Yagi, đang tác động trực tiếp đến nhận thức của cộng đồng và doanh nghiệp.

Theo ông Thọ, chính những biến động này buộc xã hội phải nhìn rõ thực tế: nếu không chủ động bảo vệ môi trường và giảm phát thải, tương lai sẽ đối mặt rủi ro nghiêm trọng.

Trong lúc đó, nhiều chính sách mới đang được triển khai để định hướng quy hoạch và chiến lược phát triển theo hướng xanh hơn, áp dụng cho cả đội ngũ cán bộ lẫn các cấp quản lý.

Trong tiến trình này, phát triển nguồn nhân lực xanh được xác định là trụ cột quan trọng, trong khi truyền thông giữ vai trò then chốt trong việc nâng cao nhận thức, tạo sự đồng hành giữa người tiêu dùng và doanh nghiệp.

PGS.TS Nguyễn Đình Thọ nhận xét: "Cộng đồng chuyển dịch hành vi theo hướng xanh hơn, còn doanh nghiệp đối mặt ngày càng nhiều áp lực phải sản xuất bền vững. Đây không chỉ là xu thế toàn cầu mà cũng là định hướng của Việt Nam, với sự tham gia tích cực từ giới trẻ và cộng đồng doanh nghiệp". 

Doanh nghiệp đồng hành cùng nhau để Việt Nam xanh hơn

Giám đốc dự án Liên minh Tái chế Bao bì Việt Nam (PRO Việt Nam) Trương Thị Thanh Thuý - cho biết PRO Việt Nam từ 9 thành viên ban đầu, 6 năm qua, tổ chức đã phát triển lên đến 30 thành viên hiện nay. Các thành viên của liên minh hoạt động trong đa dạng các ngành hàng, từ sản xuất hàng tiêu dùng, sản xuất bao bì, bán lẻ, đến tái chế…

Tuy vậy, hành trình bao bì bền vững chỉ thật sự có ý nghĩa khi có sự đồng hành của người sử dụng cuối cùng. "Khi người tiêu dùng thay đổi thói quen và đòi hỏi sản phẩm thân thiện với môi trường, họ tạo động lực để doanh nghiệp đổi mới bao bì. Và quan trọng hơn, họ quyết định 'vòng đời thứ hai' của bao bì thông qua việc phân loại rác tại nguồn", bà Thúy nói.

Khi người tiêu dùng tham gia đầy đủ vào chuỗi tuần hoàn: sử dụng, thu gom và tái chế, thì bao bì không còn là rác thải mà trở thành nguồn tài nguyên. Sự ủng hộ này giúp doanh nghiệp mạnh dạn hơn trong đầu tư công nghệ xanh và giúp nhà tái chế có nguyên liệu ổn định để vận hành.

Phát triển một hệ sinh thái thu gom - tái chế đồng bộ, vận hành hiệu quả từ khâu thu gom đến tái chế, chỉ riêng trong năm 2024, PRO Việt Nam đã xử lý hơn hơn 64.000 tấn bao bì, hoàn thành 100% nghĩa vụ tái chế ủy quyền.

Trước thực tế chai nhựa tại Việt Nam trước đây thường kết thúc vòng sử dụng ở bước xả thải ra sông suối ao hồ, phó giám đốc marketing Duy Tân Recycling Lê Viết Đông Hiếu - cho biết đơn vị từ 5 năm trước đã tìm công nghệ để tái chế các sản phẩm này.

Duy Tân Recycling hiện thu gom và tái chế hơn 200 tấn rác thải nhựa mỗi ngày, bằng 15 triệu chai nhựa. "Như vậy, nhu cầu sử dụng và tái chế chai nhựa rất lớn", ông Hiếu nói. 

Bức tranh thu gom và tái chế tại Việt Nam cho thấy nhiều dấu hiệu tích cực với công tác truyền thông mạnh, trong đó có công tác truyền thông, qua các hoạt động của Tuổi Trẻ, Pro Việt Nam và nhiều đơn vị khác. Bên cạnh đó, các các doanh nghiệp với các tiêu chuẩn về nhãn sinh thái và bao bì sinh thái cũng góp phần rất nhiều vào nỗ lực thu gom và tái chế nói chung. 

"Như việc màng co trên các chai nhựa đã biến mất hoàn toàn, việc này không chỉ giúp các nhà sản xuất giảm chi phí, mà bên tái chế cũng tiết kiệm được một công đoạn", ông Hiếu nói thêm.

Đầu tư xanh, lợi ích thu được là lâu dài

Bên cạnh nỗ lực sản xuất xanh để đáp ứng các tiêu chuẩn trong nước và quốc tế của các doanh nghiệp, các khảo sát cũng ghi nhận các yêu cầu của riêng người tiêu dùng cho sản phẩm tái chế. Theo đó, sản phẩm tái chế cần phải cho thấy được sự an toàn, chi phí hợp lý và có tính cạnh tranh so với các sản phẩm cùng loại khác.

"Trước khi hỏi về mua ở đâu như thế nào, người tiêu dùng trước tiên quan tâm là sản phẩm tái chế có an toàn không. PRO Việt Nam ghi nhận và từ lâu đã đẩy mạnh truyền thông về khía cạnh sản phẩm tái chế an toàn", bà Thuý nói.

Đồng quan điểm, là doanh nghiệp có kinh nghiệm hiện diện lâu năm, Vinamilk ghi nhận và đồng hành cùng các yêu cầu mới của thị trường, nhất là các yêu cầu về sản phẩm xanh.

Thực tế, chiến lược xanh cũng giúp doanh nghiệp mở rộng thị trường, đặc biệt tại Mỹ và châu Âu, nơi áp dụng các tiêu chuẩn môi trường khắt khe. Điều này đồng thời nâng uy tín thương hiệu, thu hút đối tác cùng giá trị, tạo môi trường làm việc khiến nhân sự tự hào và giúp doanh nghiệp hấp dẫn thêm nhân tài.

Ông Lê Hoàng Minh - giám đốc điều hành Sản xuất kiêm Trưởng dự án Net Zero của Vinamilk, - nhận định: "Từ thập niên 1990 đến nay, chúng tôi quan sát thấy người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến câu chuyện phía sau sản phẩm: chất lượng, quy trình sản xuất, tiêu chuẩn môi trường". 

Theo ông, một sản phẩm xanh phải được tạo ra với mức độ tác động môi trường thấp nhất có thể: phát thải ít, tiết kiệm năng lượng, bao bì có thể tái chế. Con đường này đòi hỏi đầu tư rất lớn.  "Từ năm 2012, Vinamilk đã đầu tư nhà máy với các tiêu chuẩn mới với khoản đầu tư lên đến ngàn tỉ đồng. Chúng tôi thu lại được năng suất sản xuất cao hơn, trong khi chi phí sản xuất giảm", ông Minh nêu hình mẫu kết quả khi các doanh nghiệp có thể chuyển đổi xanh nhờ đầu tư công nghệ.

Tuy nhiên, lợi ích thu được là lâu dài: năng suất tăng, chi phí vận hành giảm, và đặc biệt là mức tiêu hao bao bì, năng lượng giảm đáng kể.

Ngày hội Việt Nam Xanh 2025: lan tỏa thông điệp tái chế từ lễ khai mạc

Sáng 15-11 tại Nhà Văn hóa Thanh niên TP.HCM, Ngày hội Việt Nam Xanh 2025 chính thức khai mạc.