Ngày 1-10, Hãng tin Tass dẫn lại lời người phát ngôn phong trào Hồi giáo Hamas cho biết Hamas có thể sẽ bác bỏ kế hoạch hòa bình của Tổng thống Mỹ Donald Trump, vì nhóm này bác bỏ ít nhất 2 điểm quan trọng trong bản đề xuất.

Đại diện của Hamas đã chia sẻ như vậy trên Đài BBC. Vị này nói: "Kế hoạch của ông Trump phục vụ lợi ích của Israel và phớt lờ nhu cầu của người Palestine".

Nhân vật cấp cao này nói rằng Hamas phản đối 2 điều khoản quan trọng gồm: giải giáp lực lượng vũ trang của Hamas và triển khai binh sĩ nước ngoài trên lãnh thổ của Palestine. 

Theo ông, Hamas xem việc đưa quân nước ngoài vào Dải Gaza "như một hình thức chiếm đóng mới".

Một số báo cáo trước đó cho biết kế hoạch của ông Trump có thể được điều chỉnh trong quá trình tham vấn tại Doha (Qatar), với sự tham gia của đại diện Hamas, Qatar, Ai Cập và Thổ Nhĩ Kỳ.

Kênh truyền hình Asharq News (Saudi Arabia) lưu ý rằng những người tham gia cuộc đàm phán ở Qatar "không loại trừ khả năng sửa đổi kế hoạch của Mỹ", song chưa rõ các điều khoản nào có thể được thay đổi.

Hôm 29-9, Nhà Trắng công bố "kế hoạch toàn diện" của Tổng thống Trump nhằm giải quyết cuộc chiến ở Gaza, gồm 20 điểm. Trong ngày ông Trump đã gặp Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tại Nhà Trắng.

Đề xuất có nội dung kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức ở Gaza, sau đó Hamas sẽ có 72 giờ để trao trả toàn bộ con tin Israel còn lại. Đổi lại, Israel sẽ trả tự do cho 250 tù nhân Palestine bị kết án chung thân và 1.700 người ở Gaza bị bắt giữ sau sự kiện ngày 7-10-2023. Một khi toàn bộ con tin được trao trả, các thành viên Hamas giao nộp vũ khí sẽ được ân xá.

Đáng chú ý, bản đề xuất không đưa ra lộ trình cụ thể nào hướng tới việc thành lập Nhà nước Palestine. Văn bản chỉ thừa nhận nhà nước này "là khát vọng của người Palestine" và đề xuất rằng khi Gaza được tái thiết và chương trình cải tổ của chính quyền Palestine được thực hiện "một cách trung thực", thì khi đó "có thể mới hội đủ điều kiện cho một lộ trình đáng tin cậy" dẫn đến thành lập Nhà nước Palestine. 

Cùng với đó, Hamas sẽ phải đồng ý không tham gia vào việc quản lý Gaza trong tương lai. Trong khi đó Israel sẽ từng bước rút quân khỏi Dải Gaza, nhưng vẫn duy trì một vùng đệm đáng kể bên trong biên giới Gaza trong tương lai có thể dự đoán trước", theo Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.

Theo kế hoạch này, Gaza sẽ do một ủy ban gọi là "Hội đồng Hòa bình" quản lý, trong đó ông Trump là chủ tịch và hội đồng này sẽ đảm nhiệm công việc tái thiết. Đề xuất cũng bao gồm việc triển khai Lực lượng ổn định quốc tế (ISF).

Ông Netanyahu nói bản đề xuất trên giúp "đạt được các mục tiêu chiến tranh của chúng tôi". Hôm 30-9, ông Trump nói Mỹ sẽ cho Hamas từ 3 - 4 ngày để xem xét đề xuất. Hiện tại Hamas chưa phản ứng chính thức.

Kế hoạch hòa bình Gaza có khả thi?

Kế hoạch 20 điểm của ông Trump cho Gaza chứa nhiều điều khoản mà Hamas đã tuyên bố sẽ không chấp nhận, khiến tương lai thỏa thuận trở nên bấp bênh và làm tăng nguy cơ leo thang quân sự.