Ngày 29-9, Tổng thống Mỹ Donald Trump đón tiếp Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tại Nhà Trắng để bàn chuyện quan trọng, nhằm hoàn tất thỏa thuận mang lại hòa bình cho Dải Gaza.

Mỹ tin có nhượng bộ từ Israel và Hamas

Cuộc gặp bắt đầu lúc 11h ngày 29-9 theo giờ địa phương (22h tối cùng ngày theo giờ Việt Nam). Hai nhà lãnh đạo sau đó tiến hành cuộc họp và cùng dùng bữa, trước khi tổ chức họp báo chung vào lúc 13h15 chiều 29-9 theo giờ địa phương (0h15 rạng sáng 30-9 theo giờ Việt Nam).

Ông Trump thông tin thỏa thuận nhằm chấm dứt cuộc chiến kéo dài gần hai năm qua và giải cứu các con tin còn lại bị Hamas giam giữ đã gần như hoàn tất sau cuộc thảo luận với các nhà lãnh đạo Ả Rập và Hồi giáo vào tuần trước.

Theo báo Times of Israel và trang Axios, kế hoạch gồm 21 điểm của ông Trump bao gồm ngừng bắn ngay lập tức ở Gaza, Israel rút quân theo từng giai đoạn và con tin được thả trong vòng 48 giờ sau khi ký thỏa thuận. Sau đó, Israel sẽ trả tự do cho hơn 1.000 tù nhân Palestine, gồm nhiều người đang chịu án tù chung thân.

Trong khi đó, ngày 29-9, phía Chính phủ Mỹ cho biết Israel và lực lượng Hamas "rất gần" đạt được một khuôn khổ thỏa thuận nhằm chấm dứt chiến sự tại Gaza và hướng tới hòa bình lâu dài ở Trung Đông.

Phát biểu trên kênh Fox News, Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ bàn thảo kế hoạch hòa bình 21 điểm với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tại Nhà Trắng trong cùng ngày. Bà cũng nói ông Trump sẽ trao đổi với giới lãnh đạo Qatar - bên trung gian với Hamas - nhằm đảm bảo lực lượng này nhất trí với kế hoạch.

"Để có một thỏa thuận hợp lý, cả hai bên đều phải nhượng bộ một chút và có thể không hoàn toàn hài lòng, nhưng đó là cách duy nhất để kết thúc xung đột" - bà Leavitt nhấn mạnh, đồng thời bày tỏ hy vọng cuộc gặp giữa lãnh đạo Mỹ và Israel sẽ "hoàn tất kế hoạch hòa bình".

Trước đó, Washington đã gửi tới các quốc gia Ả Rập và Hồi giáo bản kế hoạch gồm 21 điểm, kêu gọi ngừng bắn vĩnh viễn và trả tự do cho toàn bộ con tin. Ông Trump tuyên bố trên mạng xã hội rằng "tất cả các bên đều đã sẵn sàng cho điều đặc biệt, lần đầu tiên trong lịch sử", và tin tưởng một thỏa thuận đã ở rất gần.

Tuy nhiên, theo các nhà ngoại giao Trung Đông, kế hoạch hiện mới chỉ là bộ khung mục tiêu chứ chưa phải bản chi tiết. 

Israel phản đối một số điểm, như việc để lực lượng an ninh Palestine tham gia quản lý Gaza sau xung đột hay cơ chế xử lý bộ máy lãnh đạo Hamas, trong khi Ai Cập lo ngại chính quyền Palestine được quốc tế công nhận có thể bị gạt ra ngoài.

Israel vẫn muốn nhổ tận gốc Hamas

Trong bài phát biểu cứng rắn tại Liên hợp quốc tuần trước, ông Netanyahu tuyên bố sẽ "hoàn thành nhiệm vụ" tiêu diệt Hamas và bác bỏ khả năng thành lập Nhà nước Palestine, sau khi một số quốc gia phương Tây quyết định công nhận.

Ông Netanyahu cũng tỏ ra do dự trong việc dừng chiến dịch quân sự của Israel tại thành phố Gaza. Chiến dịch này đã khiến hàng trăm ngàn người phải sơ tán.

Trên thực địa, xe tăng Israel đã tiến vào gần trung tâm thành phố Gaza và áp sát Bệnh viện Al Shifa. Cơ quan Y tế Gaza cho biết hơn 66.000 người Palestine đã thiệt mạng kể từ đầu cuộc chiến, trong khi Israel khẳng định chỉ dừng chiến dịch khi Hamas thả toàn bộ con tin và hạ vũ khí.

Đây là chuyến thăm Nhà Trắng lần thứ tư của ông Netanyahu kể từ khi ông Trump trở lại nắm quyền hồi tháng 1.

Gia đình các con tin Israel bị Hamas giữ ở Gaza đã kêu gọi Tổng thống Trump kiên định với đề xuất của mình.

"Chúng tôi trân trọng đề nghị ngài kiên quyết chống lại bất kỳ nỗ lực nào nhằm phá hoại thỏa thuận mà ngài đã đưa ra. Các gia đình của chúng tôi đã chờ đợi quá lâu để bất kỳ sự can thiệp nào có thể phá vỡ tiến trình này" - Diễn đàn Các gia đình con tin và người mất tích viết trong thư ngỏ gửi ông Trump.

Theo nhà nghiên cứu Natan Sachs tại Viện Trung Đông, kết quả của cuộc đàm phán có thể phụ thuộc vào mức độ quyết liệt mà ông Trump gây sức ép lên ông Netanyahu.

"Ông Netanyahu rõ ràng muốn tiếp tục cuộc chiến và đánh bại Hamas, nhưng tôi nghĩ rằng ông Trump vẫn có thể thuyết phục ông ấy thay đổi quan điểm. Điều đó đòi hỏi ông Trump phải gây nhiều áp lực, cùng với một chiến lược rõ ràng và kiên định" - ông Natan Sachs bình luận.

Ông Netanyahu đã dành ngày 28-9 họp với các cố vấn tại khách sạn để chuẩn bị cho cuộc gặp với ông Trump tại Nhà Trắng.

NÓNG: Mỹ ra kế hoạch mới cho Gaza, đề xuất rút toàn bộ quân Israel và 'ân xá' Hamas

Theo đề xuất của Mỹ, các lực lượng Israel sẽ rút khỏi Dải Gaza cùng với việc thả hàng trăm tù nhân Palestine, để đổi lấy toàn bộ con tin Israel đang bị Hamas giữ ở Gaza.