Người dân đi qua một chung cư bị phá hủy ở TP Chernihiv, Ukraine - Ảnh: AFP

* Tổng thống Phần Lan Sauli Niinisto ngày 15-5 cho biết nước này sẽ gửi đơn gia nhập NATO, theo Reuters. Trước đó một ngày, Ngoại trưởng Phần Lan nói có thể họ sẽ nộp đơn gia nhập NATO vào ngày 18-5. 

* Phó tổng thư ký NATO Mircea Geoană cho biết ông tin rằng các quan ngại của Thổ Nhĩ Kỳ đối với việc Phần Lan và Thụy Điển gia nhập tổ chức này có thể được hóa giải. Ông cho rằng Thổ Nhĩ Kỳ là một đồng minh quan trọng và những lo ngại của họ được giải quyết theo cách của những người bạn và đồng minh. 

“Tôi tin rằng nếu Phần Lan và Thụy Điển quyết định gia nhập NATO, chúng ta sẽ có thể chào đón họ để tìm ra tất cả các điều kiện để đạt được đồng thuận”, ông nói với các phóng viên khi đến dự cuộc họp các ngoại trưởng NATO ở Berlin, Đức vào ngày 15-5, theo Reuters.

* Theo Hãng tin Reuters, ngày 15-5, Ngoại trưởng Canada Melanie Joly cho biết nước này trông đợi quá trình phê chuẩn nhanh để Phần Lan và Thụy Điển quyết định gia nhập NATO. “Tôi hy vọng điều này có thể được thực hiện trong vài tuần tới”, bà nói với các phóng viên khi dự thảo luận với các ngoại trưởng NATO ở Berlin, Đức.

* Đại sứ Nga tại Mỹ, ông Anatoly Antonov, nói Matxcơva đã khẳng định với Mỹ sẽ không thất bại ở Ukraine. "Chúng tôi sẽ không bao giờ từ bỏ, không bao giờ lùi bước", Hãng tin Tass dẫn lời ông Antonov nói ngày 15-5. 

Nhà ngoại giao Nga cũng chỉ trích Mỹ ngày càng tham gia sâu vào cuộc xung đột ở Ukraine, cung cấp vũ khí cho Kiev. "Tình hình hiện nay rất nguy hiểm. Mỹ bị kéo sâu vào xung đột với những hậu quả khó lường cho quan hệ giữa 2 cường quốc hạt nhân", ông Antonov cho biết.

Bà Vera Kosolopenko đau lòng sau khi ngôi nhà của bà bị phá hủy do cuộc ném bom của Nga tại làng Bezruky, khu vực Kharkov, Ukraine vào ngày 14-5. Theo Hãng tin Reuters, ngôi nhà này cũng là nơi chứa tất cả những kỷ vật quý giá liên quan tới người chồng quá cố của bà. "Tôi đã mất tất cả những gì kết nối tôi với ông ấy” - bà Vera Kosolopenko khóc khi đứng bên ngoài ngôi nhà bị phá hủy - Ảnh: REUTERS

* Trong một tuyên bố ngày 14-5, Ngoại trưởng Phần Lan Pekka Haavisto nêu rõ: "Đại sứ NATO của chúng tôi tại Brussels sẽ thực hiện điều này (nộp đơn gia nhập NATO - PV), có thể là vào ngày 18-5".

Sau đó, các phái đoàn, do quan chức Bộ Ngoại giao và Bộ Quốc phòng Phần Lan dẫn đầu sẽ tiến hành đàm phán với NATO về việc gia nhập. Ngoại trưởng Phần Lan cũng ủng hộ việc Thụy Điển có ý định nộp đơn xin gia nhập NATO.

Cùng ngày, trong cuộc điện đàm do phía Phần Lan khởi xướng, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã trao đổi quan điểm với người đồng cấp Phần Lan Sauli Niinisto, về ý định của Helsinki xin gia nhập NATO. Theo Tổng thống Putin, việc Phần Lan gia nhập NATO có thể có tác động tiêu cực đến quan hệ giữa Matxcơva và Helsinki.

* Theo Hãng tin Reuters, ngày 14-5, Bộ Quốc phòng Nga đã bác bỏ tuyên bố của Ukraine sau khi phía Ukraine nói rằng họ đã làm hư hại một tàu hậu cần hiện đại của hải quân Nga ở Biển Đen. Nga cũng cung cấp những bức ảnh chứng minh con tàu không có dấu hiệu bị hư hại. 

Trước đó, hôm 12-5, nhà chức trách ở khu vực Odessa thuộc miền nam Ukraine cho biết lực lượng hải quân Ukraine đã tấn công tàu Vsevolod Bobrov của Nga.

* Theo Hãng tin AP, ngày 14-5, quân đội Ukraine cho biết các binh sĩ Nga đang rút khỏi Kharkov (thành phố lớn thứ hai của Ukraine và nằm ở đông bắc nước này) sau khi bắn phá thành phố này trong nhiều tuần.

Bộ Tổng tham mưu quân đội Ukraine nói rằng lực lượng Nga giờ đây tập trung vào việc canh gác các tuyến đường tiếp tế, đồng thời tiến hành các cuộc tấn công bằng súng cối, pháo binh và không kích vào khu vực Donetsk (miền đông Ukraine) nhằm "làm suy yếu lực lượng Ukraine và phá hủy các công sự".

Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov đánh giá Ukraine đang "bước vào giai đoạn mới của cuộc chiến - một giai đoạn lâu dài". Trong khi đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết người Ukraine đang nỗ lực "tối đa" để đẩy lùi quân Nga và kết quả của cuộc chiến sẽ phụ thuộc vào sự hỗ trợ từ châu Âu và các đồng minh khác.

* Theo Hãng tin Tass, phát biểu tại cuộc họp báo vào ngày 14-5, Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock cho biết các ngoại trưởng G7 sẽ không bao giờ thừa nhận những thay đổi đối với biên giới Ukraine. Bà nói: "Chúng tôi sẽ không bao giờ thừa nhận những thay đổi ở các phần biên giới mà Nga muốn tạo ra bằng vũ lực".

* Theo Hãng tin Tass, ngày 14-5, ông Dmitry Medvedev, đương kim phó chủ tịch Hội đồng An ninh quốc gia Nga và từng giữ vị trí thủ tướng và tổng thống Nga, tuyên bố Nga không quan tâm chuyện G7 không công nhận những thay đổi với biên giới Ukraine. "Điều quan trọng chính là nguyện vọng của người dân sống ở những nơi đó. Đừng quên tiền lệ Kosovo, những người bạn phương Tây của chúng tôi à!" - ông Medvedev nói.

* Hãng tin AP đưa tin lãnh đạo phe Cộng hòa tại Thượng viện Mỹ Mitch McConnell và một phái đoàn gồm các thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa đã gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ở Kiev trong chuyến thăm không báo trước vào ngày 14-5. Đây là động thái mới nhất cho thấy sự ủng hộ mà Mỹ dành cho Ukraine trong cuộc xung đột hiện tại.

Trong một bài đăng trên Instagram, ông Zelensky gọi chuyến thăm này là "tín hiệu mạnh mẽ về sự ủng hộ của lưỡng đảng (Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ) tại Quốc hội Mỹ và của người dân Mỹ dành cho Ukraine".

Trước đó, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đã có chuyến thăm Kiev.

Thành phố Kharkov sáng 14-5. Dãy bàn chơi bóng bàn trên sân của ngôi trường nay đã bị bay nóc vì bom đạn - Ảnh: REUTERS

* Theo Đài Al Jazeera, trên Telegram, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova nói rằng giá lương thực tăng cao hiện nay là do các lệnh trừng phạt của phương Tây. Bà cũng bác bỏ cáo buộc cho rằng Nga đang châm ngòi cho một cuộc khủng hoảng lương thực trên toàn cầu.

Theo Hãng tin AP, ngày 14-5, nhóm các nền kinh tế hàng đầu thế giới G7 cảnh báo cuộc chiến ở Ukraine đang gây ra cuộc khủng hoảng lương thực và khủng hoảng năng lượng toàn cầu, đe dọa các nước nghèo. Họ nói cần có các biện pháp khẩn cấp để mở các kho dự trữ ngũ cốc đang bị Nga cản trở rời khỏi Ukraine.

G7 cũng kêu gọi Trung Quốc không hỗ trợ chiến dịch quân sự Nga ở Ukraine. Các nước này còn kêu gọi Trung Quốc không "tham gia thao túng thông tin, đưa thông tin sai lệch và dùng các phương tiện khác để hợp pháp hóa" chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine.

* Theo Hãng tin Reuters, Ngoại trưởng Phần Lan Pekka Haavesto cho biết các nhà ngoại giao hàng đầu của Phần Lan và Thổ Nhĩ Kỳ gặp nhau tại Berlin (Đức) vào ngày 14-5 để cố gắng giải quyết những bất đồng về kế hoạch gia nhập NATO của Phần Lan và Thụy Điển, trong bối cảnh chiến sự ở Ukraine tiếp diễn.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan nói rằng ông không thể ủng hộ kế hoạch gia nhập NATO của Phần Lan và Thụy Điển vì các nước Bắc Âu này là "nơi có nhiều tổ chức khủng bố". Trong khi đó, Slovakia kỳ vọng tất cả 30 nước thành viên NATO sẽ ủng hộ kế hoạch gia nhập liên minh quân sự này của Phần Lan và Thụy Điển.

Chiến sự Ukraine và cục diện mới tại Bắc Âu

TTO - Nếu không thay đổi bất ngờ vào phút chót, vào ngày 16-5, hai nước Phần Lan và Thụy Điển dự kiến sẽ chính thức nộp đơn xin gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), bất chấp các cảnh báo từ Nga.