Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Michel Obadia - Tổng giám đốc Siemens Mobility khu vực châu Á - Thái Bình Dương và Singapore (thuộc Tập đoàn Siemens của Đức) - khẳng định tập đoàn này mong muốn đồng hành với Việt Nam trong việc phát triển đường sắt tốc độ cao và đường sắt đô thị, từ chuyển giao công nghệ đến đào tạo nhân lực và nội địa hóa.

Việt Nam là thị trường chiến lược của Siemens Mobility

* Việt Nam đang đẩy nhanh thực hiện kế hoạch đường sắt cao tốc Bắc - Nam và mở rộng mạng lưới đường sắt đô thị tại Hà Nội và TP.HCM, đồng thời kêu gọi vốn đầu tư nước ngoài. Đây có phải là thị trường tiềm năng cho các nhà đầu tư lĩnh vực đường sắt?

- Dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam dài khoảng 1.541km, có tiềm năng tái định hình kết nối giữa Hà Nội - TP.HCM, đồng thời tạo động lực tăng trưởng toàn diện cho các tỉnh thành dọc tuyến. Việc cải thiện năng lực vận tải liên vùng sẽ thúc đẩy năng suất, tạo việc làm và kích thích nhu cầu nội địa. 

Ở cấp đô thị, các thay đổi về cơ chế quản lý cùng xu hướng mở cửa với doanh nghiệp tư nhân là tín hiệu tích cực, góp phần rút ngắn tiến độ và nâng cao chất lượng triển khai.

Việt Nam là thị trường chiến lược của Siemens Mobility trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Chiến lược vùng của chúng tôi nhấn mạnh sự hợp tác để thực hiện các dự án đường sắt có tác động lớn, kết hợp công nghệ đã được kiểm chứng với phát triển giá trị nội địa trong các lĩnh vực, như hệ thống tín hiệu, đầu máy toa xe, điện khí hóa và thông tin liên lạc. 

Điều này được thể hiện qua các đề xuất kỹ thuật mà chúng tôi đã chuẩn bị cho dự án đường sắt cao tốc của Việt Nam.

* Siemens có đề xuất hoặc kế hoạch cụ thể nào để tham gia vào dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam hoặc các dự án đường sắt sắp tới khác tại Việt Nam?

- Với dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam, chúng tôi đã phát triển các phương án kỹ thuật phù hợp với kế hoạch dự án này, bao gồm giải pháp tích hợp cho dòng tàu Velaro Novo tân tiến, hệ thống tín hiệu, giám sát… cùng các phương án vận hành, thiết kế nhà ga, depot và mô phỏng kỹ thuật. 

Những đề xuất này có thể được sử dụng trong giai đoạn thiết kế sơ bộ và chuẩn bị, đồng thời sẵn sàng tùy chỉnh theo yêu cầu cụ thể của Việt Nam. 

Với đường sắt đô thị ở TP.HCM và Hà Nội, chúng tôi cũng có các giải pháp toàn diện như giải pháp đầu máy toa xe cho tàu metro, tín hiệu, điện khí hóa, hệ thống depot và quản lý nhà ga số, thông tin hành khách và thông tin liên lạc... 

Chúng tôi sẵn sàng phối hợp với cơ quan quản lý và các đối tác trong nước để hỗ trợ lựa chọn công nghệ, đáp ứng chuẩn kỹ thuật và mô hình triển khai phù hợp với khung pháp lý đang phát triển của Việt Nam.

Hỗ trợ chuyển giao công nghệ và đào tạo nhân lực

* Để hỗ trợ Việt Nam phát triển ngành đường sắt, Siemens có kế hoạch chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực hoặc sản xuất thiết bị, linh kiện nội địa?

- Một trong những yếu tố cốt lõi của Siemens Mobility là tạo ra giá trị tại khu vực địa phương. Đối với thị trường Việt Nam, chúng tôi ưu tiên chuyển giao công nghệ và đào tạo, phát triển năng lực và nội địa hóa.

Trong đó, chúng tôi hợp tác với các trường đại học và trường đào tạo nghề để xây dựng nguồn nhân lực kỹ sư, kỹ thuật viên và nhà vận hành đường sắt. Từng bước sản xuất/lắp ráp một số linh kiện tùy theo tiêu chuẩn và nhu cầu, kết hợp phát triển chuỗi cung ứng trong nước theo chuẩn chất lượng và an toàn quốc tế. 

Những biện pháp này nhằm đảm bảo Việt Nam không chỉ triển khai hệ thống đường sắt hiện đại mà còn hình thành năng lực vận hành, bảo trì trong nước.

* Từ kinh nghiệm nhà đầu tư quốc tế, theo ông làm sao để thu hút các nhà đầu tư quốc tế tham gia sâu hơn vào lĩnh vực đường sắt của Việt Nam không?

- Để tăng thu hút đầu tư quốc tế và đẩy nhanh tiến độ các dự án, tôi cho rằng Việt Nam cần phải lưu ý những vấn đề sau:

Thứ nhất, khung PPP (đầu tư theo hình thức đối tác công tư) minh bạch, ổn định. 

Thứ hai, cần áp dụng bộ tiêu chuẩn kỹ thuật đồng bộ theo chuẩn quốc tế, giảm thiểu yêu cầu riêng biệt và tối ưu chi phí vòng đời. 

Thứ ba, tinh gọn quy trình phê duyệt dự án, cùng lộ trình đấu thầu và tiêu chí đánh giá rõ ràng, nhất quán.

Thứ tư, cơ cấu tài chính bền vững.

Chúng tôi sẵn sàng đồng hành với chính quyền, các nhà đầu tư và ngành công nghiệp trong nước để phát triển các hệ thống đường sắt an toàn, tin cậy và bền vững cho tương lai. 

Với sự kết hợp giữa kinh nghiệm toàn cầu và năng lực địa phương, chúng tôi mong muốn đóng góp vào việc xây dựng mạng lưới giao thông nâng cao chất lượng sống, kết nối cộng đồng và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững cho Việt Nam.

Tập đoàn Đức muốn tham gia phát triển đường sắt tốc độ cao tại Việt Nam

Lãnh đạo Tập đoàn Siemens của Đức bày tỏ quan tâm việc phát triển đường sắt tốc độ cao tại Việt Nam khi gặp Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Thiên Tân ngày 25-6.