Chiều 8-10, tại phiên họp thứ 50 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan trình bày tờ trình dự thảo Luật Dân số.

Đề xuất đình chỉ hành nghề bác sĩ tiết lộ giới tính thai nhi

So với Pháp lệnh dân số hiện hành, dự thảo luật đã bổ sung các quy định về các chính sách, biện pháp để duy trì mức sinh thay thế, giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh.

Cùng với đó, các chính sách về hỗ trợ chăm sóc người cao tuổi, phát triển nguồn nhân lực, cung cấp, xử lý thông tin, thông báo, tố giác hành vi xâm phạm, cản trở người cao tuổi thực hiện các quyền hợp pháp để thích ứng với già hóa dân số... cũng được đặt ra.

Thực hiện tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn và sàng lọc, chẩn đoán, điều trị trước sinh và sơ sinh để nâng cao chất lượng dân số...

Đáng chú ý, để duy trì mức sinh thay thế, dự luật đưa ra nhiều biện pháp. Trong đó có đề xuất tăng thời gian nghỉ thai sản khi sinh con thứ hai. Cụ thể, người mẹ được nghỉ thêm 1 tháng; người bố được nghỉ thêm 5 ngày làm việc khi vợ sinh con.

"Hỗ trợ tài chính khi sinh con đối với phụ nữ dân tộc ít người; phụ nữ sinh đủ 2 con trước 35 tuổi; phụ nữ ở địa phương có mức sinh thấp", dự thảo đề xuất.

Ngoài ra, phụ nữ sinh đủ 2 con hoặc nam giới có 2 con đẻ mà không có vợ hoặc vợ đã chết được ưu tiên mua hoặc thuê nhà ở xã hội. Chính phủ sẽ quy định nội dung và mức hỗ trợ tối thiểu.

Căn cứ điều kiện kinh tế - xã hội trong từng thời kỳ và khả năng cân đối ngân sách, chính quyền địa phương quy định đối tượng, nội dung và mức hỗ trợ bảo đảm mức hỗ trợ không thấp hơn mức hỗ trợ do Chính phủ quy định.

Dự thảo đặt mục tiêu giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh. Trong đó, dự thảo quy định khuyến khích đưa nội dung không trọng nam hơn nữ, không lựa chọn giới tính khi sinh vào hương ước, quy ước của cộng đồng dân cư.

"Đình chỉ đối với người hành nghề y có hành vi công bố, thông báo, tiết lộ thông tin về giới tính thai nhi cho khách hàng, trừ trường hợp xác định giới tính phục vụ chẩn đoán và điều trị các bệnh di truyền liên quan đến giới tính theo quy định của Bộ Y tế.

Việc đình chỉ hành nghề thực hiện theo quy định của pháp luật về khám bệnh, chữa bệnh", dự thảo luật nêu rõ.

Đề xuất mở rộng hỗ trợ phụ nữ sinh đủ 2 con trước 30 tuổi

Thẩm tra dự án luật, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết có ý kiến đề nghị bổ sung đánh giá tác động quy định tăng thời gian nghỉ thai sản khi sinh con thứ hai dưới góc nhìn từ doanh nghiệp và chính người lao động.

Bởi việc tăng quyền lợi về chế độ nghỉ thai sản cho các cặp vợ chồng có thể gây e ngại cho chủ sử dụng lao động khi tuyển dụng lao động nữ. Cần có chính sách hay giải pháp để cân bằng, hài hòa lợi ích giữa các bên.

Có ý kiến cho rằng vẫn còn một bộ phận người chưa tham gia bảo hiểm y tế sẽ không được Quỹ bảo hiểm y tế chi trả khám thai định kỳ, sinh con.

Do đó, đề nghị quy định biện pháp hỗ trợ khám thai định kỳ, sinh con đối với những phụ nữ chưa tham gia bảo hiểm y tế tại dự luật, đồng thời quy định thống nhất giữa các luật.

Đề nghị nghiên cứu quy định theo hướng hỗ trợ tài chính đối với phụ nữ sinh đủ 2 con, trong đó nhóm phụ nữ sinh đủ 2 con trước 35 tuổi ở mức hỗ trợ cao hơn...

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng chỉ ra tỉ suất sinh năm 2024 ở TP.HCM chỉ có 1,39 con/phụ nữ và vấn đề này gắn với nguyên nhân chi phí sinh hoạt cao.

Do vậy, bên cạnh chính sách đã đề ra, ông đề nghị có biện pháp tổng thể, căn cơ, lâu dài để người dân kết hôn, sinh đủ hai con, đảm bảo mức sinh thay thế.

Bên cạnh đó, số lượng người được hỗ trợ còn thấp, do đó, ông đề xuất có chính sách hỗ trợ tài chính cho các cặp vợ chồng vô sinh.

Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải nhận định hiện nay không chỉ những người đã kết hôn ngại sinh, sinh ít mà thậm chí có hiện tượng là ngại kết hôn và không có điều kiện tài chính để kết hôn. Nguyên nhân là giá nhà, chi phí giáo dục, y tế của con cái rất cao…

Bà cho rằng không chỉ có chính sách hỗ trợ, khuyến khích đối với người sinh đủ 2 con, mà còn cần có chính sách khuyến khích người trẻ kết hôn và sinh con.

Bà đề nghị các chính sách hỗ trợ không chỉ với phụ nữ sinh đủ 2 con trước 35 tuổi mà hỗ trợ cả những phụ nữ sinh con trước năm 30 tuổi.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nói sinh đủ 2 con, giảm áp lực già hóa dân số và phù hợp quyền con người. "Hiện nay, cán bộ công chức, viên chức đã cho phép sinh tới con thứ 3, không bị kỷ luật như trước đây", Chủ tịch Quốc hội cho hay.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét công tác nhân sự, chính sách đặc thù công nghiệp quốc phòng

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết phiên họp thứ 50 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ xem xét 37 nội dung, trong đó có công tác nhân sự, chính sách đặc thù công nghiệp quốc phòng.