Ý kiến được ghi nhận tại hội thảo "Hành trình hiện thực hóa đô thị TOD Việt Nam: Cơ hội và thách thức", do Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, DKRA Group phối hợp cùng VTV9 tổ chức tại TP.HCM ngày 19-11.

Tiến sĩ khoa học, kiến trúc sư Ngô Viết Nam Sơn đánh giá tuyến metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên mới chỉ là bước khởi đầu của một khu đô thị TOD. Và theo kế hoạch, TP.HCM sẽ thí điểm phát triển TOD ở 11 vị trí, quy mô khoảng 1.700 - 1.800ha, dọc theo các tuyến metro số 1, 2 và vành đai 3.

Thành phố cũng đặt mục tiêu đến 2035 sẽ phát triển mạng lưới metro dài 355km, huy động khoảng 7,8 tỉ USD từ quỹ đất TOD để tái đầu tư cho hạ tầng giao thông công cộng. Một nỗ lực tạo thuận lợi trong di chuyển, giảm ùn tắc và thúc đẩy phát triển đô thị bền vững.

Xét về thực tế, khi TP.HCM sau sáp nhập đã trở thành siêu đô thị, vị kiến trúc sư cho rằng các tuyến metro tiếp theo phải được quy hoạch theo tư duy TOD ngay từ đầu.

Ông đề xuất kéo dài tuyến metro từ Bến Thành xuống Cần Giờ để hình thành dải đô thị TOD ven biển. Đi kèm cùng lưu ý không nên đi xuyên Khu dự trữ sinh quyển để tránh phá vỡ hệ sinh thái và mất quỹ đất TOD.

Ở góc độ liên kết vùng, kiến trúc sư Ngô Viết Nam Sơn đề xuất tuyến vành đai 4 - kết nối TP.HCM với cụm cảng nước sâu Cái Mép - Thị Vải - cần được quy hoạch như trục TOD - logistics khép kín. Ông tin nếu làm bài bản, tuyến này sẽ thúc đẩy phát triển đô thị - công nghiệp - cảng biển cho toàn vùng Đông Nam Bộ. Nhưng nếu thiếu đồng bộ pháp lý và cơ chế đầu tư, hạ tầng tỉ đô có nguy cơ trở thành gánh nặng cho địa phương và quốc gia.

"TP.HCM vận hành theo mô hình đa trung tâm nên cần ưu tiên các tuyến kết nối trực tiếp đến Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu và Cần Giờ để hình thành mạng lưới TOD liên vùng", kiến trúc sư Ngô Viết Nam Sơn nhấn mạnh.

Theo TS Nguyễn Văn Đính - Phó chủ tịch VNREA, năm 2025 được xem là năm bản lề, khi thị trường bất động sản Việt Nam đứng trước những thay đổi lớn từ khung pháp lý đến định hướng quy hoạch mới. Đây cũng được xem là giai đoạn các đô thị lớn như TP.HCM bước vào quá trình tái cấu trúc mạnh mẽ, đặc biệt trong tư duy quy hoạch và quản trị không gian phát triển.

Vì vậy mô hình TOD sẽ là "xương sống" trong chiến lược phát triển đô thị mới của Việt Nam, nhằm giải quyết bài toán ùn tắc, mở rộng không gian đô thị và nâng cao chất lượng sống trong dài hạn.

Ông Võ Huỳnh Tuấn Kiệt, Giám đốc bộ phận tiếp thị dự án nhà ở CBRE Việt Nam, cũng nhận định mô hình TOD được xem là bước ngoặt giúp đô thị chuyển từ "dàn trải - phụ thuộc xe máy" sang "đô thị nén - kết nối metro". Mô hình TOD sẽ giúp hình thành các trung tâm vệ tinh, gia tăng giá trị bất động sản quanh ga nhờ lưu lượng bộ hành lớn và chỉ tiêu quy hoạch cao hơn.

TP.HCM học tập kinh nghiệm Vương quốc Anh, hiện thực TOD ở 11 vị trí

Từ kinh nghiệm quốc tế, TP.HCM phát triển đô thị theo mô hình TOD để giải quyết bài toán giao thông, thúc đẩy giao thương và nâng cao chất lượng đời sống người dân.