Tôi muốn đề cập đến ba trụ cột đặc biệt của mối quan hệ này. Trước hết về thương mại và đầu tư, Hiệp định thương mại tự do EU - Việt Nam (EVFTA) đã góp phần thúc đẩy thương mại song phương tăng tới 40%, đạt 65 tỉ euro, biến Việt Nam thành đối tác thương mại lớn nhất của EU trong ASEAN và thứ 16 trên toàn thế giới. Nhờ sức hấp dẫn của Việt Nam, dòng vốn FDI từ châu Âu cũng tăng từ 22 lên 30 tỉ euro.

Trụ cột thứ hai là hành động về khí hậu, Việt Nam và EU cùng cam kết net zero vào năm 2050.

Thông qua quan hệ Đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP), các đối tác G7 và châu Âu cam kết hơn 15 tỉ euro giúp Việt Nam chuyển đổi năng lượng, bao gồm giảm dần điện than và phát triển khung pháp lý thu hút đầu tư tư nhân vào năng lượng tái tạo.

Nhiều dự án tiêu biểu đang được triển khai như thủy điện tích năng Bác Ái, thủy điện Trị An và điện gió gần bờ tại Trà Vinh.

Trụ cột thứ ba là hợp tác an ninh và quốc phòng. Trong bối cảnh bất ổn tại khu vực và trên thế giới, trong đó có căng thẳng tại Biển Đông, hai bên hợp tác thúc đẩy chủ nghĩa đa phương, tôn trọng luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên hợp quốc, đặc biệt là UNCLOS.

Dù xa xôi về địa lý, EU có lợi ích trực tiếp tại Biển Đông với 40% hàng hóa nhập khẩu và 25% xuất khẩu đi qua khu vực này. Ngoài ra, hai bên cũng hợp tác trong lĩnh vực gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc.

EU sẽ tiếp tục là đối tác đáng tin cậy, ổn định và vững chắc, đồng thời sẽ tiếp nối đầu tư cho sự phát triển dài hạn của Việt Nam.

Chúng tôi mong muốn nâng tầm quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện, tạo cơ hội hợp tác mới trong khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, bán dẫn, nguyên liệu thô và các lĩnh vực thiết yếu khác phục vụ sự phát triển của Việt Nam trong tương lai.

Trong đó công nghệ cao được kỳ vọng sẽ trở thành lĩnh vực hợp tác mang tính biểu tượng.

EU cũng mong muốn hỗ trợ mạnh mẽ Việt Nam trên hành trình trở thành nước phát triển, thu nhập cao vào năm 2045.

Việc đầu tư hạ tầng phù hợp, tăng mạnh công suất điện theo hướng xanh là những yếu tố giữ vai trò quyết định giúp Việt Nam tăng xuất khẩu các sản phẩm xanh sang châu Âu, đồng thời tăng tính tự chủ với năng lượng xanh.

Thông qua sáng kiến Global Gateway, EU đầu tư vào hạ tầng năng lượng, giao thông và chuyển đổi số ở Việt Nam.

Chúng tôi cũng sẽ công bố cơ chế hỗ trợ Việt Nam hiện đại hóa đường sắt và phát triển đường sắt tốc độ cao vào năm tới.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp châu Âu đầu tư tại Việt Nam trong lĩnh vực công nghệ cao còn có thể góp phần chuyển giao công nghệ xanh và công nghệ số.

EVFTA đã đặt nền tảng cho quan hệ thương mại song vẫn chưa phát huy hết tiềm năng vì còn các giai đoạn chuyển tiếp, hướng tới việc thuế quan về 0 vào năm 2030. Chúng ta cần tiếp tục giảm các thủ tục hành chính và rào cản để khai thác trọn vẹn cơ hội mà EVFTA mang lại.

Trong thời gian qua, EU nhận thấy Việt Nam đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU). Việt Nam đã thực hiện cuộc đại tu luật pháp về IUU, đạt đến chuẩn mực quốc tế.

Các tàu cá dài trên 15m đã được lắp đặt trang thiết bị theo dõi. Thủ tướng và Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang làm việc sát sao với các tỉnh thành ven biển để đảm bảo thực thi, giải thích cho ngư dân và xử phạt vi phạm.

EU đang xem xét báo cáo, song vẫn còn những thách thức về việc thực thi và khả năng truy xuất nguồn gốc. Chúng tôi hy vọng tiếp tục hợp tác chặt chẽ với Việt Nam để sớm gỡ bỏ thẻ vàng IUU khi Việt Nam đáp ứng đầy đủ các yêu cầu.

EU sắp tài trợ Việt Nam 50 triệu euro để đào tạo kỹ năng số

EU phối hợp cùng Hiệp hội Dữ liệu quốc gia tổ chức diễn đàn thảo luận chuyên sâu về chủ đề cốt lỗi nhất trong hợp tác công nghệ và chuyển đổi số.