Xe quân sự Nga đậu bên ngoài nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, xa xa là một trong các lò phản ứng của nhà máy - Ảnh: REUTERS

Nhà máy Zaporizhzhia có 6 lò phản ứng, là nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu. Hiện Nga đang kiểm soát khu vực nhà máy nhưng vận hành chính vẫn là các kỹ sư người Ukraine và điện từ cơ sở này vẫn cung cấp cho lưới điện quốc gia Ukraine.

Tuy nhiên trong thông báo phát trưa 11-9 (giờ Việt Nam), Energoatom cho biết lò phản ứng số 6 của nhà máy Zaporizhzhia đã được ngắt khỏi lưới điện Ukraine trong sáng cùng ngày.

"Công tác làm mát lò phản ứng và đưa vào trạng thái đông lạnh đang được chuẩn bị", Energoatom thông tin thêm. Điện để vận hành nhà máy sẽ được lấy từ các máy phát điện chạy diesel.

Cơ quan này cũng giải thích việc ngừng hoạt động hoàn toàn nhà máy Zaporizhzhia là một biện pháp phòng hờ trước các nguy cơ hư hỏng có thể có vì pháo kích. Hiện chưa rõ thời gian nối lại hoạt động nhà máy là khi nào.

Một đường dây liên lạc với nhà máy đã bị hư sau một đợt pháo kích mà Energoatom cáo buộc là do Nga thực hiện.

Việc ngừng hoạt động nhà máy Zaporizhzhia diễn ra trong bối cảnh Ukraine đang đẩy mạnh chiến dịch phản công ở khắp các mặt trận, từ đông bắc đến miền nam. Nhà máy Zaporizhzhia đặt tại tỉnh cùng tên thuộc miền nam Ukraine.

Hồi giữa tuần này, chính quyền Kiev đã kêu gọi người dân Ukraine sống gần nhà máy sơ tán vì sự an nguy của chính bản thân mình.

Nga và Ukraine đều cáo buộc phía còn lại đã pháo kích vào nhà máy làm dấy lên rủi ro thảm họa hạt nhân ảnh hưởng toàn châu Âu. Tình hình tại nhà máy vẫn chưa dịu xuống bất chấp đoàn thanh sát viên của Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế đã đến đây và đưa ra hàng loạt giải pháp.

Một trong các khuyến nghị là thiết lập khu phi quân sự quanh nhà máy, Nga và Ukraine cam kết không có hoạt động quân sự nào gần nhà máy.

Tuy nhiên phía Nga đã từ chối, cho rằng Ukraine sẽ đưa quân vào chiếm nhà máy khi quân đội Nga rút đi và Nga đang bảo vệ chứ không phải hủy hoại nhà máy.

Theo đề xuất của Energoatom, khu vực quanh nhà máy Zaporizhzhia sẽ trở thành khu phi quân sự, cả Nga và Ukraine đều không được hiện diện quân sự tại đây. Việc đảm bảo an ninh cho nhà máy sẽ do lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hiệp Quốc đảm trách.

Bộ Quốc phòng Nga: Lính Ukraine đổ bộ định kiểm soát nhà máy Zaporizhzhia

TTO - Trong cuộc họp báo hôm nay 3-9, Bộ Quốc phòng Nga cho biết các lực lượng Ukraine đã tìm cách kiểm soát trở lại nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia ở miền nam Ukraine bằng cách tổ chức một cuộc tấn công vào cơ sở này.