Theo báo South China Morning Post ngày 27-11, kế hoạch hòa bình do Tổng thống Mỹ Donald Trump làm trung gian - hiện rút còn 19 điểm sau khi bản thảo 28 điểm gây tranh luận - vẫn tiếp tục được điều chỉnh.

Ngày 25-11, ông Trump rút lại hạn chót dành cho Kiev và nói đề xuất đã được “tinh chỉnh”, đồng thời cử phái đoàn sang Matxcơva và Kiev để tiếp tục trao đổi.

Matxcơva cho biết vẫn duy trì liên hệ với Bắc Kinh về các nỗ lực ngoại giao, dù Trung Quốc không tham dự đàm phán.

Trong cuộc điện đàm gần đây với Tổng thống Trump, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhấn mạnh ủng hộ các nỗ lực thúc đẩy hòa bình và kêu gọi một thỏa thuận “công bằng, bền vững và ràng buộc”.

Theo chuyên gia Li Lifan thuộc Viện hàn lâm Khoa học xã hội Thượng Hải, vai trò của Trung Quốc nằm nhiều hơn ở giai đoạn hậu chiến sự ở Ukraine, trong bối cảnh Mỹ - Trung - Nga tiếp tục định hình quan hệ và các bên rút ra bài học từ thực tế chiến trường.

Ông cho rằng Bắc Kinh có thể thích ứng với nhiều phương án khác nhau nhưng lưu ý câu hỏi quan trọng là liệu các bên có tính tới vai trò của Trung Quốc trong tái thiết hay không. Trung Quốc được đánh giá có lợi thế về xây dựng hạ tầng, quan hệ với Nga và khả năng đầu tư cho Ukraine.

Một số điều khoản gây tranh cãi trước đây như yêu cầu Ukraine nhượng lãnh thổ hay từ bỏ ý định gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đã bị rút khỏi dự thảo mới. Trong khi đó, bối cảnh quan hệ Mỹ - Trung được cải thiện phần nào sau cuộc gặp Tập - Trump có thể giúp Bắc Kinh linh hoạt hơn trong việc theo dõi tiến trình hòa đàm.

Tuy nhiên, nhiều học giả đánh giá cơ hội để Trung Quốc đóng vai trò trung tâm vẫn hạn chế, do sự dè dặt của Ukraine và châu Âu trước mối quan hệ giữa Bắc Kinh và Matxcơva, trong khi Washington cũng thận trọng trong việc chia sẻ vai trò với các bên khác.

Nga có thể cởi mở hơn với sự tham gia của Trung Quốc, nhưng mức độ hợp tác thực tế còn tùy thuộc tính toán của các bên.

Các nhà phân tích cũng hoài nghi triển vọng thỏa thuận 19 điểm sớm thành hình, khi những vấn đề then chốt như chủ quyền Ukraine, bảo đảm an ninh hậu chiến và vai trò NATO và Liên minh châu Âu (EU) vẫn còn nhiều khác biệt.

Trong lúc đàm phán diễn ra, giao tranh vẫn tiếp diễn, được cho là nhằm tạo vị thế trên bàn thương lượng.

Theo ông Li, Bắc Kinh có thể tiếp tục duy trì quan hệ chiến lược với Matxcơva trong khuôn khổ trật tự đa cực, đồng thời theo dõi chặt chẽ mọi điều chỉnh trong quan hệ giữa Mỹ và Nga.

Qua đó, Trung Quốc tìm cách giữ thế cân bằng trong bối cảnh cuộc chiến và các nỗ lực hòa đàm tiếp tục diễn biến phức tạp.

Trung Quốc bác thông tin sẽ đưa lực lượng gìn giữ hòa bình tới Ukraine

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lâm Kiếm khẳng định Bắc Kinh không có kế hoạch triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình ở Ukraine khi ông bình luận về thông tin trên báo Đức.