Vào tháng 10, Mỹ đã áp lệnh trừng phạt đối với hai công ty dầu mỏ lớn nhất của Nga là Lukoil và Rosneft - Ảnh: REUTERS

Báo cáo được công bố ngày 27-11 bởi Trung tâm Nghiên cứu năng lượng và không khí sạch (CREA), một tổ chức nghiên cứu có trụ sở tại Phần Lan, tiết lộ rằng tổng cộng 113 tàu Nga đã treo cờ giả trong chín tháng đầu năm nay. Những tàu này đã vận chuyển khoảng 11 triệu tấn dầu, trị giá 4,7 tỉ euro (khoảng 5,4 tỉ USD), theo Đài Al Jazeera.

Ông Luke Wickenden, đồng tác giả báo cáo trên, cho biết: "Số lượng tàu chở dầu của Nga hoạt động dưới cờ giả đang tăng lên với tốc độ đáng báo động".

Riêng trong tháng 9, các tàu treo cờ giả đã vận chuyển lượng dầu thô và sản phẩm dầu mỏ của Nga trị giá 1,4 tỉ euro (khoảng 1,6 tỉ USD) qua eo biển Đan Mạch.

"Đội tàu ma" - hay còn gọi "đội tàu bóng tối" (shadow fleet) - chỉ các tàu thường được Nga sử dụng để lách lệnh trừng phạt dầu mỏ. Các tàu này hoạt động dưới cờ không phải của Nga để tránh bị giám sát.

Báo cáo của CREA được đưa ra dựa trên hồ sơ quyền sở hữu và đăng ký cờ từ các nền tảng an toàn hàng hải. CREA cho biết 96 tàu bị trừng phạt đã treo cờ giả ít nhất một lần trong năm nay tính đến cuối tháng 9.

Ông Vaibhav Raghunandan, một đồng tác giả khác của báo cáo trên, kêu gọi Liên minh châu Âu và Vương quốc Anh cải cách các quy định về đăng ký cờ vì các nhà hoạt động hàng hải đang lợi dụng sự yếu kém về kinh tế của một số quốc gia để khai thác cờ của họ.

Bà Rachel Ziemba, chuyên gia tại Trung tâm An ninh Mỹ mới (CNAS), cho biết các phát hiện của CREA giống với những báo cáo trước đây. Bà Ziemba nhận định Nga đã chuyển sang nhiều kỹ thuật lẩn tránh hơn do áp lực gia tăng từ EU và việc Trung Quốc ngăn chặn các "tàu zombie" (tàu sử dụng số đăng ký của các tàu đã nghỉ hưu).

Tuy nhiên việc thực thi lệnh trừng phạt ngày càng khó khăn do thương mại bất hợp pháp gia tăng. Bà Ziemba cảnh báo việc thắt chặt trừng phạt hơn nữa có thể đi kèm với rủi ro, bao gồm sự trả đũa từ các nước mua dầu lớn của Nga như Trung Quốc.

Mỹ siết trừng phạt dầu mỏ Nga: Gần 48 triệu thùng dầu có nguy cơ 'mắc kẹt' trên biển

Các biện pháp trừng phạt mới của Mỹ nhằm vào hai tập đoàn dầu khí lớn nhất Nga sẽ chính thức có hiệu lực, đẩy gần 48 triệu thùng dầu thô đang trên đường vận chuyển rơi vào tình trạng không có người mua.