Để làm được tuyến đường sắt kết nối với hai sân bay cần một nguồn vốn rất lớn và đặc biệt tiến độ rất cấp bách, xong càng nhanh càng tốt để kết nối sân bay Long Thành hiện đang chuẩn bị đưa vào vận hành thương mại năm sau. 

Vậy hai doanh nghiệp đã đưa ra đề xuất phương án tích hợp tuyến và hình thức đầu tư ra sao?

Thaco đề xuất phương án tích hợp tuyến Thủ Thiêm - sân bay Long Thành với metro số 2

Theo quy hoạch, việc kết nối tuyến đường sân bay Tân Sơn Nhất và Long Thành thông qua ba tuyến đường sắt, gồm metro số 2, metro số 6 và đường sắt Long Thành - Thủ Thiêm. Trong đó, đường sắt Long Thành - Thủ Thiêm - vốn là tuyến đường sắt quốc gia, đang được Bộ Xây dựng rà soát thủ tục để báo cáo Thủ tướng giao UBND TP.HCM làm cơ quan chủ quản thực hiện dự án.

Còn hai tuyến metro kết nối được TP.HCM triển khai đầu tư theo nghị quyết 188 của Quốc hội. Theo đó, metro số 2 sẽ kết nối sân bay Tân Sơn Nhất, sau đó kết nối đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành tại ga Thủ Thiêm. Metro số 6 sau khi qua sân bay Tân Sơn Nhất sẽ kết nối trực tiếp với tuyến Thủ Thiêm - Long Thành tại khu vực nút giao Phú Hữu.

Trước đó, Thaco đã có văn bản đề xuất làm tuyến kết nối hai sân bay bằng đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành với metro số 2, bao gồm đoạn Bến Thành - Thủ Thiêm và Bến Thành - Tham Lương. Thành phố đã có các buổi làm việc với nhà đầu tư để lắng nghe ý kiến của nhà đầu tư.

Về tình hình triển khai nghiên cứu, Thaco đã ký hợp đồng với liên danh Typsa (Tây Ban Nha) - Saman (Hàn Quốc) - Senest (Hàn Quốc) - đơn vị tư vấn thiết kế tuyến Bến Thành - Thủ Thiêm - Long Thành. 

Với phương thức đầu tư, Thaco đề xuất đầu tư dự án theo hình thức đối tác công tư (PPP) hoặc đầu tư trực tiếp theo Luật Đầu tư.

Tập đoàn Thái Bình Dương đề xuất tích hợp tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành với metro số 6

Trong khi đó, Công ty TNHH Tập đoàn Xây dựng Thái Bình Dương (Trung Quốc) đã có công văn gửi đến TP.HCM cùng các bộ ngành, trung ương về đề xuất tham gia đầu tư tuyến đường sắt kết nối sân bay Tân Sơn Nhất và sân bay Long Thành.

Thời gian qua, tập đoàn quan tâm đến dự án đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành và một số tuyến đường sắt đô thị khác. Từ cuối năm 2023, tập đoàn đã cử chuyên gia phối hợp với các viện thiết kế hàng đầu Trung Quốc nhiều lần khảo sát thực tế, tiến hành nghiên cứu chuyên sâu về dự án.

Trên cơ sở đó, tập đoàn đề xuất nghiên cứu và đầu tư dự án kết nối hai sân bay Tân Sơn Nhất - Long Thành, gồm tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành (gần 42km) và tuyến metro số 6 đoạn ga Bà Quẹo - ga Phú Hữu (6,8km).

Lý do tích hợp tuyến này, theo tập đoàn, metro số 6 sẽ giúp kết nối hành khách đến sân bay Tân Sơn Nhất tốt hơn so với metro số 2. Ngoài ra metro số 6 chưa được nghiên cứu nên thuận lợi hơn trong thiết kế để vận hành liên thông với đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành.

Về hình thức đầu tư, tập đoàn đưa ra 3 phương án:

Phương án 1: Đầu tư công, hợp đồng tổng thầu EPC (thiết kế - cung cấp - xây lắp). Ngân sách góp 60% vốn trong thời gian xây dựng, 40% do tổng thầu tạm ứng theo hình thức thanh toán chậm. Sau khi hoàn thành, ngân sách hoàn trả phần tạm ứng trong 5 hoặc 8 năm, với lãi suất thấp hơn mức vay ngân hàng tại Việt Nam (3 - 3,5%/năm cho 5 năm; 4 - 5%/năm cho 8 năm).

Phương án 2: Đầu tư theo đối tác công tư (PPP), hợp đồng BT (xây dựng - chuyển giao). Thanh toán bằng tiền hoặc kết hợp tiền và đất trong khu vực TOD quanh dự án. Nhà đầu tư tham gia tối đa 40% tổng mức vốn.

Phương án 3: Đầu tư theo hình thức chìa khóa trao tay.

Trước mắt, Tập đoàn Xây dựng Thái Bình Dương đề xuất được nghiên cứu và lập báo cáo khả thi dự án. 

Nếu được chấp thuận, tập đoàn cam kết hoàn thành các nghiên cứu và chuẩn bị giai đoạn tiền khả thi trong 6 tháng, với điều kiện được cung cấp đầy đủ tài liệu, dữ liệu liên quan.

Về tiến độ, tập đoàn khẳng định sẽ hoàn thành dự án trong 4,5 - 5 năm, nếu mặt bằng được bàn giao đúng thời hạn. Khi được chấp thuận nghiên cứu dự án, tập đoàn cam kết tự chịu rủi ro tài chính nếu kết quả không được cấp thẩm quyền phê duyệt.

"Trong quá trình đầu tư, tập đoàn sẽ hợp tác với doanh nghiệp Việt Nam và ưu tiên sử dụng dịch vụ trong nước. Tập đoàn dự kiến thành lập liên danh do tập đoàn dẫn đầu, cùng các doanh nghiệp hàng đầu của Trung Quốc và Việt Nam để triển khai nghiên cứu, thực hiện dự án.

Liên danh sẽ phát huy thế mạnh của doanh nghiệp Việt Nam và tạo điều kiện chia sẻ kinh nghiệm, công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực", công văn của Tập đoàn Xây dựng Thái Bình Dương nêu.

Sẽ chờ thêm bao lâu để có đường sắt kết nối từ TP.HCM đi sân bay Long Thành?

Khi tích hợp tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành và metro số 2 (đoạn Bến Thành - Thủ Thiêm) để kết nối liền mạch từ sân bay Long Thành - Thủ Thiêm - trung tâm TP.HCM, thời gian thi công hoàn thành dự án là khoảng 5 năm.