Nhà máy điện hạt nhân Daya Bay ở tỉnh Quảng Đông, đông nam Trung Quốc - Ảnh: REUTERS

Một nghiên cứu mới đây của các nhà khoa học Trung Quốc cho thấy một trận sóng thần đã gần như quét sạch một khu vực có người sống mà hiện nay thuộc tỉnh Quảng Đông vào năm 1076, theo báo SCMP của Hong Kong ngày 3-1.

Phát hiện này được công bố bởi một nhóm nghiên cứu đến từ Đại học khoa học và kỹ thuật Trung Quốc (USTC) và Đại học Sư phạm Hoa Đông (ECNU).

Tại sao biết có sóng thần cách đây 1.000 năm?

Các nhà khoa học lần đầu tìm thấy bằng chứng về sóng thần trên một hòn đảo ở Biển Đông (Trung Quốc gọi là biển Nam Hải) vào năm 2013. Họ phát hiện san hô và nhiều tảng đá lớn bị chôn vùi dưới đáy biển ở khu vực cách hòn đảo này 200m.

Các nhà khoa học Trung Quốc tin rằng chỉ sóng thần mới có khả năng đưa chúng đi xa như vậy. Sau nhiều năm nghiên cứu, họ đi đến kết luận rằng trận sóng thần này được gây ra bởi một trận động đất tại rãnh Manila ở Thái Bình Dương.

Theo các nhà nghiên cứu Trung Quốc, trận sóng thần này đã ập vào khu vực mà ngày nay là các tỉnh Quảng Đông và Hải Nam của Trung Quốc cũng như một số khu vực của Thái Lan.

Nhóm nghiên cứu đã tìm thấy mảnh vỡ đồ gốm thời nhà Tống (960-1279) trong các lớp đất đá đọng lại ở đảo Nam Áo, mà hiện nằm dưới sự quản lý của thành phố Sán Đầu, tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc.

Thêm vào đó, họ phát hiện khoảng 15.000 đồng tiền xu cổ tại một địa điểm có xác tàu đắm gần hòn đảo này. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu lại không tìm thấy bất kỳ hiện vật nào vào trước hay sau thời nhà Tống dưới lớp đất đá trên. Do đó, họ cho rằng đảo Nam Áo đã bị một trận sóng thần tấn công trong thời nhà Tống.

Thảm họa kép động đất - sóng thần ở Nhật Bản hồi tháng 3-2011 - Ảnh: AP

Lời cảnh báo cho các nhà máy điện hạt nhân

Sau phát hiện này, nhóm nghiên cứu cảnh báo nguy cơ những trận sóng thần hủy diệt sẽ ập vào các khu vực bờ biển của Trung Quốc trong tương lai.

Họ kêu gọi chính phủ Trung Quốc cần xem xét các nguy cơ, đặc biệt liên quan tới các cơ sở hạ tầng chiến lược như nhà máy điện hạt nhân và những dự án hạ tầng dưới sáng kiến "Vành đai, Con đường".

Khi động đất tấn công Nhật Bản cách đây 8 năm, nó đã gây ra một trận sóng thần khủng khiếp khiến nhiều nhà máy hạt nhân ở Fukushima rò rỉ phóng xạ.

"Nguyên cứu này thừa nhận nguy cơ xảy ra sóng thần ở Biển Đông. Các nguy cơ như vậy nên được xem xét trong những hoạch định tương lai cũng như việc xây dựng các nhà máy điện hạt nhân, cảng và các cấu trúc dự trữ dầu mỏ ở bờ biển Trung Quốc", các nhà nghiên cứu Trung Quốc nhận định trong tài liệu được công bố trên Tạp chí khoa học Trung Quốc (CSB).

Nhà máy điện hạt nhân Phúc Thanh ở tỉnh Phúc Kiến, miền đông Trung Quốc - Ảnh: TÂN HOA XÃ

Các công ty như công ty điện hạt nhân Phúc Thanh (Fu Qing) của Trung Quốc hiện đang đánh giá nghiêm túc mối đe dọa này. Đại diện công ty cho biết họ đang xây dựng lò phản ứng thế hệ 3 ở tỉnh Phúc Kiến mà về cơ bản có khả năng "chống chịu sóng thần".

Theo Khoa Kỹ Nhật Báo (Trung Quốc), đầu năm ngoái, Bắc Kinh cũng đã bắt đầu triển khai một hệ thống phao cảnh báo sóng thần gần rãnh Manila để gửi các tín hiệu về đất liền thông qua vệ tinh.

Khả năng xảy ra sóng thần ở Việt Nam?

TTCT - Ba vùng nguồn động đất có thể gây sóng thần cho vùng biển Việt Nam được các nhà nghiên cứu xác định: động đất lớn hơn 8 độ Richter tại đới đứt gãy Manila, động đất lớn hơn 8 độ Richter tại khu vực bắc đảo Luzon, nam Đài Loan và động đất hơn 8,8 độ Richter tại đới đứt gãy Ryukyu.