Người đoạt giải là chính trị gia đến từ Venezuela, bà Maria Corina Machado (58 tuổi). Bà đã được trao Giải Nobel Hòa bình vì những nỗ lực lâu dài trong việc thúc đẩy dân chủ, bảo vệ các giá trị quyền con người và thể hiện tinh thần lãnh đạo kiên định giữa bối cảnh đất nước đối mặt với nhiều khó khăn.

Là một chính trị gia và kỹ sư công nghiệp người Venezuela, bà Maria Corina Machado đang lãnh đạo phe đối lập tại Venezuela. Bà từng là đại biểu được bầu vào Quốc hội Venezuela giai đoạn 2011- 2014, và từng là ứng viên tổng thống Venezuela, nhưng thất bại.

Được mệnh danh là "Bà đầm thép của Venezuela", bà Machado đã tránh xuất hiện công khai nhiều tháng qua. Bà Machado được xem là một trong những nhân vật tiêu biểu của phe đối lập tại Venezuela. Chính quyền Tổng thống Nicolás Maduro đã cấm bà rời Venezuela.

Bà Machado bắt đầu sự nghiệp chính trị vào năm 2002, với vai trò người sáng lập và lãnh đạo tổ chức giám sát bầu cử Sumate. Bà hiện là điều phối viên quốc gia của đảng chính trị Vente Venezuela. 

Năm 2025, tạp chí Time xếp bà vào danh sách 100 nhân vật có ảnh hưởng nhất toàn cầu.

Vượt qua hàng trăm tổ chức và cá nhân

Giải thưởng Nobel Hòa bình năm 2025 được công bố lúc 11h ngày 10-10 theo giờ Na Uy (16h cùng ngày theo giờ Việt Nam). Đây là giải thưởng được mong chờ nhất trong số các giải Nobel danh giá.

Năm nay có 338 cá nhân và tổ chức được đề cử cho giải Nobel Hòa bình, bao gồm 244 cá nhân và 94 tổ chức. Con số này gia tăng đáng kể so với năm 2024, thời điểm có 286 cá nhân và tổ chức được đề cử. 

Danh sách đề cử được giữ bí mật trong 50 năm.

Năm 2024, Nihon Hidankyo - tổ chức của Nhật Bản - đã được Ủy ban Nobel Na Uy trao giải Nobel Hòa bình. Họ là những người sống sót sau vụ ném bom nguyên tử ở Hiroshima và Nagasaki và đang vận động chống lại vũ khí hạt nhân.

Vì sao ông Trump không đoạt giải?

Kết quả trên được công bố sau khi Israel và phong trào Hồi giáo Hamas đạt được thỏa thuận ngừng bắn và trao trả con tin - bước đi có thể giúp chấm dứt cuộc chiến kéo dài hai năm qua ở Dải Gaza.

Mặc dù Tổng thống Mỹ Donald Trump đóng vai trò quan trọng trong bước đột phá này, song thỏa thuận trên đạt được quá muộn, không kịp để Ủy ban Nobel xem xét khi lựa chọn chủ nhân giải Nobel Hòa bình.

Năm thành viên của ủy ban này đã họp phiên cuối cùng vào hôm 6-10, hoàn thiện tuyên bố sẽ được đưa ra kèm theo lý do lựa chọn.

Nhà sử học kiêm chuyên gia về Giải Nobel Hòa bình Asle Sveen bình luận thỏa thuận ở Gaza "hoàn toàn không có ý nghĩa gì" đối với việc chọn ra người nhận giải Nobel hòa bình năm 2025, bởi "Ủy ban Nobel đã đưa ra quyết định rồi".

Trước khi có kết quả, ông Asle Sveen cũng đã khẳng định: "Ông Trump sẽ không giành giải năm nay. Tôi chắc chắn 100%".

Khi được Hãng tin AFP hỏi về cơ hội giành giải vào hôm 9-10, Tổng thống Trump trả lời: "Tôi không biết họ sẽ làm gì, thật sự là vậy. Nhưng tôi biết điều này: chưa từng có ai trong lịch sử giải quyết được 8 cuộc chiến chỉ trong vòng 9 tháng. Tôi đã chấm dứt 8 cuộc chiến. Điều đó chưa từng xảy ra trước đây".

Tuy nhiên tại Oslo, các chuyên gia khẳng định ông Trump không có cơ hội. Họ chỉ ra rằng chính sách "Nước Mỹ trên hết" của ông Trump đi ngược lại với lý tưởng của Giải Nobel Hòa bình như được nêu trong di chúc năm 1895 của nhà phát minh Thụy Điển Alfred Nobel về việc lập ra giải thưởng này.

Ông Trump đã nhiều lần bày tỏ mong muốn giành được giải thưởng mà 4 vị tổng thống Mỹ tiền nhiệm từng đạt được - Barack Obama (năm 2009), Jimmy Carter (2002), Woodrow Wilson (1919) và Theodore Roosevelt (1906). 

Trong số đó, chỉ ông Carter nhận giải sau khi rời nhiệm sở, còn ba người còn lại được trao khi đang tại vị. Đáng chú ý ông Obama được trao giải Nobel Hòa bình khoảng 8 tháng sau khi nhậm chức.

Na Uy 'nín thở' chờ phản ứng của ông Trump nếu không đoạt Nobel Hòa bình

Trước thềm công bố giải Nobel Hòa bình, giới chính trị Na Uy đang thận trọng chuẩn bị cho những kịch bản xấu nhất trong quan hệ với Mỹ, nếu cái tên Donald Trump không được xướng lên.