Tổng thống Mỹ tại Davos, Thuỵ Sĩ, ngày 25-1 - Ảnh: Reuters

Phát biểu tại Diễn đàn kinh tế thế giới Davos, Thuỵ Sĩ, tổng thống Donald Trump chỉ trích Palestine thiết tôn trọng khi từ chối gặp phó tổng thống Mỹ Mike Pence trong chuyến công du Trung Đông hồi đầu tuần.

"Phải tôn trọng Mỹ hoặc là chúng ta sẽ không thể tiến xa hơn" - Guardian dẫn lời ông Trump nói, khẳng định sẽ không rót tiền nếu Palestine không ngồi vào bàn đàm phán. 

Bộ ngoại giao Mỹ xác nhận ông Trump đề cập đến viện trợ kinh tế và các hỗ trợ về an ninh song phương, khác với số tiền mà Washington tuyên bố sẽ ngừng cấp cho cơ quan của Liên Hiệp Quốc hỗ trợ người tị nạn Palestine hồi đầu tháng. Mỹ viện trợ trực tiếp cho Palestine khoảng 260 triệu USD năm 2016 nhưng hỗ trợ quân sự cho Israel đến 3 tỉ USD mỗi năm.

Tổng thống Mỹ cũng khẳng định chính quyền của ông đã có một đề xuất hoà bình tuyệt vời cho người Palestine, trong đó Israel sẽ chấp nhận một số nhượng bộ. Tuy nhiên giới quan sát cho rằng đề xuất của Washington có thể nghiêng về phía israel.

Cũng tại diễn đàn Davos, thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đề xuất một "mô hình hoà bình" mới cho Trung Đông, theo đó cho phép Jerusalem tự trị nhưng do Tel Aviv kiểm soát. Bác bỏ giải pháp hai nhà nước được quốc tế ủng hộ, ông Netanyahu cho rằng Israel nên chịu trách nhiệm về an ninh tại khu vực này.

Tuy nhiên đề xuất này khó có thể nhận được đồng ý của Palestine vốn luôn muốn Bờ Tây, đông Jerusalem và dải Gaza trở thành một nhà nước độc lập.

Việc Tổng thống Trump tuyên bố chính thức công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel đã làm dấy lên sự chỉ trích của thế giới Arab và Hồi giáo. Tổng thống Abbas sau đó đã tuyên bố Mỹ không còn là trung gian hòa giải trong các cuộc hòa đàm ở Trung Đông nữa. 

Hôm 16-1, Mỹ đã thông báo quyết định chỉ giải ngân 60 triệu USD trong tổng gói viện trợ 125 triệu USD dành cho Cơ quan Cứu trợ và Hành động của Liên hợp quốc (UNRWA) phụ trách viện trợ nhân đạo cho người tị nạn Palestine để giúp duy trì hoạt động của cơ quan này. 

Hiện Mỹ là quốc gia đóng góp tài chính lớn nhất cho UNRWA, với cam kết gần 370 triệu USD trong năm 2016. UNRWA cung cấp các dịch vụ như trường học và trạm y tế cho 5,3 triệu người tị nạn trên các vùng lãnh thổ của Palestine, Jordan, Liban và Syria.