Tổng thống Nga Putin trong cuộc họp báo lớn ngày 23-12 - Ảnh: AFP

Căng thẳng về vấn đề Ukraine đã đẩy quan hệ của Matxcơva với phương Tây xuống mức thấp nhất kể từ khi Liên Xô tan rã cách đây 30 năm. Vụ sáp nhập bán đảo Crimea năm 2014, dù sau một cuộc trưng cầu dân ý, cũng khiến Nga và Ukraine - hai nước cùng thuộc Liên Xô (cũ) - rơi vào thế đối đầu.

Tổng thống Putin đã dành một phần trong cuộc họp báo lớn thường niên ngày 23-12 để giải đáp và nêu quan điểm về những căng thẳng giữa Nga với Ukraine, phương Tây gần đây.

Nhà lãnh đạo Nga đã chất vấn ngược lại nhà báo của Đài Sky News (Anh) khi được hỏi Nga sẽ làm gì để Ukraine và phương Tây không xem nước này là mối đe dọa.

"Chúng tôi đến sát biên giới Mỹ hay Anh chưa? Các vị mới là người đến gần biên giới Nga và giờ họ nói Ukraine sẽ nằm trong NATO", Hãng thông tấn Tass trích lời ông Putin.

Nhà lãnh đạo Nga nhắc lại việc Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đã "lừa dối" Nga một cách trắng trợn như thế nào khi liên tiếp mở rộng về phía đông từ sau Chiến tranh lạnh. Theo ông Putin, Matxcơva cần những phản hồi khẩn cấp từ NATO.

"Các ông phải cung cấp cho chúng tôi sự đảm bảo ngay lập tức. Bóng đang ở trên phần sân của các ông nên hãy nói với chúng tôi điều gì đó", tổng thống Nga nói về việc NATO chịu trách nhiệm cho căng thẳng hiện tại nên phải đưa ra các cam kết ngừng mở rộng về phía đông.

Đây là một trong những yêu cầu mà Nga đã đưa ra với Mỹ hồi tuần trước. Các yêu cầu khác bao gồm NATO không kết nạp Ukraine hay triển khai vũ khí tấn công đến nước này và rút quân khỏi các nước từng thuộc Liên Xô trước đây.

Xe tăng Nga tập trận tại vùng Rostov giáp biên giới Ukraine ngày 20-12 - Ảnh: REUTERS

Theo Tổng thống Putin, Nga đã nhận được phản ứng ban đầu nói chung là tích cực đối với các đề xuất an ninh trên. Nhà lãnh đạo Nga nhấn mạnh nước này không muốn có chiến sự với Ukraine cũng như phương Tây và hy vọng quá trình đàm phán về các đề xuất của Nga sẽ bắt đầu vào năm 2022.

Một quan chức Mỹ xác nhận Washington sẵn sàng bắt đầu tiến trình ngay từ tháng 1 tới nhưng hiện vẫn chưa rõ địa điểm và thời gian cụ thể, theo Hãng tin Reuters.

Mỹ cùng các đồng minh châu Âu cảnh báo Nga sẽ trả giá đắt nếu phiêu lưu quân sự tại Ukraine. Matxcơva phủ nhận các cáo buộc nước này tập trung quân gần Ukraine nhằm chuẩn bị cho một cuộc tấn công.

Trong họp báo ngày 23-12, Tổng thống Putin tuyên bố ông không thể làm việc với lãnh đạo Ukraine hiện nay vì những gì nước này đã làm trong thời gian vừa qua, ám chỉ việc nghiêng về phương Tây và muốn gia nhập NATO.

Theo Hãng tin Reuters, Mỹ và NATO có thể sẽ phải cân nhắc đồng thời đàm phán thêm với Nga về việc rút quân khỏi các nước thành viên NATO từng thuộc Liên Xô (cũ). Động lực cho việc này có thể là do phương Tây tin rằng nếu từ chối, tình hình Ukraine sẽ leo thang hơn nữa.

Nga nêu 8 điều kiện giảm căng thẳng với phương Tây

TTO - Một trong các yêu cầu của Matxcơva là NATO cam kết không kết nạp Ukraine và không mở rộng về phía đông nếu không muốn đối mặt các phản ứng quân sự tương tự Khủng hoảng tên lửa Cuba năm 1962.