Vẫn chưa quyết định nơi an táng Đại tướng Võ Nguyên Giáp

Phóng to

Học sinh Trường THCS Lộc Thủy, Lệ Thủy đến viếng Đại tướng trong sự ngưỡng mộ, tôn kính - Ảnh: Thái Lộc

Phóng to

Đại tá Lê Thanh Châu dâng hương lên bàn thờ người tổng chỉ huy đáng kính - Ảnh: Thái Lộc

Phóng to

Cụ Võ Thị Nghĩa khóc nhớ khi kể chuyện về “bác Giáp” - Ảnh: Thái Lộc

Phóng to

Toàn cảnh nhà Đại tướng Võ Nguyên Giáp tại làng An Xá, Lộc Thủy (huyện Lệ Thủy, Quảng Bình) - Ảnh: Tiến Long

Phóng to

Cửa ngõ nhà Đại tướng - Ảnh: Tiến Long

Phóng to

Hai cha con ông Đặng Đại Múng và Đặng Đại Trung (thị trấn Kiến Giang, Lệ Thủy, Quảng Bình) là những người phục dựng nhà thân sinh Đại tướng Võ Nguyên Giáp tại làng An Xá, Lộc Thủy (Lệ Thủy, Quảng Bình) - Ảnh: Tiến Long

Phóng to

Bức ảnh ông Đặng Đại Trung chụp kỷ niệm năm 2000 khi Đại tướng về thăm nhà sau khi tôn tạo - Ảnh: Tiến Long

Phóng to

Ông Đặng Đại Trung chụp cùng Đại tướng năm 2000 - Ảnh: Tiến Long

Rất nhiều người đã khóc, một phần vì thương nhớ, một phần vì cảm phục trước tài năng và đức độ của vị Đại tướng kính yêu.

PV TTO có mặt và ghi lại những câu chuyện ở vùng quê này.

Mất mát lớn

Vừa đến đầu ngõ, đại tá Lê Thanh Châu, 86 tuổi, nguyên phó chính ủy Bộ chỉ huy quân sự Bình Trị Thiên, khóc nhớ người Đại tướng đáng kính. Ông Châu còn nhớ như in hình ảnh vị đại tướng vừa rất nghiêm, vừa yêu thương chăm lo cho thuộc cấp của mình.

“Chính Đại tướng dìu dắt chúng tôi trưởng thành cả trong chiến tranh lẫn trong thời bình bằng tài năng và đức độ của mình. Đại tướng thường căn dặn anh em chúng tôi phải chú ý phát huy dân chủ, phát huy sức mạnh quần chúng, bao giờ cũng phải bám lấy dân, có dân là có tất cả!”, ông nói.

Cũng theo cụ Châu, trong một lần về quê, Đại tướng đã chia sẻ với mọi người rằng: “Người ta nói một người làm quan cả họ được nhờ. Riêng tôi không có chuyện đó!”. Nhiều cụ già cho biết trong tất cả những lần về thăm quê, Đại tướng Võ Nguyên Giáp thường thăm hỏi người dân rất nhiều điều, từ sức khỏe, chuyện làm ăn, đồng ruộng, học hành.

Cụ Võ Thị Nghĩa, 83 tuổi, người gọi Đại tướng bằng bác họ, cho biết trong những lần về thăm quê, bác Giáp đi thăm rất nhiều nơi trong làng, từ bến sông thời niên thiếu thường bơi lội, hay cồn Dồi giữa cánh đồng An Xá, nơi yên nghỉ của tổ tiên… Đại tướng rất nhiều lần hỏi han và động viên bà con lao động sản xuất.

“Bác dặn dò tỉ mỉ từng người. Với người già bác thăm hỏi sức khỏe. Trẻ con bác phát kẹo bánh. Chân thành, kỹ càng nhất vẫn là những lời Đại tướng dặn lớp thanh niên trong làng". Theo cụ Nghĩa, cụ cũng như tất cả người dân làng An Xá đều rất mong được trực tiếp đưa Đại tướng đến nơi an nghỉ cuối cùng tại quê nhà…

Hai cha con làm nhà tướng Giáp

Mái nhà xưa của gia đình Đại tướng ở làng An Xá vốn là nhà rường gỗ, ba gian hai chái. Ngôi nhà bị đạn bom đánh sập trong chiến tranh. Hai cha con ông Đặng Đại Múng và Đặng Đại Trung, ở làng Quảng Cư cũ, nay là tổ dân phố 2, thị trấn Kiến Giang, Lệ Thủy (Quảng Bình) là những người làm lại ngôi nhà cho Đại tướng những năm sau 1975. Ông Múng năm nay đã 99 tuổi nhưng vẫn còn nhớ như in câu chuyện này.

Ông kể lúc 12 tuổi ông đã nhiều lần đến nhà Đại tướng gặt lúa thuê. Khi đó Đại tướng đã đi hoạt động. Trong nhà chỉ còn ông cụ thân sinh và anh em của Đại tướng. Sau chiến tranh, hiện trạng ngôi nhà bị đổ nát do bom đạn. Mọi vật dụng trong nhà đều bị cháy, hư hỏng. Phế tích của ngôi nhà chỉ còn lại phần nền móng đất nằm trơ trọi trong khu vườn rộng lớn.

Năm 1976, UBND huyện Lệ Ninh cũ (nay là huyện Lệ Thủy) giao cho HTX thủ công nghiệp làng Quảng Cư, do ông Múng làm thợ cả, phục chế nguyên trạng ngôi nhà xưa của cha mẹ Đại tướng. Là người đã từng ăn ở, ngủ nghỉ tại nhà Đại tướng, ông Múng nhớ từng cấu kiện, từ cột, kèo, đố bảng và những trang trí trong nhà và phác họa lại. Căn nhà ba gian hai chái ấy có chạm trổ, bên cạnh có nhà bếp bằng gỗ. Đến cuối năm 1976 ngôi nhà được dựng xong.

Năm 2000, căn nhà lại xuống cấp, UBND tỉnh Quảng Bình lại giao cho ông Đặng Đại Trung, con trai cụ Múng, tôn tạo, sửa chữa lại ngôi nhà. Ông Trung kể lúc đó anh em tập trung làm thêm 3 bức cửa “bình khoa” (loại cửa của nhà rường) đồng thời chạm trổ thêm hoa văn. “Sau khi hoàn thành, trong lần vào thăm, trong trạng thái xúc động Đại tướng khen “làm ri đẹp quá, như cũ” - ông Trung kể trong niềm tự hào.

------------------------------------

* Tin bài liên quan:

Video clip: Dòng người xếp hàng viếng Đại tướng Võ Nguyên GiápCảm hứng từ bác VănNgười dân, thầy - trò Quảng Bình viếng chật nhà Đại tướng "Ngang tầm với Alexander đại đế, vượt tầm Napoleon"Đại tướng Võ Nguyên Giáp 102 mùa xuân cuộc đờiHuyền thoại mùa thuĐề nghị thành lập Bảo tàng Võ Nguyên GiápChúc thọ Đại tướng Võ Nguyên GiápTriển lãm ảnh Đại tướng Võ Nguyên GiápĐại tướng Võ Nguyên Giáp và người vợ liệt sĩ Nguyễn Thị Quang TháiTặng tỉnh Quảng Bình tượng Đại tướng Võ Nguyên GiápXem ảnh đời thường Đại tướng Võ Nguyên GiápCuộc đời Đại tướng qua ảnhĐại tướng Võ Nguyên Giáp sẽ an nghỉ tại Quảng BìnhCuba mãi trân trọng đóng góp vô giá của Đại tướng Võ Nguyên GíápChiến sĩ Trường Sa, DK1 nhớ Đại tướng