Không nằm trên bản vẽ như nhiều dự án xây dựng thành phố mới khác, quá trình xây dựng Thủ đô hành chính mới của Ai Cập đã được tiến hành thuận lợi, với toàn bộ các quận đã hoàn thành.

Tại sao gọi là Thủ đô hành chính mới?

Thủ đô hành chính mới là tên được đặt khi lần đầu tiên dự án được công bố. Kể từ đó, đã có một số nỗ lực đặt tên cho thành phố, bao gồm cả một cuộc thi do chính phủ tổ chức vào năm 2019, theo tạp chí kiến trúc Dezeen (Anh).

Tuy nhiên, không có tên mới nào được chọn và Thủ đô hành chính mới vẫn được sử dụng rộng rãi.

Thủ đô hành chính mới nằm ở đâu?

Nằm cách Cairo 45km về phía đông, dự án Thủ đô hành chính mới được xây dựng trên diện tích 700km², phần lớn là đất chưa phát triển, nằm giữa Cairo và kênh đào Suez.

Tại sao thủ đô mới được xây dựng?

Thủ đô hành chính mới đang được xây dựng như một thủ đô mới của Ai Cập, nơi đảm nhận chức năng chính của chính quyền đất nước.

Theo Chính phủ Ai Cập, thành phố này được xây dựng để giảm tình trạng tắc nghẽn và ô nhiễm ở Cairo.

Tuy nhiên, những người chỉ trích cho rằng mục đích có thể nhằm giảm khả năng xảy ra các cuộc biểu tình chống chính phủ bằng cách di chuyển các cơ quan đầu não ra xa khỏi khu dân cư chính đông đúc.

Đúng như tên gọi, đây sẽ là Thủ đô hành chính của Ai Cập, nơi có dinh tổng thống, quốc hội và phần lớn các bộ ngành của chính quyền trung ương.

Ai là người lãnh đạo việc phát triển Thủ đô hành chính mới?

Thành phố đang được phát triển và tài trợ bởi Chính phủ Ai Cập. Chính phủ đã thành lập Công ty Thủ đô hành chính cho phát triển đô thị để giám sát việc xây dựng.

Quân đội Ai Cập sở hữu 51% công ty, 49% thuộc sở hữu của Bộ Nhà ở.

Đây là dự án chủ lực của Tổng thống Abdel Fattah el-Sisi, người nắm quyền ở Ai Cập kể từ năm 2014 sau khi ông lãnh đạo quân đội lật đổ tổng thống Mohammed Morsi.

Ông Sisi đã tuyên thệ nhậm chức tổng thống nhiệm kỳ thứ ba vào ngày 2-4-2024 tại Thủ đô hành chính mới, chính thức đưa thành phố này trở thành thủ đô.

Những bức ảnh tiết lộ quy mô hoành tráng của thủ đô mới Ai Cập

Các kế hoạch cho thành phố lần đầu tiên được công bố vào năm 2015 và kể từ đó được phát triển nhanh chóng.

Công ty kiến trúc SOM (Mỹ) chịu trách nhiệm đưa ra ý tưởng thiết kế ban đầu, sau đó Công ty tư vấn xây dựng quốc tế Dar al-Handasah Shair & Partners phát triển thêm.

Dar cũng được chỉ định để lập kế hoạch tổng thể cho ba giai đoạn tiếp theo.

Theo Dezeen, nhiều tòa nhà mang tính biểu tượng hiện đã hoàn thành, bao gồm dinh tổng thống, quốc hội và nhiều tòa nhà chính phủ, cùng nhiều khu nhà ở rộng lớn.

Tất cả đều nằm trong giai đoạn đầu tiên của dự án.

Những khu vực chính ở Thủ đô hành chính mới

Thủ đô hành chính mới được quy hoạch với 6 triệu dân, với tòa nhà Quốc hội và Chính phủ là trung tâm.

Khu vực chính phủ (hiển thị góc trên bên phải trong hình ảnh bên dưới) được bố trí xung quanh một trục trung tâm đồ sộ, kết thúc tại nhà thờ Hồi giáo lớn ở phía nam và công viên Nhân dân cùng khu phức hợp cung điện tổng thống rộng lớn ở phía bắc.

Một quảng trường công cộng rộng lớn với thiết kế cảnh quan đẹp mắt nằm trên trục trung tâm, nơi tòa nhà Quốc hội Ai Cập và Hạ viện nhìn ra.

Cùng với các tòa nhà chính phủ, một trụ sở quân sự rộng lớn mang tên The Octagon, bao gồm 10 tòa nhà hình bát giác, đã được xây dựng gần phía nam khu phát triển.

Một khu thể thao có sân vận động 93.000 chỗ ngồi, do SHESA Architects thiết kế, cũng đã được xây dựng ở phía nam thành phố.

Phía tây của khu chính phủ, một khu thương mại đã được xây dựng, bao gồm tòa tháp Iconic cao 394m. Được thiết kế bởi Dar, tòa nhà văn phòng này đã trở thành tòa nhà chọc trời đầu tiên ở châu Phi khi hoàn thành vào năm 2024.

Tuy nhiên nó sẽ lu mờ nếu kế hoạch xây dựng tòa nhà chọc trời Oblisco Capitale, do studio Ai Cập IDIA thiết kế, được tiến hành.

Đã được Chính phủ Ai Cập chấp thuận, tòa nhà chọc trời, cũng nằm trong khu thương mại này, được lên kế hoạch cao tới 1.000m.

Một khu văn hóa bao gồm nhà hát opera khổng lồ, thư viện và bảo tàng cũng đã được xây dựng như một phần của thành phố.

Tại sao thành phố mới gây tranh cãi?

Nhiều người ở Ai Cập đặt câu hỏi liệu số tiền 58 tỉ USD được chi cho thành phố này có thể được đầu tư tốt hơn cho việc khác hay không.

Ai Cập đang phải trải qua thời điểm kinh tế khó khăn và lạm phát tăng vọt. Thủ đô mới là một trong số nhiều dự án lớn mà những người chỉ trích Tổng thống Sisi đổ lỗi làm tăng thêm nợ nần của đất nước và làm suy yếu nền kinh tế.

Năm ngoái, tờ Wall Street Journal đã đăng một video có tựa đề "Tại sao Ai Cập không đủ khả năng xây dựng thủ đô mới trị giá 58 tỉ USD". Việc mở cửa nhà thờ Hồi giáo cũng dẫn tới những chỉ trích trên mạng về chi phí của dự án.

Chi phí phát triển cao cũng có nghĩa phần lớn nhà ở trong thành phố sẽ nằm ngoài tầm với của hầu hết người dân Ai Cập.

Theo báo cáo của Al Jazeera, một căn hộ hai phòng ngủ tại đây có giá khoảng 50.000 USD, trong khi thu nhập bình quân đầu người ở Ai Cập dưới 3.000 USD.

Cây bút Mustafa Menshawy viết trên tờ Al Jazeera rằng "có vẻ Thủ đô hành chính mới sẽ trở thành một cộng đồng khép kín dành cho người giàu và sẽ không đáp ứng được nhu cầu nhà ở của người dân nghèo và kém may mắn ở Cairo".

Những người chỉ trích dự án này cũng cho rằng việc di dời chính phủ khỏi Cairo có thể làm giảm khả năng thay đổi chế độ sau các cuộc biểu tình - như đã xảy ra vào năm 2011 và 2013 tại quảng trường Tahrir.

"Không có nỗi sợ nào về việc những kẻ nổi loạn sẽ sớm xâm nhập vào thủ đô", tác giả Yasmine El Rashidi cũng đặt vấn đề trên tờ Architectural Review. "Thực tế, không có nỗi sợ nào đối với bất kỳ ai ngoài những người làm việc ở đó hay cả những người đến tham quan".

"Thậm chí nếu những người bất mãn đến để phản đối tình trạng kinh tế suy thoái hoặc sự phá hủy trung tâm thành phố lịch sử, như từng làm ở quảng trường Tahrir, thì họ cũng phải mất cả ngày mới đi hết toàn bộ khu vực rộng lớn của thành phố mới", bà nói tiếp.

"Cả trong quá trình quy hoạch và xây dựng, thủ đô mới đều 'thiếu dân chủ' về mặt không gian như một thành phố có thể có".

Chiêm ngưỡng tòa nhà quốc hội mới của Ấn Độ

Tòa nhà quốc hội mới của Ấn Độ ở New Delhi vừa được Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi khánh thành vào ngày 28-5.