Ngôi nhà ấy không rộng, cũng chẳng sang trọng, nhưng chứa đựng biết bao năm tháng chắt chiu của ba mẹ: mỗi viên gạch là một mùa rẫy lam lũ, mỗi miếng ngói là những đêm mẹ thức khuya vá víu chuyện chợ búa.

Từ xa nhìn lại, mái ngói đỏ au như một bàn tay đang dang rộng, che chở cho bình yên của năm anh em chúng tôi.

Tường nhà quét vôi vàng nhạt, màu mà ba bảo "nhìn vô là nhớ quê, nhớ nắng". Cánh cửa gỗ đã gắn bó mấy chục năm, in đầy vết xước thời gian nhưng vẫn luôn tỏa ra mùi thơm quen thuộc của mái nhà.

Ở góc sân, cây khế mẹ trồng từ ngày dựng nhà giờ đã cao ngang mái, mỗi độ Tết lại trổ những chùm hoa trắng li ti, như thắp sáng cả khoảng trời trước hiên.

Năm anh em, mỗi người một nơi, xoay xở với cuộc sống bộn bề. Vậy mà hễ Tết về, như có sợi dây vô hình kéo chúng tôi trở về cuối con dốc ấy. Không phải vì mâm cỗ, càng không vì không khí tấp nập ngoài phố, mà vì nơi đó có ba mẹ đang ngóng, có mái nhà chưa bao giờ thôi ấm.

Người về sớm nhất luôn là anh cả. Tiếng xe anh dừng lại trước sân thường khiến mẹ ngó nghiêng từ trong bếp, miệng mỉm cười:

- Về rồi hả con? Vô ăn miếng bánh mẹ mới nấu cho nóng.

Rồi lần lượt đứa thứ hai, thứ ba, thứ tư và cuối cùng là tôi - đứa út luôn về trễ nhất. Mỗi lần tôi đặt chân vào sân, tiếng cười nói vang lên rộn rã. Ba chống tay lên chiếc ghế tre quen thuộc, đôi mắt rưng rưng:

- Vậy là đông đủ hết rồi…

Có lẽ khoảnh khắc ấy là cái Tết trọn vẹn nhất đối với ba mẹ.

Những ngày cận Tết, ngôi nhà nhỏ như thay áo mới. Mẹ tất bật dọn dẹp, lau khung cửa sổ mốc bụi vì mùa mưa dài. Ba thì mang dao ra sau vườn chẻ củi, chuẩn bị nhóm bếp nấu nồi bánh chưng truyền thống. Mùi nếp thơm quyện vào khói bếp cay xè nơi khóe mắt nhưng lại khiến tôi thấy lòng bình yên đến lạ.

Đêm 30, gió luồn qua mái tôn tạo nên âm thanh kẽo kẹt quen thuộc. Cả nhà quây quần bên nồi bánh đang nghi ngút hơi, chuyện trò râm ran. Anh hai khoe chuyện xây được căn nhà mới, chị ba kể việc vừa đổi cơ quan, anh tư lại than mình "ế thêm một cái Tết nữa". Ba ngồi nghe, thỉnh thoảng gật gù, ánh mắt hiền hậu như gom hết yêu thương của cả năm vào trong.

Mẹ, như mọi năm, vừa sắp mâm cỗ giao thừa vừa cười hiền:

- Chỉ cần mấy đứa về đông đủ là mẹ vui rồi. Tết mà, lo chi cho mệt.

Câu nói tưởng chừng đơn giản ấy lại khiến tim tôi mềm đi. Chúng tôi đã lớn, nhưng đối với mẹ, chỉ cần sum họp là đã đủ đầy.

Khoảnh khắc giao thừa, khi tiếng pháo hoa vang vọng từ thị trấn xa, bên trong ngôi nhà nhỏ chỉ có tiếng chúc Tết chân thành, tiếng ly chạm vào nhau khẽ khàng. Ba rót rượu, nâng ly:

- Chúc năm mới bình an. Vậy thôi là đủ.

Tôi nhìn quanh căn nhà, nơi từng lưu giữ biết bao ký ức: góc cửa sau nơi tôi té gãy tay hồi bé, bức tường vẫn còn vết bút chì anh hai nghịch ngợm, góc bếp nơi chúng tôi từng tranh nhau miếng thịt kho mẹ để dành. Những kỷ niệm ấy như thước phim tua chậm, nhắc tôi rằng mái nhà này không chỉ là nơi để ở, mà là cội rễ, là máu thịt, là điểm tựa của cả đời người.

Sáng mùng một, nắng xuân rải xuống sân làm giàn bông giấy bừng sắc hồng rực rỡ. Chúng tôi cùng ba mẹ dọn bàn thờ, đốt nén nhang đầu năm, khấn nguyện ông bà phù hộ gia đình mạnh khỏe. Ba mẹ mặc áo mới giản dị. Nhìn mái tóc của ba bạc hơn năm trước, đôi tay mẹ gầy hơn, lòng tôi chợt thoáng nghèn nghẹn: thời gian vẫn trôi, còn chúng tôi thì cứ mãi đi xa.

Ngày Tết trôi qua nhanh. Đến lúc năm anh em lại chuẩn bị rời quê, mẹ đứng ở cổng, dặn từng đứa:

- Giữ gìn sức khỏe nghe con. Rảnh thì về với ba mẹ.

Ba chẳng nói gì, chỉ đứng nhìn theo. Nhưng ánh mắt ba đủ để chúng tôi hiểu rằng mọi yêu thương đều nằm ở đó.

Chúng tôi quay nhìn ngôi nhà lần cuối: mái ngói đỏ, tường vàng nhạt, cửa gỗ cũ, cây khế tỏa bóng xuống sân… Tất cả vẫn bình dị như thuở nào. Nhưng với chúng tôi, đó là cả một kho tàng yêu thương mà chẳng nơi nào có được.

Tết có thể đổi thay theo từng năm. Thành phố có thể ồn ã, cuộc sống có thể đẩy mỗi người về những hướng riêng. Nhưng mái nhà của ba mẹ, nơi luôn chờ đợi, nơi gìn giữ những kỷ niệm gom lại thành tuổi thơ vẫn là nơi chúng tôi muốn trở về nhất. Bởi ở đó, có một mùa xuân không bao giờ phai nhạt: mùa xuân của đoàn viên.

Mời bạn đọc tham gia cuộc thi viết

Mái ấm ngày xuân

Như một món ăn tinh thần mỗi dịp Tết đến xuân về, báo Tuổi Trẻ cùng đối tác đồng hành là Công ty Xi măng INSEE tiếp tục mời bạn đọc tham gia cuộc thi viết Mái ấm ngày xuân để chia sẻ giới thiệu về ngôi nhà - mái ấm của bạn, về những đặc điểm ngôi nhà cùng những kỷ niệm mà bạn nhớ mãi không quên.

Ngôi nhà nơi ông bà, cha mẹ và bạn sinh ra, lớn lên; ngôi nhà do chính bạn tận tay xây dựng; ngôi nhà nơi bạn đón cái Tết đầu tiên cùng gia đình nhỏ... đều có thể gửi về cuộc thi để giới thiệu đến bạn đọc cả nước.

Bài viết Mái ấm ngày xuân phải chưa từng tham gia bất kỳ cuộc thi viết nào, chưa từng được đăng trên các phương tiện truyền thông, mạng xã hội. Tác giả chịu trách nhiệm về bản quyền, ban tổ chức có quyền biên tập, bài khi lựa chọn đăng trên các ấn phẩm Tuổi Trẻ sẽ được nhận nhuận bút.

Cuộc thi diễn ra từ ngày 1-12-2025 đến 15-1-2026, mời gọi tất cả người Việt Nam không giới hạn độ tuổi, nghề nghiệp đều được tham gia.

Bài viết Mái ấm ngày xuân bằng tiếng Việt tối đa 1.000 chữ, khuyến khích kèm theo ảnh, video minh họa (không nhận ảnh video minh họa lấy từ mạng xã hội không có bản quyền). Chỉ nhận bài qua email, không nhận qua đường bưu điện để tránh thất lạc.

Bài viết dự thi gửi đến địa chỉ email maiamngayxuan@tuoitre.com.vn.

Tác giả phải ghi địa chỉ, điện thoại, email, số tài khoản, số căn cước công dân để ban tổ chức liên lạc, gửi nhuận bút hoặc giải thưởng.

Cán bộ nhân viên báo Tuổi Trẻ và người nhà có thể tham gia cuộc thi viết Mái ấm ngày xuân nhưng không được xét giải. Quyết định của ban tổ chức là quyết định cuối cùng.

Lễ trao giải Mái ấm ngày xuân và ra mắt giai phẩm Tuổi Trẻ Xuân

Ban giám khảo gồm các nhà báo, nhà văn hóa tên tuổi cùng đại diện báo Tuổi Trẻ sẽ xét duyệt chấm giải từ các bài đã qua sơ khảo và chọn trao thưởng.

Lễ trao giải, ra mắt giai phẩm Tuổi Trẻ Xuân dự kiến tổ chức tại Đường sách Nguyễn Văn Bình, TP.HCM vào cuối tháng 1-2026.

Giải thưởng:

1 giải nhất: 10 triệu đồng + giấy chứng nhận, báo Tuổi Trẻ Xuân;

1 giải nhì: 7 triệu đồng + giấy chứng nhận, báo Tuổi Trẻ Xuân;

1 giải ba: 5 triệu đồng + giấy chứng nhận, báo Tuổi Trẻ Xuân;

5 giải khuyến khích: 2 triệu đồng mỗi giải + giấy chứng nhận, báo Tuổi Trẻ Xuân.

10 giải bạn đọc bình chọn: 1 triệu đồng mỗi giải + giấy chứng nhận, báo Tuổi Trẻ Xuân.

Số điểm bình chọn được tính dựa trên tương tác với bài viết, trong đó 1 sao = 15 điểm, 1 tim = 3 điểm, 1 like = 2 điểm.

Nơi mẹ giữ hộ mùa xuân

Có những buổi chiều tháng Chạp, đứng trước cánh cổng đã bạc màu thời gian, tôi bỗng nghe mùi khói bếp lẫn trong gió như tiếng thì thầm của một ngôi nhà đã chứng kiến quá nhiều mất mát.