Tại một quán nước chấp nhận thanh toán không dùng tiền mặt ở TP.HCM - Ảnh: TUYẾT KIỀU

Tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM, người dùng dễ dàng thấy biểu tượng chấp nhận thanh toán bằng ví điện tử tại các quán ăn, xe đẩy.

Khuyến mãi xài không hết

Cuối tuần qua, anh Minh Tâm (Q.3, TP.HCM) và gia đình ghé một cửa hàng trà sữa gọi 3 ly trà, tổng tiền là 123.000 đồng. Thấy biểu tượng chấp nhận thanh toán qua ví điện tử Moca trên ứng dụng Grab, anh Tâm mở ví điện tử để thanh toán và được khuyến mãi 30%, anh "tiết kiệm" được 37.000 đồng.

Chị Thanh Thúy (Q.Phú Nhuận) nói trước đây không có tiền trong người chị cảm thấy không tự tin vì xài những khoản lặt vặt rất khó nhưng gần đây chị dùng nhiều. 

Một chuyến taxi từ nhà đến công ty nếu trả bằng tiền mặt là 80.000 đồng nhưng nạp tiền vào ví điện tử để thanh toán chỉ còn hơn 40.000 đồng.

Ngay khi đặt đồ ăn qua ứng dụng, chị cũng thanh toán qua ví điện tử. Thanh toán càng nhiều khuyến mãi lại dồn dập.

"Khu vực tôi làm việc, ngay các quầy hàng rong cũng chấp nhận thanh toán bằng ví điện tử thông dụng như MoMo hoặc ví điện tử Moca trên ứng dụng Grab. Người bán và người mua đều khỏe vì không phải lo chuyện tiền lẻ hay phải thối tiền" - chị Thanh Thúy nói.

Tăng trưởng mạnh

Không tiết lộ con số cụ thể nhưng ông Nguyễn Tuấn Anh - tổng giám đốc Grab Financial Group Việt Nam - cho hay thông qua hợp tác với Moca, sau 6 tháng triển khai đã đạt mức tăng trưởng cao cả về số lượng giao dịch lẫn tính năng. 

Lý do, hiện người dùng không chỉ dùng ví điện tử Moca trên ứng dụng Grab để thanh toán cho các chuyến đi mà còn có thể thanh toán cho đơn hàng GrabFood tại cửa hàng, nạp tiền điện thoại, thanh toán hóa đơn.

"Trong số này, có những tính năng mà lượng giao dịch tăng trưởng ở mức ba con số qua từng tháng" - ông Tuấn Anh tiết lộ.

Giám đốc trung tâm thẻ một ngân hàng cổ phần cũng cho hay dù mới triển khai ứng dụng (app) được nửa năm nhưng lượng người sử dụng mới đăng ký mỗi ngày tăng thêm vài ngàn. 

Người trẻ, nhân viên văn phòng, người làm trong giới tài chính rất thích sử dụng ví điện tử vì tất cả được tích hợp trên điện thoại. Người dùng chỉ cần "nhấp", "chạm" là hoàn tất quy trình thanh toán.

Có rất nhiều lý do khiến thanh toán qua ví điện tử tăng nhanh. Ngoài quét mã QR để thanh toán, ví điện tử có hàng loạt tiện ích như mua vé xem phim, nạp thẻ điện thoại, thanh toán hóa đơn điện, nước, Internet, các khoản vay tiêu dùng, phí bảo hiểm, mua vé máy bay...

Theo số liệu của Ngân hàng Nhà nước, tính đến cuối năm 2018 cả nước có 16 ngân hàng đã triển khai dịch vụ thanh toán QR Code, toàn thị trường có hơn 30.000 điểm chấp nhận thanh toán QR Code. 

Số món thanh toán qua ví điện tử quý 3-2018 đã tăng 21% so với cùng kỳ năm 2017, giá trị thanh toán qua các loại ví điện tử cùng thời gian này tăng 161%.

Đồ họa: VCƯỜNG

Lợi ích lớn cho người dùng

Để thu hút khách hàng dùng ví điện tử, app, các ngân hàng đã khuyến mãi dồn dập. Nếu khéo tận dụng, người dùng mỗi tháng sẽ "tiết kiệm" được số tiền không nhỏ.

Chị Thanh Dung (Q.Gò Vấp) lấy ví dụ trước kia mỗi khi cần nạp tiền cho điện thoại trả trước chị hay ra quầy tạp hóa mua thẻ cào. 

Tuy nhiên hình thức này chị chỉ được chiết khấu 2% mà lại bất tiện. Sau đó chị chuyển sang nạp thẻ bằng ví điện tử và thấy lợi hơn nhiều, vì nếu nạp vào đúng ngày khuyến mãi của nhà mạng và nạp bằng ví điện tử đang khuyến mãi, ngoài 20% được hưởng chị còn được chiết khấu thêm 30%, tổng cộng được hưởng đến 50%.

Do các hình thức thanh toán mới đang phát triển mạnh, các ngân hàng đang ngày càng tham gia mạnh vào cuộc đua này. 

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Nghiêm Xuân Thành - chủ tịch hội đồng quản trị Vietcombank - thừa nhận tại Việt Nam, ngân hàng số, ví điện tử đang phát triển rất nhanh và trong tương lai xu thế sẽ là số hóa, do vậy Vietcombank đặt mục tiêu trọng tâm trong năm nay là chuyển dịch ngân hàng số. Hiện Vietcombank cũng đã khởi động quá trình chuyển đổi này và thuê PwC tư vấn.

Chia sẻ tại đại hội cổ đông thường niên cuối tháng 4, ông Đỗ Quang Hiển, chủ tịch hội đồng quản trị Ngân hàng Sài Gòn - Hà Nội (SHB), cho biết đã đàm phán thỏa thuận quy tắc về việc hợp tác với WeChat Pay - một nền tảng thanh toán được Tập đoàn Tencent (Trung Quốc) phát triển.

Theo ông Hiển, thỏa thuận này nhằm phát triển mảng bán lẻ, thanh toán và thương mại điện tử trong tương lai. Tuy nhiên, hiện nay SHB vẫn đang chờ Ngân hàng Nhà nước xây dựng hành lang pháp lý cho những hoạt động về công nghệ, đặc biệt là ngân hàng số và thẻ thanh toán điện tử.

Mua xôi trả qua ví điện tử

Một quán bún tại TP.HCM chấp nhận thanh toán bằng ví điện tử - Ảnh: TUYẾT KIỀU

Anh Vinh (Q.Gò Vấp) mới đây khá ngạc nhiên khi vừa qua trên đường đi làm anh ghé mua gói xôi trên một xe hàng rong ở đường Võ Thị Sáu (Q.3) và bắt gặp biểu tượng chấp nhận thanh toán qua ví điện tử. "Nếu cứ đà này thì trong tương lai tôi sẽ bớt được rất nhiều giao dịch phải dùng đến tiền mặt vì gói xôi 10.000 đồng cũng có thể quét mã QR để trả tiền" - anh Vinh nói vui.

Do nhắm vào người trẻ nên hiện nhiều ví điện tử tung ra nhiều tính năng "vui vui", chẳng hạn chia sẻ tiền khi cả nhóm đi ăn chung. Theo đó, khi tính tiền, một người trong nhóm sẽ đại diện thanh toán tiền bằng ứng dụng, sau đó sẽ chụp hóa đơn và "tag" tên những người còn lại trong nhóm vào kèm theo những câu vui vui để nhắc nợ. Những người còn lại có thể chuyển trả tiền qua chính ứng dụng thay vì phải chung tiền mặt.

Giảm dùng tiền mặt: lợi rất lớn

TTO - Dù tỉ trọng tiền mặt trên tổng phương tiện thanh toán có xu hướng giảm dần, từ 20,3% năm 2004 còn 11,5% trong vòng một năm trở lại đây, nhưng nếu tính theo con số tuyệt đối vẫn lên đến trên 1 triệu tỉ đồng.