Trong bối cảnh đất nước trải qua nhiều thách thức khi đối mặt với hàng chục cơn bão, những cơn địa chấn thuế quan, đại biểu Trương Trọng Nghĩa (đoàn TP.HCM) cho rằng kết quả đạt được là kỳ tích. 

Kết quả đạt được không chỉ là sự chỉ đạo, điều hành của Đảng, Nhà nước, mà theo đại biểu Nghĩa cho rằng cần đặc biệt tri ân người dân Việt Nam với tinh thần chung tay đưa đất nước vượt qua giai đoạn khó khăn nhất.

Những dấu hiệu tiệm cận bẫy thu nhập trung bình

Với mục tiêu sắp tới, Việt Nam trở thành nước phát triển vào năm 2045. Không chỉ thu nhập bình quân đầu người đạt 20.000 - 25.000 USD/năm, mà cần phát triển nhanh, bền vững. Bởi tăng trưởng chỉ có ý nghĩa khi từng người dân được hưởng thành quả phát triển theo cách công bằng, an toàn và nhân văn, chất lượng cuộc sống nâng lên như chỉ đạo của Tổng Bí thư.

Tuy vậy, đại biểu Nghĩa cũng chỉ ra những nguy cơ, thách thức đã được nhận diện, đó là tụt hậu và rơi vào bẫy thu nhập trung bình, trong đó có những dấu hiệu nền kinh tế đang tiệm cận bẫy thu nhập trung bình.

Đó là sự phụ thuộc kép với FDI trong thị trường, xuất nhập khẩu, năng suất lao động, tỉ lệ nội địa hóa và giá trị gia tăng thấp so với khu vực, tài chính ngân hàng, thị trường vốn, thị trường bất động sản còn nhiều rủi ro tiềm ẩn.

Tình trạng thiếu nhân lực chất lượng cao, dân số già hóa, mức sinh giảm, môi trường tiếp tục xấu đi, khoảng cách giàu nghèo ngày càng sâu rộng.

Đặc biệt là thu nhập người lao động, kể cả công chức, viên chức còn thấp, một bộ phận không nhỏ còn dưới mức sống tối thiểu.

Vì vậy, ông Nghĩa cho rằng cần chuyển đổi phương thức và mô hình tăng trưởng, với kinh tế trí tuệ, kinh tế số và kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn. Gắn với đó, cần tạo sự đột phá về thể chế, ban hành ngay các quy định triển khai thực hiện các nghị quyết của Bộ Chính trị.

Ngoài ra, đại biểu Nghĩa cũng đề nghị cần khắc phục bất cập trong khâu tổ chức thực hiện, với đội ngũ cán bộ cần tiên phong, gương mẫu.

"Có nhiều nghị quyết chủ trương đúng đắn, nhưng những điều đó chỉ có ý nghĩa khi được biến thành thực tiễn cuộc sống một cách thực chất" - đại biểu Nghĩa nói.

Giải quyết vướng mắc về thủ tục

Trong khi đó, đại biểu Nguyễn Hữu Thông (Lâm Đồng) cho rằng cần kịp thời tháo gỡ vướng mắc phát sinh trong thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Đơn cử như thực hiện thủ tục hành chính về đất đai được xem là phiền hà nhất.

Thực tế tại nhiều địa phương, người dân vẫn phải đi xa, đi lại nhiều lần qua nhiều khâu trung gian để làm thủ tục đất đai. Nguyên nhân là chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai vẫn thuộc cấp tỉnh quản lý, không phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp và phân cấp phân quyền.

"Đồng thời có hướng dẫn cụ thể về nhân sự, cơ chế tài chính, cơ sở vật chất và quy trình nghiệp vụ. Đây là việc làm thiết thực, giúp rút ngắn thời gian, giảm chi phí, nâng cao hiệu quả phục vụ nhân dân và tăng cường trách nhiệm của chính quyền cơ sở", ông Thông kiến nghị.

Còn theo đại biểu K'Nhiễu (Lâm Đồng), cần nâng cao điều kiện làm việc tại cơ sở, đẩy mạnh chuyển đổi số và cải cách thủ tục hành chính, bố trí đủ trang thiết bị và ứng dụng công nghệ hiện đại để cán bộ phục vụ nhân dân nhanh hơn, chính xác hơn.

Ông cũng đề xuất bố trí đủ số lượng người làm việc phù hợp với khối lượng công việc thực tế sau khi sắp xếp. Bởi khi nhiệm vụ tăng lên nhưng biên chế không đổi sẽ khó bảo đảm tiến độ và chất lượng phục vụ, trong khi đây là yếu tố then chốt để bộ máy tinh gọn mà vẫn hiệu quả.

Về nội dung này, đại biểu Nghĩa cũng cho rằng thách thức lớn là yếu tố con người. Bởi thực tế là việc phân cấp phân quyền chưa đi đôi phân bổ đủ nguồn lực, nhân sự, tài chính và công nghệ, cơ sở vật chất; những tác động tâm lý, tư tưởng cán bộ công chức.

Vì vậy cần có quyết định đột phá về thu nhập của đội ngũ cán bộ, mức lương phải ngang mức sống trung bình của xã hội, không để họ trở thành tầng lớp nghèo, để họ tập trung vào công vụ, không phải làm thêm, lo cho cuộc sống. Gắn đó là thiết lập KPI hợp lý, áp dụng thưởng phạt xứng đáng, các chế độ khác...

Ông cũng đề nghị cần có tiêu chí, tiêu chuẩn, cách thức để đánh giá, tuyển chọn cán bộ một cách khách quan, công tâm. Quy hoạch cán bộ lãnh đạo cần có lên có xuống, có vào có ra, mạnh dạn bổ nhiệm những người chứng minh được trình độ, năng lực thực chất, nhiệt tâm cống hiến, đạo đức công vụ cao, dù trong hay ngoài quy hoạch.

Tiếng lòng của cán bộ, công chức: Đi xa hơn, làm nhiều việc hơn, thu nhập vẫn thế

Cán bộ, công chức ở nhiều địa phương, nhất là cấp cơ sở, phải đi làm xa hơn, làm nhiều việc hơn, mà thu nhập vẫn… không khá hơn.