Đó là trăn trở của đại biểu Quốc hội Trần Quốc Tuấn (Vĩnh Long) khi phát biểu ý kiến tại phiên thảo luận hội trường về kinh tế - xã hội, sáng 29-10.

Cán bộ, công chức đi làm xa hơn, làm nhiều việc hơn nhưng thu nhập không khá hơn

Đại biểu Trần Quốc Tuấn chia sẻ: "Sau gần 4 tháng, kể từ khi chính thức triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp, bộ máy hành chính của chúng ta đã nhẹ hơn về đầu mối, nhưng nặng hơn về công việc. Cán bộ, công chức ở nhiều địa phương, nhất là cấp cơ sở, phải đi làm xa hơn, làm nhiều việc hơn, mà thu nhập thì vẫn không khá hơn".

Đại biểu dẫn số liệu báo cáo tổng hợp kiến nghị của cử tri gửi đến kỳ họp, cử tri ở nhiều địa phương như Quảng Trị, Bình Thuận, Vĩnh Long phản ánh sau sáp nhập đơn vị hành chính, nhiều cán bộ xã phải di chuyển xa hơn, có nơi từ 10 - 15km mới đến trụ sở mới, trong khi phụ cấp đi lại, phụ cấp công vụ chưa được điều chỉnh.

Cử tri các tỉnh Nghệ An, Lâm Đồng, Đồng Tháp đề nghị Chính phủ có chính sách hỗ trợ, khuyến khích đối với cán bộ vùng sáp nhập, bởi đời sống gặp nhiều khó khăn, chi phí đi lại, thuê nhà, sinh hoạt tăng, khiến thu nhập thực tế giảm từ 10-12% so với trước đây.

Bên cạnh đó, nhiều địa phương như Bắc Kạn, Cần Thơ và một số tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long cũng phản ánh tình trạng đội ngũ cán bộ cơ sở đang phải gánh thêm nhiều phần việc do tinh giản biên chế, nhưng thu nhập chưa được cải thiện, ảnh hưởng đến tâm lý, động lực và hiệu quả công tác của họ.

Phân tích sâu hơn, ông Tuấn cho rằng phản ánh của cử tri không chỉ là con số, hay kiến nghị kỹ thuật, mà là tiếng lòng của đội ngũ công chức, viên chức cơ sở - những người đang gánh trên vai phần việc nặng nề nhất của bộ máy nhà nước.

"Nếu đời sống của họ không được bảo đảm thì hiệu quả thực thi chính sách cũng sẽ khó đáp ứng yêu cầu", ông Tuấn nhấn mạnh.

Lương nhiều công chức trẻ 10 ngày cuối tháng phải 'chạy' bằng niềm tin và mì gói

Theo đại biểu Trần Quốc Tuấn, báo cáo của Chính phủ và báo cáo thẩm tra của các Ủy ban của Quốc hội, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 9 tháng năm 2025 tăng khoảng 3,27% so với cùng kỳ năm trước.

Giá của nhiều nhóm hàng thiết yếu như lương thực, thực phẩm, nhà ở, điện, nước, học phí, xăng dầu và chi phí thuê nhà đều tăng, gây áp lực lớn đến đời sống người dân.

Đặc biệt, thu nhập thực tế của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức bị ảnh hưởng rõ rệt, do mức lương cơ sở chưa được điều chỉnh tương ứng, trong khi chi phí sinh hoạt và đi lại tăng cao sau sắp xếp bộ máy chính quyền địa phương hai cấp.

Mặc dù chưa đến mức báo động, nhưng đã tác động trực tiếp đến thu nhập của người thực thi công vụ, là những người gánh vác công việc của dân đang bị thu hẹp từng ngày.

Đại biểu cho rằng mức lương cơ sở 2,34 triệu đồng/tháng được áp dụng từ 1-7-2024 đến nay, và nếu so với mặt bằng giá sinh hoạt hiện tại thì rõ ràng không còn phù hợp.

Tính trung bình, chỉ riêng chi phí sinh hoạt tối thiểu (ăn uống, đi lại, tiền điện nước, học phí con cái) ở vùng đô thị đã vượt 4,5-5 triệu đồng/người/tháng.

"Với mức lương cơ sở 2,34 triệu đồng, dù có nhân với hệ số cao hơn thì thu nhập thực tế của nhiều công chức trẻ chỉ đủ… "từ đầu tháng đến ngày thứ 20", còn 10 ngày cuối tháng phải "chạy bằng niềm tin và mì gói"", ông Tuấn chia sẻ.

Ông Tuấn lần nữa dẫn báo cáo của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tổng hợp ý kiến cử tri, nêu: "Đời sống của một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong khu vực nhà nước vẫn còn nhiều khó khăn, đặc biệt sau quá trình tinh giản biên chế, sáp nhập địa phương, trong khi giá cả, chi phí sinh hoạt tăng cao".

Theo ông: "Những lời này không chỉ là phản ánh, mà là tiếng lòng thổn thức của hàng triệu con người vẫn đang ngày ngày cố gắng giữ vững niềm tin, giữ vững nghề công vụ để mong muốn phục vụ nhân dân ngày được tốt hơn".

Kết thúc phần phát biểu đầy trăn trở, đại biểu tỉnh Vĩnh Long chia sẻ: "Chúng ta đều thống nhất rằng nâng cao đời sống cán bộ là nâng cao chất lượng bộ máy. Do đó, tôi tha thiết kiến nghị Quốc hội, Chính phủ xem xét điều chỉnh tăng lương cơ sở ngay từ ngày 1-1-2026 - không chờ đến giữa năm như các giai đoạn trước".

Theo đại biểu: "Đây không chỉ là câu chuyện về tiền lương, mà là sự gửi gắm của lòng dân, là nhịp đập chung của bộ máy đang cần được tiếp thêm sinh lực. Cán bộ có đủ sống thì mới yên tâm phục vụ; công chức không bị nặng gánh cơm áo, gạo tiền thì mới nhẹ lòng cống hiến".

Đại biểu Quốc hội: ‘Tránh thành tựu kinh tế bị dòng nước ô nhiễm, không khí ngột ngạt cuốn trôi'

Đại biểu Thạch Phước Bình cho rằng nếu không hành động mạnh mẽ hôm nay, mai này mọi thành tựu kinh tế sẽ bị dòng nước ô nhiễm, không khí ngột ngạt cuốn trôi.