Thanh niên xã Sơn Viên, Nông Sơn làm ống hút từ cây trúc tại địa phương - Ảnh: THÁI CƯỜNG

Giảm rác nhựa, giảm túi nilông không còn là chuyện "nghe nói", mà thành thay đổi thật sự ở từng người, từ thanh niên trẻ đến cô bác trung niên, cán bộ công chức và từng người dân.

Đổi thay từ chợ đến cơ quan

Xã Sơn Viên và Quế Lộc có cùng chợ Thơm. Ngang qua chợ này thấy nhiều người xách theo những giỏ nhựa lớn, nhiều người bán hàng dùng lá chuối gói rau trước khi bỏ vào giỏ, thay vì đựng trong bao nilông như trước.

Ở xã Sơn Viên, cán bộ công chức đi làm mỗi người mang một chai thủy tinh đựng nước. Các cuộc họp tại địa phương không sử dụng nước uống đóng trong các chai nhựa như thói quen trước đây.

Vào quán ăn ở xã Sơn Viên, gặp các bạn trẻ tiếp thị ống hút tre. Tưởng để gây quỹ làm từ thiện. Nhưng không, mua một ống hút tre chính là cách góp vào câu chuyện lớn hơn, đẹp hơn: giải cứu môi trường khỏi rác thải nhựa. Đó là cách để nhiều người biết đến một loại ống hút khác, thay thế ống hút nhựa, dần tạo ra thói quen sử dụng sản phẩm thân thiện môi trường, dễ tiêu hủy.

Hỏi thăm được biết các bạn trẻ ở xã Sơn Viên cùng nhau thành lập một cơ sở sản xuất ống hút từ cây trúc. Nguyên liệu có sẵn, ống hút làm ra cung cấp cho các quán bán đồ ăn, thức uống tại huyện.

Nhiều người, nhiều đơn vị đã chọn và đặt ống hút của Đoàn thanh niên xã Sơn Viên. Đoàn thanh niên xã này còn ấp ủ kế hoạch mở rộng sản phẩm ra nhiều nơi - qua việc chia sẻ lên cộng đồng mạng xã hội, để sản phẩm đến với nhiều người hơn.

Đổi thay thói quen cũ

Mọi người bàn nhiều về chuyện mai mốt thay dần đến bỏ hẳn dùng túi nilông, cùng nhắc thời ông bà mình toàn xài giỏ cói, dùng giỏ nhựa đựng đi chợ, gói rau trong lá chuối mà sống khỏe, đâu như bây giờ nghe ung thư đầy... Lời quê giản dị, chuyện quê đổi thay rồi. Người ở Sơn Viên đang cùng nhau tìm kiếm các giải pháp thay thế sản phẩm nhựa dùng một lần.

Từ những thay đổi tích cực ở một xã vùng sâu vùng xa, thiết nghĩ: lẽ nào nếp sống mới không thể được lan tỏa đến khắp mọi miền? Thực tế một số nơi đã có thay đổi rồi. Ví dụ như câu chuyện không dùng chai nước nhựa trong hội họp ở TP.HCM (từ tháng 8 này), hay trước đó trong kỳ họp Hội đồng nhân dân tỉnh Quảng Nam cũng đã cấm tiệt chai nhựa... Rồi cả chuyện khởi nghiệp xanh của người trẻ, cơ sở kinh doanh đó đây... cho tất cả chúng ta niềm hi vọng đổi thay.

Người quê đã hiểu tác hại rác nhựa, người đô thị càng hiểu hơn. Chẳng qua chưa được nhắc nhớ nhiều, ai cũng hiểu nhưng không làm, nhìn quanh chưa ai đổi thay nên dễ dãi với chính mình cùng những thói quen cũ.

Đừng để Việt Nam mình 'chìm' trong rác nhựa

TTO - Phần lớn các doanh nghiệp sản xuất túi tự phân hủy chỉ đang cung cấp cho thị trường xuất khẩu, tiêu thụ rất ít tại thị trường nội địa, chủ yếu theo đơn đặt hàng của một số siêu thị.