Đại sứ Iran tại Liên Hiệp Quốc Majid Takht Ravanchi - Ảnh: REUTERS

Rạng sáng 8-1, Iran bắn hàng chục tên lửa đạn đạo tầm ngắn nhắm vào hai căn cứ quân sự có lính Mỹ trên đất Iraq. Theo thông báo của chính quyền Washington, các vụ tấn công chỉ gây ra thiệt hại nhỏ và không có thương vong nào cho lính Mỹ.

Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif sau đó lên Twitter cá nhân tuyên bố hành động của Iran phù hợp với Điều 51 của Hiến chương Liên Hiệp Quốc (LHQ), đồng thời khẳng định "không tìm kiếm chiến tranh hay leo thang căng thẳng với Mỹ".

Ông Zarif nhấn mạnh các căn cứ bị tên lửa Iran tấn công ngày 8-1 là những căn cứ mà từ đó Mỹ đã tiến hành các vụ tấn công "hèn nhát" nhắm vào người dân và quan chức cấp cao Iran.

Hiến chương LHQ mà tất cả các quốc gia thành viên bao gồm Mỹ và Iran là bên phê chuẩn gồm 19 chương, 111 điều quy định chi tiết về quyền lợi và nghĩa vụ của các thành viên.

Trong đó, Điều 51 cho phép các nước có quyền tự vệ cá nhân hoặc tập thể "trong trường hợp bị tấn công vũ trang" và Hội đồng Bảo an chưa áp dụng được những biện pháp cần thiết để duy trì hòa bình và an ninh quốc tế.

Cũng theo điều này, "những biện pháp mà các thành viên LHQ áp dụng trong việc bảo vệ quyền tự vệ chính đáng ấy phải được báo ngay cho Hội đồng Bảo an và không được gây ảnh hưởng gì đến quyền hạn và trách nhiệm của Hội đồng Bảo an".

Đúng theo tinh thần này, gần như ngay sau vụ tấn công của Iran, tại New York Đại sứ Iran tại LHQ lập tức gửi một lá thư lên Hội đồng Bảo an và Tổng thư ký LHQ, trong đó nhấn mạnh Tehran tôn trọng "chủ quyền, sự độc lập, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Cộng hòa Iraq".

Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif bảo vệ hành động trả đũa nhắm vào Mỹ trên Twitter cá nhân - Ảnh chụp màn hình

"Đây là một chiến dịch quân sự tấn công chính xác và có mục tiêu rõ ràng, do đó không gây ra thiệt hại cho dân thường và tài sản của dân thường", lá thư nhấn mạnh.

Iran cũng khẳng định tính chính nghĩa của hành động, nhắc lại việc nước này đã cống hiến cho hòa bình và ổn định thế giới nên sẽ không bao giờ tìm cách leo thang căng thẳng hoặc chiến tranh với Mỹ.

Tuy nhiên, hành động mà Iran cho là tự vệ chính đáng lập tức vấp phải sự phản đối và lo ngại của nhiều nước.

Không ngạc nhiên khi Anh và Pháp, hai đồng minh của Mỹ, lên tiếng chỉ trích Iran. Thổ Nhĩ Kỳ và Nga, hai đồng minh/đối tác của Iran tại Syria, cũng ra một tuyên bố chung kêu gọi các bên bình tĩnh, ưu tiên các giải pháp ngoại giao.

Chính quyền Iraq cũng phản ứng quyết liệt trước hành động của Iran khi triệu đại sứ Iran để trao công hàm phản đối và lên án Tehran xâm phạm chủ quyền của nước này.

Sau tuyên bố của Tổng thống Mỹ Donald Trump tối muộn 8-1, thế giới đang lạc quan một cách thận trọng rằng căng thẳng giữa Mỹ và Iran xung quanh cái chết của tướng Qasem Soleimani sẽ sớm khép lại.

Mỹ: Iraq đã báo trước vụ bắn phá của Iran

TTO - Một quan chức cấp cao Mỹ tiết lộ chính quyền Iraq đã báo trước cho Mỹ ý định tấn công của Iran, cho phép Washington có thời gian sơ tán các binh sĩ và đảm bảo an toàn trong suốt thời gian diễn ra vụ bắn phá.