Theo thông báo của Bộ Ngoại giao, nhận lời mời của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ thăm cấp nhà nước Việt Nam từ ngày 10 đến 11-9.

Chuyến thăm của Tổng thống Mỹ Joe Biden đánh dấu lần đầu tiên cả tổng thống và phó tổng thống Mỹ sang thăm Việt Nam trong cùng một nhiệm kỳ, kể từ khi hai nước bình thường hóa quan hệ.

Dấu ấn quan trọng với cả hai nước

Giới quan sát, chuyên gia trong và ngoài nước đã dùng những từ "lịch sử" hay "chưa có tiền lệ" để nói về chuyến thăm hai ngày này.

Bởi đây là lần đầu tiên một tổng thống Mỹ đến thăm Việt Nam theo lời mời của Tổng bí thư. Càng có ý nghĩa hơn khi chuyến đi diễn ra đúng vào dịp hai nước kỷ niệm 10 năm Đối tác toàn diện.

"Chuyến thăm thể hiện Mỹ coi trọng thể chế chính trị của Việt Nam, coi trọng vai trò của Đảng Cộng sản Việt Nam, của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và lãnh đạo Việt Nam", Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Hà Kim Ngọc khẳng định như vậy với báo chí hôm 8-9.

Dự kiến trong hai ngày ở Việt Nam, Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ có các cuộc hội đàm, gặp gỡ quan trọng với Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước Việt Nam.

Theo Đại sứ Việt Nam tại Mỹ Nguyễn Quốc Dũng, trong dịp này, hai bên sẽ rà soát lại quan hệ Đối tác toàn diện trên các lĩnh vực và đề ra những định hướng cho quan hệ thời gian tới.

Trong đó tập trung vào hợp tác khoa học công nghệ, kinh tế - thương mại và đầu tư, giao lưu nhân dân, khắc phục hậu quả chiến tranh.

Bà Lê Thu Hà, phó chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội, phó chủ tịch Nhóm nghị sĩ hữu nghị Việt Nam - Mỹ, gọi chuyến thăm là một dấu mốc quan trọng đối với cả hai nước, góp phần thúc đẩy quan hệ hai nước lên tầm cao mới vì hòa bình, hợp tác, phát triển toàn diện và bền vững.

Hướng tới nền kinh tế dựa trên công nghệ cao

Hợp tác Việt Nam - Mỹ đang ngày càng phát triển trong các lĩnh vực liên quan đến phát triển kinh tế xanh, kinh tế số và công nghệ cao.

Đại sứ Nguyễn Quốc Dũng cho biết chuyến thăm của Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ thúc đẩy hơn nữa hợp tác giữa Việt Nam và Mỹ trong các lĩnh vực này theo ba hướng lớn.

Thứ nhất, hai bên sẽ xác định rõ hơn các ưu tiên hợp tác trong các lĩnh vực liên quan như công nghệ cao, trí tuệ nhân tạo, mạng viễn thông.

Thứ hai, Việt Nam và Mỹ dự kiến sẽ khởi động một số sáng kiến và cơ chế hợp tác cụ thể về bán dẫn và đào tạo nhân lực công nghệ cao.

Thứ ba, nhân chuyến thăm, các cơ quan và doanh nghiệp hai bên sẽ ký một số bản ghi nhớ, thỏa thuận, tạo cơ sở giúp thúc đẩy Việt Nam phát triển mạnh mẽ hơn nữa về kinh tế xanh, kinh tế số và công nghệ cao.

Hai nước trước đó đã ký nhiều bản ghi nhớ và duy trì các kênh đối thoại về kinh tế số, năng lượng, khoa học công nghệ.

Trong đó Mỹ và một số nước đã ký quan hệ Đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP), dự kiến vận động 15,5 tỉ USD từ các nguồn khác nhau để hỗ trợ Việt Nam chuyển đổi sang năng lượng xanh và phát triển kinh tế.

Trông đợi những hợp đồng lớn

Từ mức chỉ khoảng 450 triệu USD năm 1995, đến năm 2022 Mỹ trở thành thị trường xuất khẩu đầu tiên của Việt Nam vượt mốc 100 tỉ USD.

Ở chiều ngược lại, Việt Nam đã trở thành đối tác thương mại lớn thứ bảy của Mỹ đồng thời là đối tác lớn nhất ở khu vực ASEAN. Kim ngạch thương mại song phương tăng bình quân khoảng 16% mỗi năm.

Đến năm 2023, Mỹ là nhà đầu tư nước ngoài lớn thứ 11 tại Việt Nam với hình thức đầu tư đa dạng. Hiện Mỹ có khoảng 1.200 dự án, tổng vốn đạt gần 11,4 tỉ USD.

Đó là một thành tựu đáng kể, dựa trên sự nỗ lực của nhiều người và từ hai phía, cho thấy sự tương hỗ giữa hai nền kinh tế.

Dự kiến trong chuyến thăm lần này của Tổng thống Biden sẽ có một số hoạt động doanh nghiệp hai bên, chứng kiến các hợp đồng lên tới hàng tỉ USD được ký kết.

Trong năm 2023, nhiều tập đoàn lớn của Mỹ đang thực hiện kế hoạch mở rộng, tăng vốn đầu tư tại Việt Nam. Ví dụ Tập đoàn P&G dự kiến đầu tư thêm 100 triệu USD để mở rộng dây chuyền sản xuất nhà máy ở Bến Cát (tỉnh Bình Dương), AES dự kiến đầu tư vào phát triển năng lượng tái tạo.

Nhiều bang của Mỹ cũng cho biết thời gian tới sẽ tăng cường hợp tác trên các lĩnh vực sản xuất linh kiện ô tô.

Tăng cường hiểu biết qua giao lưu nhân dân

Ngoài thương mại, một điều nữa cũng quan trọng, theo Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Marc Knapper, chính là xây dựng sự hiểu biết giữa hai nước.

"Một trong những mục tiêu xuyên suốt của chúng ta là tìm ra cách xây dựng những cầu nối mới và vững chắc hơn giữa hai nước và mọi việc chúng tôi làm cùng nhau đều được xây dựng trên sự hiểu biết và tin cậy lẫn nhau.

Và cách duy nhất để đạt được điều đó là thông qua quan hệ nhân dân, cách để thúc đẩy mối quan hệ hai nước chúng ta hơn nữa như chúng ta đã làm cho đến nay", đại sứ Mỹ chia sẻ.

"Tôi mong đợi, với chuyến thăm của Tổng thống Joe Biden, chúng ta sẽ thấy thêm nhiều cơ hội mới và thú vị để tăng cường hơn nữa hợp tác giáo dục, đào tạo giữa hai nước", ông Marc Knapper nói.

Theo đại sứ Nguyễn Quốc Dũng, về giao lưu nhân dân, hai nước dự kiến sẽ khởi động nhiều sáng kiến về đào tạo nguồn nhân lực, cấp học bổng cho sinh viên Việt Nam học tập tại Mỹ trong chuyến thăm này. Hai bên cũng quan tâm, mong muốn đẩy mạnh hơn nữa các nỗ lực khắc phục hậu quả chiến tranh càng sớm càng tốt.

Mối duyên của hai nhà lãnh đạo Việt - Mỹ

Năm 2015, Phó tổng thống Mỹ Joe Biden đón tiếp Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đến Mỹ. Ngày 10-9 tới đây, tám năm sau chuyến thăm lịch sử đến Mỹ, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng sẽ tái ngộ ông Joe Biden tại Việt Nam cũng trong một chuyến thăm lịch sử.