Người Chăm sống bên trong thôn Văn Lâm 3, khu vực cách ly để chống dịch - Ảnh: M.VINH

Bởi khi có tin cách ly toàn bộ thôn 28 ngày để khoanh vùng chống dịch, người dân ở Văn Lâm 3 đã gọi nôm na dịch COVID-19 là "hạn virus", để so sánh với cơn nắng hạn đã khiến họ khốn khổ hơn một năm qua.

Nắng hạn đến "hạn virus"

Theo người dân ở đây, đã hơn 12 tháng vùng đất này chưa có một cơn mưa nhỏ. Và cũng đã hơn một năm qua, đồng ruộng mênh mông ở đây bỏ hoang. 

Nắng hạn khiến cây cỏ cũng không sống nổi. Một màu xám vàng nhờ nhờ phủ khắp thôn và đàn cừu muốn sống phải lật đất khô để nhai từng gốc cỏ, rạ.

Hai ca nhiễm COVID-19 tính đến tối 18-3, với người trong thôn, là cái hạn kép đổ xuống cuộc sống vốn khó khăn của người dân nơi đây. Thôn bị cách ly có nghĩa là người trong thôn sẽ không được ra ngoài để đi làm thuê ở nơi khác. 

Bà Kiều Thị Đan, người dân trong thôn, than thở: "Không được đi làm, không được đi chợ mà dân ở đây đa số là dân nghèo, làm thuê làm mướn đắp đổi qua ngày. Chúng tôi sẽ gặp khó khăn nhiều nhất so với nhiều năm qua".

Thôn Văn Lâm có gần 1.000 hộ dân với khoảng 5.000 người. Đa số là người Chăm sống gần gũi, nhà cửa san sát nhau và tách biệt hẳn với ruộng đồng, khu chăn thả vật nuôi - chủ yếu là cừu. 

Khi bị cách ly, người dân không còn điều kiện lao động, đặc biệt không thể chăm sóc đàn gia súc hàng ngàn con.

"Nắng hạn, đàn cừu không chịu nổi rồi. Giờ chúng tôi bị cách ly đâu có đi tìm cỏ cho bọn nó được. Cừu mà chết là chúng tôi khốn khổ", bà Trường Thị Trúc Dinh nói. Ở thôn Văn Lâm 3, người dân có nuôi khoảng 2.000 con cừu. Đây là vật nuôi chính của người dân trong nhiều năm nay.

Tuân thủ lệnh cách ly dù gặp nhiều khó khăn

Bà Kiều Thị Đan không giấu giếm rằng từ hôm trong thôn có ca mắc COVID-19, gia đình bà ngủ cũng đeo khẩu trang. Người dân lo lắng nhiều tới mức cổng đóng kín, không ai dám ra khỏi nhà, thi thoảng tự mình sờ lên trán xem có bị sốt hay không. 

Một cán bộ xã nói với chúng tôi rằng người dân lo lắng tới nỗi tin đồn xuất hiện liên tục và để cung cấp đủ thông tin giúp bà con an tâm, xã Phước Nam liên tục mở loa phóng thanh để cập nhật tình hình dịch và chống dịch.

Mặc dù gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt nhưng người dân vẫn tuân thủ lệnh cách ly. Trưa 18-3, lệnh cách ly được siết chặt hơn. Toàn bộ người dân trong và ngoài thôn không được rời khỏi thôn nếu đang ở bên trong 16 rào chắn các cửa ra vào thôn. 

Nếu ai đang ở bên ngoài nhưng là người dân của thôn thì được cho vào, nhưng sau khi vào không được ra ngoài. 

Một số người dân đang đi kiếm cỏ cho cừu khi chở cỏ về đến đầu thôn được hướng dẫn cất tạm ở một chỗ thuận tiện, rồi tiếp tục đi kiếm cỏ để tích trữ cho nhiều ngày sau không được rời khỏi làng.

Ông Bá Văn Cảnh, chủ tịch UBND xã Phước Nam (huyện Thuận Nam), cho hay dân Phước Nam nói chung và dân thôn Văn Lâm 3 khó khăn do nắng hạn cả năm 2019 đến nay. Hơn một năm rồi, người dân không trồng trọt được gì, đồng ruộng bỏ khô.

"Bà con lo lắng là dễ hiểu. Nắm tình hình này nên ngay khi công bố dịch, chúng tôi đã ghi nhận và hỗ trợ bà con từ việc lớn đến việc nhỏ. Lo cái ăn cho bà con rất quan trọng, huyện đang chuẩn bị lương thực để đảm bảo bà con không bị thiếu thốn khi cách ly nhiều ngày liên tục. 

Bà con chắc chắn không bị đói, bị thiếu thức ăn. Còn về đàn gia súc, chúng tôi sẽ bàn bạc với bà con để có cách duy trì, chăm sóc", ông Cảnh nói.

Các thánh đường và chùa đạo Bani thời gian này đều đang đóng cửa, hạn chế người dân tập trung đông đúc - Ảnh: ĐÌNH CƯƠNG

Hạn chế hoạt động tôn giáo: người dân, chức sắc đồng tình

Cùng với việc cách ly, ngày 18-3 UBND xã Phước Nam đã thông báo đến người dân toàn xã, đặc biệt là bà con có theo đạo Chăm Bani và Hồi giáo Chăm Islam tạm dừng các sự kiện tập trung đông người nhằm tránh các trường hợp có thể lây nhiễm chéo.

Đại diện UBND xã Phước Nam cho biết thứ sáu tới, cộng đồng tín đồ đạo Chăm Bani có một ngày lễ là Súk Yơng. Các năm trước lễ này thường tập trung rất đông người tham dự, nhưng năm nay dự kiến sẽ được hạn chế tối đa.

Ông Nguyễn Lài (sư cả chùa Bani Văn Lâm) cho biết năm nay do tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, tín đồ và chức sắc đã cùng thống nhất sẽ tổ chức lễ Súk Yơng nhanh gọn, với số lượng người giảm tối thiểu. 

Theo sư Lài, ngoài các vị sư tham gia làm lễ, những người dân còn lại không có nhiệm vụ sẽ chỉ ở nhà, không dự lễ. Toàn bộ phần lễ diễn ra trong khoảng 1 tiếng đồng hồ. Mỗi vị sư sẽ có thêm 1 người thân trong gia đình đội theo mâm lễ tới chùa để làm lễ.

Theo sư Lài, đa số tín đồ đều ý thức rất rõ việc phòng chống lây lan dịch bệnh. Ngoại trừ việc mua bán thực phẩm thiết yếu, đa số người dân đều hạn chế tối đa việc ra ngoài. Các vị chức sắc cũng liên tục nhắc nhở các tín đồ chấp hành công tác phòng chống dịch của ngành y tế.

Hoạt động sâm lễ tại thánh đường hằng ngày của các tín đồ Hồi giáo Chăm Islam cũng đã được cho tạm dừng. Hai thánh đường 101 và 104 hiện tại đang phải đóng cửa. Các tín đồ được yêu cầu chỉ sâm lễ tại nhà, không tập trung đến thánh đường.

Từ khu cách ly tập trung thuộc Trường Quân sự tỉnh Ninh Thuận, ông Châu Văn Thẻ - phó ban Haken, thánh đường 101 - cho biết từ sáng 17-3, khi có thông tin về bệnh nhân thứ 61, ban Haken đã thông báo cho toàn bộ tín đồ tạm dừng đến sâm lễ tại thánh đường. 

Toàn bộ chức sắc và tín đồ của đạo đều đồng tình chấp hành các thông báo nhằm hạn chế dịch bệnh lây lan.

Một vấn đề khác khiến nhiều người lo ngại là việc tổ chức các lễ cưới. UBND xã Phước Nam cũng cho biết đã thông báo đến toàn thể người dân chỉ làm các nghi lễ cần thiết, không tổ chức mời đông khách tới dự tiệc.

Đại diện các chức sắc đạo Hồi giáo Chăm Islam, ông Châu Văn Thẻ cho hay các đám cưới trong cộng đồng Hồi giáo Chăm Islam thời gian này sẽ rất khó diễn ra do các chức sắc phần lớn đang đi cách ly tập trung. 

Để tổ chức lễ cưới, các chức sắc cần phải có mặt để xét duyệt các nghi thức liên quan, vì vậy đám cưới cũng sẽ được hạn chế.

Bà Kiều Thị Đơn (người dân thôn Văn Lâm 3) cho biết bà cùng nhiều người dân theo đạo Chăm Bani cũng đồng tình với việc các lễ cưới giảm việc tập trung đông người. 

Theo bà, chỉ nên có những người trong gia đình, nghi lễ cũng nên làm nhanh gọn, vừa đỡ tốn kém vừa tránh gây lây nhiễm bệnh dịch.

Ninh Thuận: Hạn chế tập trung ở các sự kiện tôn giáo đông người

TTO - Ngày 18-3, UBND xã Phước Nam (huyện Thuận Nam, Ninh Thuận) ra thông báo tạm dừng các sự kiện tập trung đông người, tránh lây nhiễm dịch bệnh. Thông báo nhấn mạnh việc hành lễ của cộng đồng dân cư theo đạo Chăm Bani và Hồi.