Bộ Tư pháp đã công bố hồ sơ thẩm định dự thảo nghị quyết của Quốc hội quy định về một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai.

Dự thảo do Bộ Nông nghiệp và Môi trường xây dựng và sẽ được trình Quốc hội xem xét tại kỳ họp thứ 10 tới.

Đề xuất bổ sung thu hồi đất thực hiện dự án trong khu thương mại tự do, trung tâm tài chính quốc tế

Đáng chú ý, dự thảo đã bổ sung trường hợp Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh làm cơ sở cai nghiện ma túy của lực lượng vũ trang nhân dân.

Việc bổ sung nội dung này do cơ quan chủ trì soạn thảo lý giải để đáp ứng nhiệm vụ quốc phòng, an ninh, giải quyết "điểm nghẽn" đã được chỉ ra tại thông báo 08 của Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật.

Dự thảo bổ sung 3 trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng nhằm thể chế hóa tinh thần nghị quyết 69 của Trung ương.

Gồm trường hợp thứ nhất là thu hồi đất để thực hiện các dự án đầu tư công khẩn cấp; dự án trong khu thương mại tự do, trung tâm tài chính quốc tế.

Cơ quan soạn thảo cho hay thực tế có nhiều dự án sử dụng đất như các dự án đầu tư công khẩn cấp.

Dự án trong khu thương mại tự do, trung tâm tài chính quốc tế với quy mô diện tích lớn, mang tính động lực thúc đẩy phát triển của địa phương, đóng góp nguồn thu lớn cho ngân sách nhà nước.

Nhưng hiện chưa có quy định thu hồi đất, gây khó khăn cho quá trình tiếp cận đất đai và triển khai dự án.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường muốn giữ tỉ lệ đồng thuận 75% khi thu hồi đất

Trường hợp thứ 2, thu hồi đất để thực hiện dự án thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất đã hết thời hạn phải hoàn thành việc thỏa thuận, hoặc hết thời gian gia hạn phải hoàn thành thỏa thuận mà chưa thỏa thuận được hết.

Nội dung này, cơ quan soạn thảo thể hiện 2 phương án. Trong đó phương án 1 đã thỏa thuận được trên 75% diện tích đất và trên 75% số lượng người sử dụng đất thì HĐND cấp tỉnh xem xét, thông qua việc thu hồi phần diện tích đất còn lại để giao đất, cho thuê đất cho chủ đầu tư.

Còn phương án 2 đã thỏa thuận được trên 85% diện tích đất và trên 85% số lượng người sử dụng đất.

So với dự thảo trước chỉ dừng ở mức 75%, đề xuất lần này đã bổ sung phương án nâng mức đồng thuận lên 85%.

Về đề xuất bổ sung, cơ quan soạn thảo nêu trên thực tế nhiều dự án thực hiện theo cơ chế thỏa thuận, nhưng có một phần nhỏ diện tích mà nhà đầu tư không thỏa thuận được với người sử dụng đất, dẫn đến tình trạng "dự án treo", gây lãng phí nguồn lực đất đai, làm chậm tiến độ đầu tư và gây khó khăn cho nhà đầu tư.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất lựa chọn phương án 1 nhằm bảo đảm đáp ứng với yêu cầu thực tiễn, đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án đầu tư, khắc phục tình trạng còn nhiều dự án "treo" gây lãng phí đất đai như trong thời gian vừa qua.

Hiện nay, cơ chế thu hồi đất trong trường hợp nhà đầu tư tự thỏa thuận hầu như chưa có căn cứ pháp lý rõ ràng. Khi quá trình thương lượng bị đình trệ, nhiều dự án có thể bị treo nhiều năm, ảnh hưởng đến cả nhà đầu tư và người dân trong vùng quy hoạch.

Vì vậy đề xuất lần này được coi là bước tiến mới, khi lần đầu tiên quy định tỉ lệ cụ thể để Nhà nước can thiệp hỗ trợ giải phóng mặt bằng.

Đại biểu Lê Minh Trí: Tiếp tục sửa Luật Đất đai để quản lý giá, sử dụng hiệu quả hơn

Đại biểu Lê Minh Trí - Chánh án Tòa án nhân dân tối cao - cho rằng Luật Đất đai sẽ tiếp tục được sửa đổi, xác định đất đai là sở hữu toàn dân, Nhà nước kiểm soát, quản lý giá đất, làm sao việc sử dụng đất đai hiệu quả, công bằng, hợp lý.