Ngày 10-9, ông Nguyễn Văn Huy - Chủ tịch UBND đặc khu Lý Sơn, Quảng Ngãi - cho biết Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ký quyết định xếp hạng danh lam thắng cảnh Cổng Tò Vò (đặc khu Lý Sơn, Quảng Ngãi) là di tích quốc gia.

Cổng Tò Vò từ lâu đã là điểm check-in không thể bỏ lỡ khi du lịch Lý Sơn. Đây là tuyệt tác của thiên nhiên, hình thành cách đây 3.000 - 4.000 năm từ sự phun trào dung nham của núi lửa Giếng Tiền. 

Dòng dung nham nguội lạnh tạo nên tầng đá bazan dày, sau đó bị sóng biển mài mòn, phá vỡ phần đá yếu ở giữa, để lại khối đá hình vòm độc đáo, giống tổ tò vò khổng lồ.

Cổng Tò Vò cao khoảng 2,5m, dài gần 20m, với mái vòm tự nhiên cùng từng lớp đá xếp chồng gồ ghề, khắc họa rõ quá trình phun trào, nguội lạnh kỳ diệu của núi lửa. 

Bao quanh là bãi đá nham thạch đen bóng đủ hình thù, ẩn hiện dưới làn nước biển xanh trong như ngọc. Khung cảnh hoang sơ, độc nhất vô nhị khiến nơi đây trở thành biểu tượng du lịch của Quảng Ngãi.

Cổng Tò Vò còn nằm trong quần thể không gian văn hóa biển giàu giá trị. Khu vực này bao gồm nhiều di sản vật thể như núi lửa Giếng Tiền, chùa Đục, hang Câu, núi Thới Lới, giếng Xó La, đình làng An Hải, Âm Linh Tự, nhà trưng bày bộ xương cá Ông, nhà trưng bày Hải đội Hoàng Sa kiêm quản Bắc Hải và đảo Bé.

Bên cạnh đó, Lý Sơn còn các giá trị văn hóa phi vật thể quý giá, dấu tích và sự giao thoa của ba lớp cư dân Sa Huỳnh, Chăm Pa và Đại Việt. Những lễ hội đặc sắc như Lễ Khao lề thế lính Hoàng Sa, lễ hội đua thuyền tứ linh, lễ hội Nghinh Ông, hội dồi bòng, lễ dựng nêu… vừa mang tính tín ngưỡng, vừa nhắc nhớ lịch sử bảo vệ chủ quyền biển đảo.

Khu vực Cổng Tò Vò còn là môi trường sinh thái phong phú với cỏ biển, rạn san hô và nguồn hải sản dồi dào, góp phần tạo giá trị kinh tế, du lịch bền vững.

Theo quyết định, UBND các cấp nơi có di tích được giao trách nhiệm quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị di tích theo quy định của pháp luật về di sản văn hóa.

Với vẻ đẹp độc đáo, bề dày lịch sử và ý nghĩa văn hóa sâu sắc, Cổng Tò Vò không chỉ là niềm tự hào của người dân Lý Sơn, mà còn là điểm nhấn du lịch mang tầm vóc quốc gia làm mê đắm du khách trong và ngoài nước, là điểm đến không thể bỏ qua của bất kỳ ai đến đảo Lý Sơn.

Dùng miệng núi lửa Thới Lới trữ nước sinh hoạt cho đảo Lý Sơn

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quảng Ngãi đề xuất sửa chữa, cải tạo hồ chứa nước trên miệng núi lửa Thới Lới để cung cấp nước sinh hoạt cho toàn đảo Lý Sơn thay vì phục vụ sản xuất như lâu nay.