Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc tặng hoa cho các cựu chiến binh Tiểu đoàn 59 đã tham gia trận đánh Đồn Nhất

Ngày 23-9, Thành ủy Đà Nẵng phối hợp Viện Lịch sử quân sự (Bộ Quốc phòng) và Quân khu 5 tổ chức hội thảo khoa học Chiến thắng Đồn Nhất - Hải Vân Quan (25-9-1952 - 25-9-2022) với sự tham dự của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc.

Ông Nguyễn Văn Quảng, bí thư Thành ủy Đà Nẵng, cho biết cách đây 70 năm, vào đêm 24 rạng sáng ngày 25-9-1952, Tiểu đoàn 59 thuộc Trung đoàn 803 của bộ đội chủ lực Liên khu 5 đã tổ chức trận tiến công tiêu diệt cứ điểm Đồn Nhất, là cứ điểm đặc biệt quan trọng của Pháp trên đỉnh đèo Hải Vân. 

Đây là cứ điểm kiên cố, có hỏa lực mạnh và khó khăn trong việc tiếp cận. Chiến thắng Đồn Nhất được đánh giá là chiến thắng quan trọng của Liên khu 5 trong chiến dịch hè thu 1952.

Ông Quảng nhìn nhận chiến thắng Đồn Nhất - Hải Vân Quan đã để lại nhiều kinh nghiệm và bài học quý cho lực lượng vũ trang Liên khu 5 trong suốt chiều dài cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ; là hình mẫu cho nghệ thuật đánh công đồn của quân và dân Khu 5, mở ra một cách đánh mới trong điều kiện địa hình rừng núi hiểm trở, vị trí trú ẩn của địch kiên cố với hỏa lực mạnh.

Theo thượng tướng Lê Huy Vịnh, thứ trưởng Bộ Quốc phòng, trong kháng chiến chống Pháp, Đồn Nhất - Hải Vân Quan là vị trí hiểm yếu có tầm chiến lược được coi như yết hầu, nơi khống chế đường bộ từ phía Nam ra Huế. 

Vì vậy khi tiến vào nước ta, quân Pháp đã xây dựng nơi đây thành cứ điểm vững chắc với hỏa lực mạnh. Thắng lợi trận Đồn Nhất hoàn thành mục tiêu nghi binh, thu hút sự chú ý của địch cho lực lượng tham gia chiến dịch hè thu 1952 trở về vùng tự do an toàn và gây xáo trộn thế bố trí của địch.

Có mặt tại hội thảo, trung tá Nguyễn Kháng, cựu lính liên lạc Tiểu đoàn 59, chia sẻ rằng trong những ngày gian khó anh em chiến sĩ sống với nhau tình thân như ruột thịt. Dưới sự chỉ huy của tiểu đoàn trưởng Nguyễn Lựu, các anh em đã xông pha chiến đấu khắp chiến trường Liên khu 5. 

Đồn Nhất - Hải Vân Quan ngày nay đang được trùng tu thành địa chỉ du lịch

"Hơn 70 năm đã qua, anh em tiểu đoàn không còn nhiều, sức khỏe đã giảm sút nhưng nhiều ký ức về tháng ngày hành quân đánh giặc vẫn in sâu trong tâm trí. Trận Đồn Nhất là trận đánh công đồn đầu tiên của bộ đội chủ lực Liên khu 5, đánh dấu sự trưởng thành của lực lượng vũ trang liên khu" - ông Kháng cho biết.

Chia sẻ tại sự kiện, ông Nguyễn Hòa Bình, chánh án Tòa án nhân dân tối cao, con trai tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 59 Nguyễn Lựu nói: "Tôi tự hào được sinh trưởng trong một gia đình có truyền thống cách mạng và là con trai út của Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 59 can trường ấy - ông Nguyễn Lựu. 

Gia đình chúng tôi trân trọng cảm ơn các chú - đồng đội của cha tôi, cảm ơn Bộ Quốc phòng, Thành ủy Đà Nẵng, Quân khu 5, Viện Lịch sử Quân sự Việt Nam, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật; cảm ơn các nhà sử học, các nhà nghiên cứu sưu tầm đã dày công tìm kiếm, nghiên cứu, biên tập để cho ra đời cuốn sách, thước phim, những bằng chứng lịch sử dựng lại quá trình xây dựng, chiến đấu, cống hiến của Tiểu đoàn 59 và Tiểu đoàn trưởng Nguyễn Lựu".

Tổng kết hội thảo, Thượng tướng Lê Huy Vịnh, thứ trưởng Bộ Quốc phòng, đánh giá: Hội thảo đã quy tụ các nhà nghiên cứu lịch sử tên tuổi, có uy tín và tướng lĩnh, sĩ quan am hiểu chiến trường Khu 5.

Các báo cáo khoa học đã đưa ra nhiều kết luận quan trọng, khẳng định ý nghĩa lịch sử của trận tiêu diệt đồn địch đầu tiên tại chiến trường Liên khu 5 và những bài học kinh nghiệm từ trận đánh này sau đó được phổ biến rộng rãi trong toàn mặt trận.

Tháo gỡ khó khăn dự án trùng tu di tích Hải Vân quan

TTO - Dự án trùng tu di tích Hải Vân Quan với sự phối hợp giữa TP Đà Nẵng và tỉnh Thừa Thiên Huế đã triển khai 5 tháng với nhiều hạng mục đang hoàn thiện. Tuy nhiên, quá trình triển khai phát sinh một số vướng mắc cần sớm giải quyết.