14/12/2025 11:27 GMT+7

Belarus thả 123 tù nhân theo thỏa thuận với Mỹ, trong đó có chủ nhân giải Nobel Hòa bình

KHÁNH QUỲNH

Chính quyền Belarus thông báo đã trả tự do cho 123 tù nhân, trong đó có chủ nhân giải Nobel Hòa bình Ales Bialiatski và nhiều gương mặt đối lập nổi bật, theo các thỏa thuận đạt được với Mỹ nhằm dỡ bỏ trừng phạt với ngành công nghiệp kali.

Theo thông báo của Chính phủ Belarus ngày 13-12, 123 người bị giam giữ với các cáo buộc như “gián điệp, khủng bố và cực đoan” đã được phóng thích trong khuôn khổ thỏa thuận với chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Phía Minsk cho biết động thái này gắn liền với việc Washington dỡ bỏ một phần các biện pháp trừng phạt, đặc biệt là đối với ngành công nghiệp kali, trụ cột xuất khẩu của Belarus.

Đặc phái viên Mỹ về Belarus, ông John Coale, có mặt tại Minsk ngày 13-12, xác nhận Mỹ đã quyết định dỡ trừng phạt đối với Belaruskali, tập đoàn kali quốc doanh lớn nhất Belarus.

Ông Coale nói mục tiêu của Washington là “bình thường hóa quan hệ” với Minsk và nhấn mạnh rằng “nhiều biện pháp trừng phạt khác có thể tiếp tục được xem xét dỡ bỏ trong thời gian tới”.

Trong số những người được trả tự do có ông Ales Bialiatski, nhà hoạt động nhân quyền nổi tiếng và là chủ nhân giải Nobel Hòa bình, cùng bà Maria Kalesnikava, một trong những gương mặt đối lập tiêu biểu của Belarus.

Cả hai từng bị bắt và kết án sau làn sóng biểu tình lớn nổ ra sau cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, khi Tổng thống Alexander Lukashenko tái đắc cử trong bối cảnh bị phương Tây cáo buộc gian lận.

Theo phía Ukraine, 114 trong tổng số 123 tù nhân đã được chuyển sang nước này, trong khi chín người còn lại, bao gồm ông Bialiatski, được đưa sang Lithuania.

Truyền thông Ukraine ghi nhận bà Kalesnikava đã xuất hiện tại khu vực biên giới và đoàn tụ với các cựu tù nhân chính trị khác như ông Viktar Babaryka và ông Maxim Znak. Ông Babaryka từng là ứng viên đối lập trong cuộc bầu cử năm 2020, còn bà Kalesnikava là quản lý chiến dịch tranh cử của ông trước khi cả hai bị bắt.

Phát biểu với báo chí từ Lithuania, ông Bialiatski nói việc được trả tự do mang ý nghĩa đặc biệt: “Được tự do là được gặp lại gia đình, bạn bè và tiếp tục công việc bảo vệ nhân quyền mà tôi đã theo đuổi”.