Các cử tri trẻ chờ đợi kết quả bầu cử ở Texas ngày 6-11 - Ảnh: Reuters

Cuộc đua bầu cử Quốc hội giữa kỳ tại Mỹ đã ngã ngũ với phần thắng nghiêng về đảng Cộng hòa ở Thượng Viện trong khi đảng Dân chủ giành thêm ghế ở Hạ viện trong cuộc đua giành từng ghế một.

Theo các kết quả ban đầu từ bờ đông và trung tây nước Mỹ, Cộng hòa vẫn so kè quyết liệt trong cuộc bầu cử quan trọng với chính quyền tổng thống Donald Trump. Tuy nhiên Dân chủ, vốn cần thêm 23 ghế để giành quyền kiểm soát Hạ viện, đến nay đã giành gần 30 ghế từ tay Cộng hòa.

Trong hai thập kỷ qua, chỉ có ba kỳ bầu cử quốc hội trong đó một đảng giành thêm 24 ghế trở lên. Thắng lợi của Dân chủ ở Hạ viện sẽ chiến thắng lớn nhất kể từ năm 2010 khi làn sóng bảo thủ chống tổng thống Barack Obama đã giúp Cộng hòa có thêm đến 64 ghế.

Ở Chicago, chính trị gia Cộng hòa Peter Roskam mất khu vực truyền thống của đảng này vào tay ứng viên Dân chủ Sean Caster trong khi cựu binh Max Rose thất bại ở khu vực Staten Island, New York.

Dân chủ cũng giành thêm hai ghế ở Florida với chiến thắng của Donna Shalala, chính trị gia phụ trách vấn đề y tế dưới thời cựu tổng thống Bill Clinton, và Debbie Mucarsel-Powell. Ở Kansas, nữ chính trị gia người Mỹ bản địa đầu tiên được bầu vào quốc hội Mỹ Sharice Davids có chiến thắng kịch tính trước ứng viên Cộng hòa Kevin Yoder.

Trong cuộc đua đầy căng thẳng, hầu hết ứng viên Dân chủ đều tránh chỉ trích ông Trump nặng nề, thay vào đó tập trung vào các vấn đề "cơm áo gạo tiền" như bảo hiểm y tế, an sinh xã hội... các chính sách gây chia rẽ như nhập cư, cấm đi lại đối với một số quốc gia Hồi giáo.

Tuy nhiên một số ngôi sao của Dân chủ cũng thất bại như Beto O'Rourke trước nghị sĩ Ted Cruz ở Texas, ông Andrew Gillum trước Ron DeSantis ở Flordia. Ở Thượng viện, Dân chủ chỉ bảo vệ được 6 trên 10 ghế tại các bang chiến địa của ông Trump được bầu lại lần này.

Tiếng nói cử tri trẻ, phụ nữ

"Bầu cử giữa kỳ thường rất chán. Bây giờ nó là vấn đề nóng bỏng nhất" - Tổng thống Mỹ Donald Trump nói trong cuộc vận động cuối cùng trước khi bỏ phiếu. Khác với các cuộc bỏ phiếu giữa kỳ trước, đợt bỏ phiếu lần này thu hút sự quan tâm đặc biệt lớn ở cử tri, thể hiện qua tỉ lệ đi bỏ phiếu sớm kỉ lục so với bầu cử 2014.

Trong ngày bầu cử, những hàng dài người xếp hàng từ sáng sớm ở New Hampshire, Georgia và Texas, trong khi nhiều khu vực khác cũng ghi nhận lượng cử tri cao chưa từng thấy. Một khu vực ở Virginia ghi nhận mức độ quan tâm của cử tri cao hơn 63%. Khảo sát khác của AP ngày 6-11 cho thấy 64% cử tri suy nghĩ về Trump khi bỏ phiếu, trong đó các vấn đề họ đặc biệt quan tâm là y tế và di cư.

"Thông thường, các cử tri độc lập và trẻ thường ít bỏ phiếu trong các năm bầu giữa kỳ, cuối kỳ quốc hội. Nhưng năm nay đặc biệt khác vì nhiều người có suy nghĩ chống Trump", nhà phân tích Melissa Haussman của Đại học Carleton nhận định. Chiến thắng ở Hạ viện sẽ cho phép đảng Dân chủ mở cuộc điều tra đối với tổng thống cũng như khống chế các chính sách tham vọng của ông Trump.

Một khảo sát sau bỏ phiếu của ABC cho thấy số cử tri từ 18 đến 29 tuổi chiếm đến 13% số cử tri đi bầu đợt này, tăng so với 11% năm 2014. Trong số cử tri đi bỏ phiếu sớm trước đó, tỉ lệ người trẻ chiếm 3,3 triệu phiếu, tăng 188% so với đợt bầu cử giữa kỳ 2014.

Với tỉ lệ thế hệ Millennial ủng hộ Dân chủ cao hơn bất cứ thế hệ nào khác, các cử tri trẻ chính là một phần quan trọng của "làn sóng xanh" của Dân chủ trong đợt bầu cử lần này. Tỉ lệ cử tri trẻ nghiêng về Dân chủ năm nay lên đến 62%, cao hơn so với 54% năm 2014.

Ngoài ra, hơn 55% cử tri nữ của Mỹ cũng cho biết họ ủng hộ đảng Dân chủ trong cuộc bỏ phiếu giữa kỳ năm nay, cao hơn so với 49% của năm 2014.