1. Cuộc đời cha là những ngày dài của lo toan và mỏi mệt. Cha không có những chuyến du lịch xa, cha thầm lặng dệt tình yêu nơi góc bếp nhỏ với những sợi khói thơm nồi bánh chưng, góc sân nhỏ sửa những chiếc xe đạp cho các cháu học sinh đi ngang qua cần sự giúp đỡ.

Quần áo cha mặc mỗi dịp Tết hay khi đi đâu đó loanh quanh xóm làng thường chỉ là mấy bộ đồ quân ngũ đã sờn màu. Cha thấy ngượng ngùng, ngại khi mặc đồ mới. Nếu con cái có mua, cũng chỉ xếp gọn một góc, dặn lần sau không phải mua cho tốn kém.

Thế hệ của tôi, tuổi thơ quanh quẩn sau lũy tre làng, chỉ có chiếc đài con con với chương trình văn nghệ thiếu nhi, vài quyển truyện cũ đọc đến nhàu nát làm bạn.

Dù gia đình không khá giả, nhưng cha là người đầu tiên ở làng bỏ tiền ra đặt báo theo quý cho tôi đọc. Một thế giới được mở ra theo từng trang báo, từng chiều ngồi hóng chú bưu tá đưa những "phép màu" đến với tuổi thơ tôi.

Tôi nhớ mãi câu nói của cha: "Sách báo như nước mát lành, thanh lọc tâm hồn, giúp con người sống lương thiện, yêu thương hơn. 

Cha không cần con sau này phải làm chức này chứ nọ thật cao, không cần lao tâm khổ tứ kiếm thật nhiều tiền. Cha chỉ hy vọng con đường đường chính chính làm một người tốt. Vậy là cha mãn nguyện rồi".

Năm học THPT, tôi xa nhà 40km trọ học dưới trường chuyên của tỉnh. Cuối tuần cha lại mượn xe máy, vượt 40km đón tôi về.

Trên đoạn đường nắng đổ bóng xuống đường. Bất giác tôi nhìn xuống, thấy lưng cha còng còng, lưng mình ngồi sau nhỏ nhỏ. Và cả đoạn đường đó tôi cứ lặng người nghĩ về cái bóng đó của cha. Thấy rằng cuộc đời mỗi người con phía trước và phía sau đều có hình bóng của cha theo mình trong thầm lặng.

2. Tôi không quên được những ngày khi cha bị xuất huyết dạ dày và liên tiếp nằm điều trị hai tuần trong bệnh viện. Mỗi lần đẩy xe đến các điểm để tiêm, có những khu không có thang máy là tôi phải cõng. Tôi cứ có cảm giác cha trên lưng mình mong manh như chiếc lá, có thể rời khỏi tôi bất cứ khi nào.

Trước đây, những đêm thơ ấu tôi thường ngủ cùng cha. Tôi thích cảm giác được vùi đầu vào ngực cha, nghe tiếng tim cha đập, cảm nhận hơi ấm cha lan tỏa. Đến khi chăm sóc cha trong viện, nằm ké giường bệnh của cha, tôi mới giật mình tự hỏi: Bao lâu rồi mình chưa ngủ cùng cha?

Đêm ấy, ánh trăng ngoài cửa sổ hắt vào, soi rõ mái tóc bạc của cha. Cha tôi khẽ hỏi: "Con có nghe thấy tiếng gì không?". Tôi lắng nghe, chỉ có tiếng dế kêu và tiếng lá rơi xào xạc.

Cha tôi thở dài: "Tất cả các loài cây, cái cây nào rồi cũng phải rụng lá. Giống như con người, ai cũng có tuổi già. Cha nhiều tuổi rồi, không thể như ngày xưa cõng con trên lưng đi chơi được nữa".

Phải rồi, mỗi con người đều có tuổi già. Thời gian trôi đi không đợi lòng người. Cha của tôi, rồi mẹ của tôi - và cha mẹ của những bạn bè cùng trang lứa với tôi, của rất nhiều những người làm con khác... Tất cả đều như những cái cây lớn - che bóng rợp mát suốt đời mỗi người con. Nhưng, trên dòng chảy thời gian, gió thổi vô tình, những cái cây ấy đều đang âm thầm từng ngày rụng lá...

Cuộc đời sống thêm một ngày đồng nghĩa với bớt đi một ngày. Liệu còn bao nhiêu cơ hội nữa cho tôi được ngủ cùng cha?

Cha và con cùng tốt nghiệp thạc sĩ

Hai cha con ở huyện đảo Phú Quý (Bình Thuận) đã trở thành bạn học và cùng tốt nghiệp thạc sĩ.