01/10/2025 12:29 GMT+7

Việt Nam đâu chỉ có phở

LÊ TRƯỜNG AN

Giảng viên

Khi tôi đi du học Thái Lan, trong buổi học có sự hiện diện của sinh viên từ nhiều quốc gia châu Á, giảng viên yêu cầu mỗi người chia sẻ một điều bạn biết về đất nước của bạn khác. Hầu hết họ đã nói đến món phở và... hết.

Việt Nam đâu chỉ có phở - Ảnh 1.

Khách đội mưa đến thưởng thức phở trong khuôn khổ Vietnam Phở Festival 2024 tại Hàn Quốc - Ảnh: DUYÊN PHAN

Câu trả lời từ các bạn về Việt Nam khiến tôi vừa tự hào vừa trăn trở.

Chiến lược về "thương hiệu quốc gia"

Trong giai đoạn toàn cầu hóa, "thương hiệu quốc gia" có thể nói là một tài sản chiến lược. Mới đây, ca sĩ Đức Phúc vượt qua 21 thí sinh đến từ các nước, giành giải nhất tại cuộc thi Interversion tại Nga.

Anh đã vận dụng hình ảnh cây tre Việt Nam để phát triển bài thi, tôn vinh được tinh thần của cuộc thi về phát triển hợp tác văn hóa, nhân đạo quốc tế và thúc đẩy các giá trị truyền thống.

Trước đó, ca sĩ gen Z Phương Mỹ Chi đạt giải cao tại cuộc thi SingAsia nhờ vào chất giọng đẹp và các phần trình diễn đậm văn hóa bản sắc của Việt Nam như hạt gạo, hoa sen, áo tứ thân...

Có thể nói thành công của họ không chỉ là chiếc cúp cá nhân mà còn là "ngoại giao văn hóa tự nhiên": khán giả quốc tế biết đến Việt Nam qua tiếng hát, qua chất liệu dân ca, qua sự trẻ trung của nhạc pop Việt. Điều này gợi cho tôi suy nghĩ về giá trị của "quyền lực mềm".

Theo giáo sư Joseph Nye (Đại học Harvard), quyền lực mềm (soft power) được xây dựng từ ba trụ cột chính.

Thứ nhất là văn hóa, khi những giá trị văn hóa của một quốc gia đủ sức hấp dẫn và tạo thiện cảm với người khác.

Thứ hai là giá trị chính trị, khi hệ thống chính trị và các chuẩn mực xã hội của quốc gia đó được tôn trọng cả trong nước lẫn quốc tế.

Thứ ba là chính sách đối ngoại, khi đường lối ngoại giao được cộng đồng quốc tế nhìn nhận là hợp pháp, chính đáng và dựa trên nền tảng đạo đức.

Chúng ta tự hào là một quốc gia có nền chính trị ổn định và các chính sách đối ngoại mềm dẻo, khéo léo. Về trụ cột văn hóa, Việt Nam cũng không phải bắt đầu từ con số không.

Phở, cà phê, bánh mì đã xuất hiện ở nhiều thành phố lớn trên thế giới. Nhiều người nước ngoài chọn Việt Nam như một "điểm đến ẩm thực".

Trang phục và nghệ thuật: áo dài, tranh Đông Hồ, nhạc quan họ, cải lương hay dân ca Nam Bộ... khi được trình diễn ở các festival quốc tế đều tạo ấn tượng mạnh.

Những yếu tố này cho thấy "quyền lực mềm" của Việt Nam là có thật. Cần chiến lược kết nối, xây dựng được các chính sách quảng bá tốt nhất.

Định vị Việt Nam trong lòng bạn bè quốc tế

Quyền lực mềm không chỉ đến từ những thành công cá nhân mà phải được kết nối thành một chiến lược tổng thể, trong đó Nhà nước, doanh nghiệp và cá nhân nghệ sĩ đều góp phần. Để biến "hạt mầm" thành "sức mạnh", Việt Nam có thể tập trung vào một số trụ cột.

Đầu tiên là về ẩm thực. Chúng ta nên khởi động chiến dịch quốc gia, chẳng hạn "Global Phở" hoặc "Cafe Việt", nhằm đưa phở và cà phê Việt trở thành thương hiệu toàn cầu, tương tự như Thái Lan với Tom Yum hay Hàn Quốc với kim chi.

Hai là về âm nhạc và nghệ sĩ trẻ. Cần thành lập quỹ hỗ trợ nghệ sĩ Việt tham gia các sân khấu quốc tế, qua đó tạo điều kiện cho tài năng trẻ khẳng định vị thế trên bản đồ âm nhạc toàn cầu.

Những gương mặt như Đức Phúc hay Phương Mỹ Chi có thể truyền cảm hứng, mang theo tiếng Việt, giai điệu dân ca và nhạc pop Việt ra thế giới.

Ba là về điện ảnh và truyền thông số. Chúng ta cần đầu tư hơn nữa vào các bộ phim lịch sử cũng như phim hiện đại chất lượng cao để tham dự các liên hoan phim quốc tế, đồng thời xuất hiện trên các nền tảng như Netflix, Disney+ nhằm tạo kênh quảng bá hiệu quả.

Giống như cách mà Ấn Độ đã xây dựng thương hiệu toàn cầu với Bollywood hay Nhật Bản với anime và manga trở thành biểu tượng văn hóa đại chúng. Việt Nam hoàn toàn có thể định vị mình bằng những sản phẩm điện ảnh mang dấu ấn riêng.

Bốn là về thể thao và võ thuật. Chúng ta nên quảng bá vovinam như một biểu tượng văn hóa Việt, tổ chức các giải đấu quốc tế thay vì chỉ xuất hiện trong các sự kiện thể thao.

Đồng thời, có thể xây dựng các chương trình biểu diễn vovinam trong các tour quốc tế, tại các sự kiện giao lưu văn hóa hoặc lễ hội toàn cầu để bạn bè thế giới không chỉ biết đến môn võ này như một môn thể thao mà còn như một di sản tinh thần của dân tộc.

Năm là về du lịch và lễ hội. Việt Nam cần xây dựng một khẩu hiệu quốc gia nhất quán để quảng bá hình ảnh đất nước ra thế giới.

Rất nên tổ chức các sự kiện như "Ngày Việt Nam" tại các thành phố lớn trên thế giới, nơi hội tụ đầy đủ nghệ thuật, ẩm thực, âm nhạc và lễ hội truyền thống.

Đây không chỉ là dịp để bạn bè quốc tế trải nghiệm trực tiếp văn hóa Việt mà còn là cơ hội để doanh nghiệp du lịch, ẩm thực, thủ công mỹ nghệ kết nối, mở rộng hợp tác. Nếu được duy trì thường niên, "Ngày Việt Nam" có thể trở thành một thương hiệu văn hóa quốc tế, góp phần nâng tầm vị thế đất nước và thu hút nhiều hơn nữa khách du lịch quốc tế.

Từ năm 2002, Thái Lan đã triển khai chiến dịch "Global Thai" nhằm mở hàng chục nghìn nhà hàng Thái trên toàn cầu, biến Pad Thai, Tom Yum thành thương hiệu quốc tế. Khẩu hiệu "Amazing Thailand" giúp đất nước này trở thành một trong những điểm đến du lịch hàng đầu thế giới.

Muay Thai không chỉ là môn võ mà còn được quảng bá như một di sản văn hóa, thu hút học viên trên khắp thế giới.

Trong khi đó Hàn Quốc đã tạo ra "Hallyu - Làn sóng Hàn", biến K-pop, K-drama, ẩm thực và thời trang thành ngành công nghiệp toàn cầu.

Việt Nam đâu chỉ có phở - Ảnh 2.Vietnam Phở Festival 2025: gắn kết văn hóa, thắt chặt quan hệ Việt Nam - Singapore

Ngày 19-9, Ban tổ chức Vietnam Phở Festival 2025 tại Singapore đã chính thức công bố các thông tin chi tiết của chương trình.

Trở thành người đầu tiên tặng sao cho bài viết 0 0 0
Bình luận (0)
thông tin tài khoản
Được quan tâm nhất Mới nhất Tặng sao cho thành viên

    Tuổi Trẻ Online Newsletters

    Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

    Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất