Gửi câu hỏi đến Tuổi Trẻ Online, bạn đọc Thủy Tiên cho biết sắp tới mức đóng bảo hiểm y tế hộ gia đình sẽ tăng, nếu nhà có nhiều người đóng thì có được giảm trừ không?

Mức đóng bảo hiểm y tế hộ gia đình được tính như thế nào?

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế có hiệu lực từ 1-7 có quy định mức đóng khi tham gia theo hộ gia đình, trong đó người thứ nhất đóng tối đa bằng 6% mức tham chiếu.

Người thứ hai, thứ ba, thứ tư đóng lần lượt bằng 70%, 60%, 50% mức đóng của người thứ nhất. Từ người thứ năm trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất.

Tuy nhiên theo Vụ Bảo hiểm y tế, Bộ Y tế, đây chỉ là khung tối đa để điều chỉnh khi cần thiết nhằm đảm bảo quyền lợi của người tham gia cũng như cân đối quỹ bảo hiểm y tế, chứ không có nghĩa mức đóng sẽ áp dụng ngay từ 1-7-2025.

Theo đó từ 1-7 mức đóng vẫn giữ nguyên là 4,5% mức lương cơ sở (tương đương 2,34 triệu đồng/tháng). Việc điều chỉnh mức đóng (nếu có) sẽ do Chính phủ ban hành bằng nghị định cụ thể.

Như vậy mức bảo hiểm y tế theo hộ gia đình được tính như cũ. Người thứ nhất đóng 4,5% mức lương cơ sở. 

Tiếp đến người thứ hai, thứ ba, thứ tư đóng lần lượt bằng 70%, 60% và 50% mức đóng của người thứ nhất.

Từ người thứ năm trở đi đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất. Việc giảm trừ này chỉ áp dụng khi các thành viên tham gia bảo hiểm y tế cùng trong một năm tài chính.

Người dân cần lưu ý nếu tham gia bảo hiểm y tế hộ gia đình mà bị yêu cầu đóng cao hơn mức 4,5% mức lương cơ sở thì nên yêu cầu cơ quan thu nộp xuất trình căn cứ pháp lý rõ ràng, đặc biệt là nghị định chính thức của Chính phủ quy định mức điều chỉnh.

Mức tham chiếu là gì?

Một điểm mới cũng đáng chú ý từ ngày 1-7-2025 là khái niệm mức tham chiếu sẽ chính thức có hiệu lực trong cả Luật Bảo hiểm xã hội và Luật Bảo hiểm y tế năm 2024.

Đây là mức tiền do Chính phủ quyết định, sử dụng để tính mức đóng và mức hưởng của một số chế độ, thay thế khái niệm mức lương cơ sở trước đây.

Mức tham chiếu sẽ được điều chỉnh dựa trên các yếu tố như chỉ số giá tiêu dùng, tốc độ tăng trưởng kinh tế và phù hợp với khả năng cân đối ngân sách nhà nước, quỹ bảo hiểm xã hội.

Theo đó khi chưa bãi bỏ mức lương cơ sở, mức tham chiếu sẽ bằng mức lương cơ sở. Trong trường hợp bãi bỏ mức lương cơ sở, mức tham chiếu không được thấp hơn mức lương cơ sở tại thời điểm bãi bỏ.

Như vậy trong giai đoạn chuyển tiếp từ 1-7-2025, mức tham chiếu vẫn áp dụng ngang bằng mức lương cơ sở hiện hành là 2,34 triệu đồng/tháng theo nghị định 73/2024/NĐ-CP.

Việc đưa mức tham chiếu vào thay thế mức lương cơ sở được giới chuyên gia đánh giá sẽ giúp chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế trở nên linh hoạt, bền vững và thích ứng tốt hơn với sự biến động kinh tế - xã hội, đảm bảo quyền lợi lâu dài cho người tham gia.

Từ 1-7, người lao động làm việc thời vụ, làm bán thời gian có được tham gia bảo hiểm y tế?

Từ ngày 1-7, người lao động chỉ cần làm việc theo hợp đồng có thời hạn từ 1 tháng trở lên đã đủ điều kiện tham gia bảo hiểm y tế thay vì phải chờ đủ 3 tháng như trước đây.