Theo Hãng tin Reuters, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent ngày 30-10 cho biết Trung Quốc đã đồng ý mua 12 triệu tấn đậu nành Mỹ trong mùa vụ hiện tại (đến tháng 1), giảm mạnh so với 22,5 triệu tấn của mùa trước do ảnh hưởng từ cuộc chiến thuế quan kéo dài.

Bắc Kinh cũng cam kết mua 25 triệu tấn mỗi năm trong ba năm tới, như một phần của thỏa thuận thương mại đạt được sau cuộc gặp giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình bên lề Tuần lễ cấp cao APEC tại Hàn Quốc. 

Sự sụt giảm nhu cầu từ Trung Quốc từng khiến nông dân Mỹ - lực lượng ủng hộ chính của ông Trump - thiệt hại hàng tỉ USD. Thỏa thuận mới được xem là bước khôi phục thương mại với thị trường nhập khẩu đậu nành lớn nhất của Mỹ, vốn mua trung bình gần 29 triệu tấn mỗi năm trong năm niên vụ gần đây.

"Những người nông dân trồng đậu nành vĩ đại của chúng ta sẽ thịnh vượng trong những năm tới", ông Bessent nói trên chương trình Mornings with Maria của Fox Business Network.

Ngoài Trung Quốc, các nước Đông Nam Á cũng đồng ý mua thêm 19 triệu tấn đậu nành từ Mỹ, dù chi tiết như khung thời gian hay quốc gia cụ thể chưa được tiết lộ.

Những năm gần đây, các nước châu Á ngoài Trung Quốc thường nhập khẩu 8-10 triệu tấn đậu nành của Mỹ mỗi năm, theo dữ liệu từ Cục Điều tra dân số Mỹ.

Giá xuất khẩu đậu nành của Mỹ tăng mạnh từ 20 - 30 USD mỗi tấn trong tuần này, khi các nhà xuất khẩu kỳ vọng nhu cầu phục hồi sau cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo.

Trước thềm hội nghị thượng đỉnh, ba lô hàng, tương đương khoảng 180.000 tấn, đã được bán cho tập đoàn nhập khẩu quốc doanh COFCO của Trung Quốc.

Các hiệp hội nông nghiệp Mỹ hoan nghênh thỏa thuận sau giai đoạn suy giảm kim ngạch xuất khẩu đậu nành trị giá 24,5 tỉ USD vào năm ngoái, khi nông dân Mỹ dù thu hoạch được vụ mùa lớn thứ 5 trong lịch sử nhưng thu nhập vẫn eo hẹp vì giá nông sản thấp và chi phí đầu vào tăng cao.

Các chuyên gia cũng cảnh báo cam kết mới chỉ phản ánh sự trở lại giao thương bình thường giữa hai nước, chứ không phải bước mở rộng thị phần.

Bà Even Rogers Pay, Giám đốc tại Trivium China (Bắc Kinh), nhận định con số trong thỏa thuận "chỉ phản ánh mức giao thương ổn định như vài năm qua".

Ông Johnny Xiang, người sáng lập AgRadar Consulting, cho biết nhiều doanh nghiệp vẫn chờ xem Trung Quốc có giảm thuế nhập khẩu 20% với đậu nành Mỹ hay không, vì nếu không, động lực mua sẽ hạn chế.

Từng chiếm 41% lượng đậu nành xuất khẩu của Mỹ vào năm 2016, đến 2024 Trung Quốc chỉ còn mua 20%, do quốc gia này đã đa dạng hóa nguồn cung từ Nam Mỹ sau khi bùng nổ thương chiến.

Giá đậu nành Mỹ rớt mạnh 40% do Trung Quốc ngừng nhập khẩu

Thương chiến Mỹ - Trung khiến nông dân trồng đậu nành Mỹ lao đao khi Trung Quốc - khách hàng lớn nhất - ngừng mua do thuế quan tăng cao.