Hé lộ hậu trường trao đổi tù nhân Nga - phương Tây

Mỹ nói không phải mất tiền

Trong cuộc họp báo rạng sáng 2-8 (giờ Việt Nam), Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan khẳng định không có khoản tiền nào được chuyển cho Nga khi nước này và phương Tây trao đổi tù nhân. Số lượng người được trao đổi là lớn nhất kể từ sau khi chiến tranh lạnh kết thúc, theo Hãng tin Reuters.

Ông Sullivan đồng thời khẳng định không có lệnh trừng phạt Nga nào được nới lỏng để tạo điều kiện cho thỏa thuận trao đổi lần này.

Tổng thống Putin chào đón những công dân vừa trở về

Tổng thống Vladimir Putin đã chào đón những công dân Nga được trả tự do trong cuộc trao đổi tù nhân lịch sử với phương Tây như những người hùng, ngay khi họ bước xuống máy bay ở Matxcơva. Nhà lãnh đạo Nga cũng hứa sẽ trao cho họ các giải thưởng nhà nước và một cuộc trò chuyện về tương lai của họ.

Tám người đã được chuyển cho Nga trong cuộc trao đổi tù nhân hôm 1-8. Trong số này bao gồm Vadim Krasikov, một người Nga bị tòa án Đức kết tội giết một cựu chiến binh Chechnya tại một công viên ở Berlin, và hai người đàn ông là tội phạm mạng ở Mỹ.

Đức đóng vai trò chủ chốt trong đợt trao đổi

Theo Reuters, Chính phủ Đức đóng vai trò chủ chốt trong cuộc trao đổi tù nhân giữa Matxcơva và phương Tây, trong đó có việc thả ông Vadim Krasikov. Ông này nằm trong số những người Nga được phương Tây thả để đổi lấy 15 người bị giam giữ ở Nga và một người Đức bị kết án tử hình ở Belarus, Chính phủ Đức cho biết trong một tuyên bố.

Nga đã tiếp cận Mỹ từ đầu năm 2022, với lời đề nghị trả tự do cho các tù nhân Mỹ như một phần của thỏa thuận phóng thích ông Krasikov, người đang thụ án chung thân ở Đức.

Nhưng vì Krasikov không phải là người Mỹ nên các quan chức Mỹ không coi lời đề nghị này là nghiêm túc. Phải đến tháng 1 năm nay, Tổng thống Mỹ Joe Biden mới trực tiếp nêu vấn đề này với Thủ tướng Đức Olaf Scholz. Nhà lãnh đạo Đức sau đó nói với ông Biden, "Vì ông, tôi sẽ làm điều này", Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Sullivan tiết lộ thêm.

"Không dễ để bất kỳ ai đưa ra quyết định trục xuất một kẻ giết người bị kết án tù chung thân sau khi chỉ ngồi tù vài năm", Thủ tướng Scholz nhấn mạnh về trường hợp ông Krasikov khi đến sân bay Cologne đón các tù nhân được Nga thả.

Căng thẳng Trung Đông tiếp tục leo thang,

Iran và các lực lượng ủy nhiệm thề trả thù Israel

Iran và các nhóm vũ trang đồng minh trong khu vực đã thề sẽ trả đũa Israel sau cái chết của các nhà lãnh đạo Hamas và Hezbollah, làm gia tăng căng thẳng khu vực. Trong ngày 1-8, lễ tang cho thủ lĩnh Hamas Ismail Haniyeh đã được tổ chức ở Tehran, với những người đưa tang tràn ngập trung tâm thủ đô của Iran.

Phát biểu tại đám tang lãnh đạo Hezbollah bị Israel giết, người đứng đầu Hezbollah Hassan Nasrallah cảnh báo Israel và "những người đứng sau" sẽ phải đối mặt với những đòn báo thù của lực lượng này.

Hezbollah phóng pháo phản lực vào Israel

Lực lượng Hezbollah ở Lebanon tuyên bố đã nã pháo phản lực phóng loạt vào miền bắc Israel ngày 1-8 (giờ địa phương), "để đáp trả" một cuộc tấn công của Israel vào miền nam Lebanon trước đó.

Đây cũng là cuộc tấn công đầu tiên của Hezbollah, sau khi Israel tuyên bố hạ sát một chỉ huy cấp cao của lực lượng này đêm 30-7 bằng một vụ không kích.

Quân đội Israel cho biết ngay sau vụ tấn công, lực lượng không quân nước này đã "tấn công bệ phóng được Hezbollah sử dụng".

Israel bị tố đánh trúng trường học ở Dải Gaza

Lực lượng Israel đã tấn công một trường học ở Shejaia thuộc thành phố Gaza ngày 1-8, giết chết ít nhất 15 người và làm bị thương 29 người, theo các dịch vụ khẩn cấp dân sự của Palestine.

Quân đội Israel ngay lập tức bác bỏ, cho biết họ đã nhắm mục tiêu vào các tay súng và khẳng định một khu phức hợp đã được dựng lên trong trường học, được sử dụng làm nơi ẩn náu cho các chỉ huy và tay súng Hamas.

"Trước cuộc tấn công, nhiều động thái đã được thực hiện để giảm thiểu nguy cơ gây hại cho dân thường, bao gồm việc sử dụng đạn dược chính xác, giám sát và thông tin tình báo bổ sung", tuyên bố của Israel nhấn mạnh.

Thủ tướng Israel và tổng thống Mỹ điện đàm

Nhà Trắng xác nhận Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và Tổng thống Mỹ Joe Biden đã điện đàm ngày 1-8. Trong đó, hai bên đã thảo luận về các đợt triển khai hệ thống phòng thủ mới của Mỹ nhằm hỗ trợ Israel chống lại các mối đe dọa như tên lửa và máy bay không người lái.

Trước đó, trong một tuyên bố, Thủ tướng Benjamin Netanyahu cho biết: "Israel đang ở mức độ chuẩn bị rất cao cho bất kỳ kịch bản nào, cả phòng thủ và tấn công. Ai tấn công chúng tôi, chúng tôi sẽ tấn công lại".

Về "nhà"

Những người Palestine trong ảnh đang trở về nơi từng có những ngôi nhà của họ ở thành phố Khan Yunis tại Gaza, sau khi quân đội Israel rút khỏi các khu vực phía đông của thành phố này. (Anadolu/Getty Images)