Thanh toán không tiền mặt đạt gần 300 triệu tỉ đồng - thách thức an toàn chưa hạ nhiệt

Tại hội thảo Ngày thẻ Việt Nam 2025 vừa được tổ chức đầu tuần này, Ngân hàng Nhà nước cho biết đến cuối năm 2024, cả nước có hơn 204,5 triệu tài khoản thanh toán cá nhân và trên 154,1 triệu thẻ đang hoạt động. Gần 87% người dân trên 15 tuổi đã có tài khoản ngân hàng.

Năm 2024, tổng giá trị thanh toán không dùng tiền mặt đạt 295,3 triệu tỉ đồng, gấp 26 lần GDP của Việt Nam.

Đặc biệt, số lượng giao dịch qua mã QR trong quý 1 tăng hơn 81% so với cùng kỳ năm trước, là phương thức thanh toán không tiền mặt tăng trưởng nhanh nhất và được áp dụng rộng rãi nhất.

Ông Sharad Jain - Giám đốc quốc gia Mastercard tại Việt Nam, Lào và Campuchia, đánh giá những con số này cho thấy sự chuyển mình ấn tượng của Việt Nam trong hành trình số hóa thanh toán.

Thanh toán số không chỉ đơn giản hóa giao dịch hằng ngày, mà còn mở ra cơ hội tiếp cận tài chính minh bạch, an toàn cho người dân, đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp hội nhập sâu hơn vào nền kinh tế số.

Tuy nhiên, để thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt,  ba thách thức lớn cần được chung tay giải quyết là khả năng tiếp cận, an toàn bảo mật và trải nghiệm khách hàng.

Về khả năng tiếp cận, dù hạ tầng thanh toán số đã phát triển nhanh, 62% dân số Việt Nam vẫn sống ở khu vực nông thôn - nơi nhiều nhóm yếu thế chưa tiếp cận được đầy đủ dịch vụ.

3 năm qua, Mastercard đã ngăn chặn 47,9 tỉ USD không bị thiệt hại do gian lận

Để giải quyết bài toán này, theo ông Sharad, Việt Nam đã có nền tảng tốt với eKYC, mạng lưới QR, sinh trắc học. Giai đoạn tới, điều quan trọng là đơn giản hóa việc tiếp cận các giải pháp số, kết hợp chặt chẽ giữa chính phủ, ngân hàng, fintech và các công ty công nghệ.

Về an toàn bảo mật, ông Sharad nhận định, dù công nghệ đã phát triển, nhưng lo ngại về an toàn vẫn là nguyên nhân chính khiến nhiều người còn e dè với thanh toán số.

Thực tế, Việt Nam đã ghi nhận hàng chục nghìn vụ lừa đảo trực tuyến, gian lận thẻ và tấn công mạng trong những năm gần đây, gây thiệt hại lớn và làm xói mòn niềm tin của người dùng.

Mastercard coi an ninh và niềm tin là trọng tâm. Năm 2024, mạng lưới của đơn vị đã xử lý hơn 159 tỉ giao dịch toàn cầu, đồng thời đầu tư 10,6 tỉ USD vào sáng tạo trong an ninh mạng từ năm 2019. Các giải pháp ứng dụng AI và học máy giúp phát hiện gian lận theo thời gian thực, giảm thiểu rủi ro cho người tiêu dùng và tổ chức tài chính.

Một số giải pháp công nghệ như Consumer Fraud Risk, Mastercard Identity Solutions đang được triển khai để bảo vệ giao dịch "ngầm" trong nền, vừa an toàn, vừa không làm gián đoạn trải nghiệm. Nhờ ứng dụng công nghệ, trong trong ba năm qua, Mastercard đã ngăn chặn 47,9 tỉ USD không bị thiệt hại do gian lận.

Về trải nghiệm người dùng, đây chính là chìa khóa giúp thanh toán số phát triển bền vững. Với người tiêu dùng, thanh toán số mang lại sự tiện lợi, nhanh chóng và minh bạch.

Còn với doanh nghiệp, đặc biệt là khối vừa và nhỏ, đây là cơ hội mở rộng khách hàng, tăng hiệu quả vận hành và kết nối với hệ sinh thái thương mại điện tử.

Ông Sharad Jain nhấn mạnh, công nghệ chỉ thực sự có ý nghĩa khi được đơn giản hóa và dễ sử dụng, giúp người dân hình thành thói quen thanh toán hằng ngày. 

Để đạt được điều đó, cần duy trì hợp tác chặt chẽ giữa Chính phủ, ngân hàng và doanh nghiệp công nghệ nhằm mở rộng hạ tầng và tiện ích thanh toán.

Nhận định Việt Nam là một trong những thị trường chủ chốt, Mastercard đặt mục tiêu đến năm 2030, 100% giao dịch thẻ tại Việt Nam sẽ được token hóa và xác thực an toàn.

Mastercard đã đồng hành cùng Việt Nam hơn 15 năm trong hành trình số hóa thanh toán và cam kết tiếp tục nâng cao hiệu quả thanh toán qua việc phòng chống gian lận, đảm bảo luồng dữ liệu xuyên biên giới an toàn và thúc đẩy đổi mới công nghệ theo tiêu chuẩn toàn cầu.

Phó thủ tướng: Tiếp tục thúc đẩy thanh toán không tiền mặt sáng tạo, an toàn

Hội thảo “Thanh toán không tiền mặt: Động lực tăng trưởng kinh tế số” chính thức diễn ra hôm nay 14-6, thu hút 300 lãnh đạo cơ quan nhà nước, chuyên gia kinh tế, đại biểu... tham gia.