Thái tử Maha Vajiralongkorn, 64 tuổi đã được Vua cha chọn kế vị - Ảnh: Reuters

Trong thông báo công bố trước báo chí, đích thân Thủ tướng Thái Lan Prayut Chan-ocha cho biết: "Tôi đã nhận được huấn dụ của Thái tử. Ngài ấy cần có thời gian chuẩn bị trước khi lên ngôi".

Thái tử Maha Vajiralongkorn, 64 tuổi, cũng cho biết trong hoàn cảnh đất nước còn đau buồn vì mất mát to lớn sau khi Quốc vương Bhumibol Adulyadej băng hà, chính quyền Thái Lan đã quyết định để tang một năm với "người Cha của dân tộc" và ngưng các hoạt động vui chơi giải trí trong một tháng. Chưa kể các cơ quan truyền thông phải "nhuộm màu" chủ đạo đen trong thời gian tới.

Vị Thái tử thích sống ở Đức

Như vậy chưa rõ "thời gian" mà Thái tử Maha Vajiralongkorn cần để chuẩn bị là bao lâu. Điều đó cũng gây ít nhiều phỏng đoán bởi lẽ giới truyền thông phương tây cho rằng Thái tử Maha Vajiralongkorn không được lòng dân chúng ở vai trò trị vì tương lai, thậm chí người dân còn thể hiện mong muốn được thấy công chúa Sirindhorn thừa kế ngôi vương dù điều đó không đúng qui định của Hoàng gia.

Thái tử Maha thường mặc quân phục và ông được đào tạo chính qui tại Học viện quân sự Duntroon, ở Úc. Từng lái máy bay chiến đấu và giữ quân hàm tướng (danh dự) trong quân đội nhưng Thái tử lại sinh sống phần lớn thời gian ở thành phố Munich của Đức nơi ông có một chiếc Boeing riêng và thường tự lái.

Thái tử Maha sinh sống phần lớn thời gian ở châu Âu và chỉ xuất hiện ở quê nhà trong những dịp lễ lớn.

Đức vua Bhumibol Adulyadej và Thái tử Maha Vajiralongkorn trong một sự kiện ở Bangkok vào tháng 4-2006 - Ảnh: AFP

Thời gian gần đây, Thái tử có những lúc xuất hiện thay mặt vua cha khi ông bệnh. Có lẽ vì vai trò mới này mà cuộc sống của Thái tử được cho là trầm lắng hơn trước.

Ở Thái Lan, người dân lẫn giới truyền thông gần như không được phép bàn về chuyện Hoàng gia, đến cả việc dùng từ "băng hà" cũng khó chứ đừng nói đến chuyện bàn về ngóc ngách cuộc sống Hoàng gia.

"Các cuộc thảo luận về người kế vị không được xuất hiện ở nơi công cộng. Các điều luật về tội khi quân, Điều 112 của Bộ luật Hình sự, và Đạo luật Tội phạm Máy tính thuộc trong số những công cụ ngăn chặn bất kỳ dấu hiệu nào liên quan đến sự chỉ trích hoàng gia", Tiến sĩ Nicholas Farrelly, nghiên cứu viên chính của Trường Bell về các Vấn đề châu Á-Thái Bình Dương, Đại học Quốc gia Úc, giải thích

Nhưng do Thái tử Maha sống ở phương tây nên thông tin về ông khó thoát khỏi sự dòm ngó của giới truyền thông. Vì thế mới có thông tin Thái tử đã li dị vợ đến ba lần và là cha của sáu đứa con.

Những hình ảnh xấu xí về cuộc sống thường nhật của Thái tử vì thế cũng không ít lần gây sốc trên công luận.

Năm 2014, từng lan truyền đoạn video ghi hình Thái tử ngồi hút tẩu thuốc bên cạnh người vợ Srirasmi, chỉ mặc đồ lót đang cho chú cún cưng Foo Foo ăn. Đoạn video được cho là quay trong một cung điện ở Bangkok.

Chuẩn bị cho cuộc lên ngôi

Tháng 12-2014, Thái tử Maha li dị vợ. Theo báo chí Thái Lan, cậu con trai của hai người là Dipangkorn Rasmijoti, 9 tuổi, được quyết cho sống với cha. Dipangkorn Rasmijoti được xem như là người thừa kế ngôi vương sau cha mình.

Vụ li dị xảy ra cùng lúc với một vu bê bối khiến nhiều người trong gia đình của công chúa Srirasmi (vốn là thường dân) phải vào tù vì tội khi quân và tham nhũng. Lúc đó các nhà quan sát cho rằng đây là vụ việc "có tổ chức" nhằm làm trong sạch cho Thái tử trước khi ông lên ngôi.

Ông Apiruj Suwadee, 72 tuổi, cha vợ của Thái tử Maha Vajiralongkorn, và mẹ vợ Wanthanee, 66 tuổi, đã bị kết tội khi quân nhưng được giảm án xuống còn 2 năm rưỡi tù giam.

Báo chí phương tây tham gia vụ việc cũng bị trừng phạt. Như tờ tạp chí phụ nữ Marie-Claire của Pháp hồi năm 2015, từng đăng tải bài viết chi tiết về mối bất hòa trong gia đình Thái tử cũng bị cấm phát hành ở Thái Lan do tội khi quân. 

Tháng 7 vừa qua, tờ tạp chí Bild của Đức đăng những tấm ảnh chụp lúc Thái tử Maha xuống một sân bay ở Munich (Đức) và được các sĩ quan, quan chức Thái đứng nghiêm đón chào. Khi đó Thái tử ăn mặc rất là "dân chơi" với áo thun khoét tay cho thấy phần lưng xăm hình gần hết và mặc quần jean xệ; cạnh ông là một phụ nữ ăn mặc cũng rất mát mẻ.

Sự việc có thể là chuyện bình thường đối với một số nước phương tây vẫn còn duy trì chế độ quân chủ nhưng là điều không thể hình dung và không thể bàn bạc, biếm nhẽ ở Thái Lan.

Trang mạng của tờ Bild bị chặn tường lửa ở Thái Lan với dòng cảnh báo thẳng thắn: "Trang này bị Bộ Thông tin Thái Lan chặn vì có nội dung không phù hợp".

Cũng trong vụ này, cô Noppawan Bunluesilp, vợ của một nhà báo Anh làm việc tại Thái, đã đăng tải những tấm ảnh ấy trên mạng xã hội và đã bị cảnh sát ở Bangkok gọi đến thẩm vấn suốt nhiều giờ rồi mới được trả tự do. 

Thái tử Maha được đề bạt làm thống chế Không quân hoàng gia Thái Lan năm 2011 - Ảnh: Reuters

Các cơ quan truyền thông phương tây hiện cho rằng chính quyền đương nhiệm của Thủ tướng Prayut Chan-ocha cùng những lực lượng trung thành với Hoàng gia ủng hộ việc Thái tử Maha kế vị, theo đúng tâm nguyện của Nhà vua Bhumibol.

Nhưng nhà báo Andrew MacGregor Marshall, cho rằng có một vấn đề nhạy cảm không kém là Thái tử Vajiralongkorn cũng nổi tiếng bởi mối quan hệ thân thiết với Thaksin Shinawatra. Ông là tác giả cuốn sách "A Kingdom in Crisis: Thailand’s Struggle for Democracy in the Twenty-First Century" (Vương quốc trong cơn khủng hoảng: Cuộc đấu tranh vì dân chủ của Thái Lan trong thế kỷ 21) xuất bản đầu năm 2014.

Theo Marshall, ông Thaksin là nhà tài phiệt và từng là Thủ tướng Thái Lan (từ tháng 2-2001 đến tháng 9-2006) với những chính sách theo chủ nghĩa dân túy đã khiến ông trở thành anh hùng đối với người nghèo ở nông thôn.

Nhà báo Marshall cho rằng ông Thaksin đã cho Thái tử Maha vay tiền để tiêu pha. Ông cũng đã đọc được nhiều thông tin mật từ hàng trăm điện tín ngoại giao của Mỹ bị rò rỉ qua Wikileaks. Theo đó, ông Ralph Boyce Leo, Đại sứ Mỹ tại Thái Lan từ năm 2004 đến năm 2007, từng ghi trong một bức điện tín như sau “Nhà vua không tồn tại mãi mãi và Thaksin từ lâu đã đầu tư vào tương lai của Thái tử.”