Khu trục hạm mang tên lửa dẫn đường USS Benfold của hải quân Mỹ - Ảnh: HẠM ĐỘI 7

Trong thông cáo trưa 20-1 (giờ Việt Nam), Hạm đội 7 khẳng định hoạt động của tàu khu trục USS Benfold tuân theo luật quốc tế và mang tính thách thức yêu sách hàng hải quá mức của Trung Quốc, trong đó có đường cơ sở thẳng Bắc Kinh đơn phương vẽ ra tại Hoàng Sa.

Động thái diễn ra khoảng một tuần sau khi Bộ Ngoại giao Mỹ công bố báo cáo số 150 về ranh giới trên biển hôm 12-1. Trong đó, Mỹ bác bỏ yêu sách chủ quyền, đường cơ sở thẳng, yêu sách hải phận và quyền lịch sử mà Trung Quốc đưa ra trên Biển Đông vì trái luật quốc tế.

"Mỹ phản đối tuyên bố năm 1996 của CHND Trung Hoa về các đường cơ sở thẳng bao quanh quần đảo Hoàng Sa. Cho dù có là bên nào tuyên bố chủ quyền đối với các đối tượng địa lý này, việc vẽ đường cơ sở thẳng xung quanh quần đảo Hoàng Sa là trái pháp luật", thông cáo Hạm đội 7 nêu rõ và viện dẫn Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển (UNCLOS) 1982.

Theo Hạm đội 7, việc Trung Quốc tuyên bố đường cơ sở thẳng với quần đảo Hoàng Sa là trái với điều 7 UNCLOS.

"Với những đường cơ sở này, CHND Trung Hoa đã đưa ra yêu sách các vùng nội thủy, lãnh hải, vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa hơn mức mà họ được hưởng theo luật quốc tế", phía Mỹ nêu thực trạng.

"Chiến hạm Mỹ rời vùng biển Hoàng Sa trong sáng 20-1 và tiếp tục hoạt động trên Biển Đông", Hạm đội 7 cho biết thêm.

Quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền Việt Nam nhưng bị Trung Quốc sử dụng vũ lực để chiếm đóng bất hợp pháp.

Việt Nam đã nhiều lần khẳng định có đầy đủ bằng chứng lịch sử và cơ sở pháp lý chứng minh chủ quyền đối với quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa phù hợp với luật pháp quốc tế.

Trong thông cáo chiều 20-1, Bộ tư lệnh chiến khu phía nam của quân đội Trung Quốc gọi hành động của khu trục hạm USS Benfold là "trái phép" và đã cử tàu chiến, máy bay giám sát.

"Chúng tôi yêu cầu phía Mỹ ngừng ngay lập tức các hành động khiêu khích như trên. Nếu không các vị sẽ phải gánh chịu hậu quả nghiêm trọng của những sự kiện không lường trước được", quân đội Trung Quốc vừa cảnh báo vừa đe dọa.

Mỹ thường xuyên thực hiện "chiến dịch đảm bảo tự do hàng hải" (FONOP) tại Biển Đông. Trong thông cáo ngày 20-1, Hạm đội 7 tuyên bố hải quân Mỹ sẽ thách thức tất cả các yêu sách mà nước này cho là quá mức so với luật quốc tế, bất kể nước đưa ra yêu sách.

Mỹ công phá các điểm yếu pháp lý của Trung Quốc

TTO - Báo cáo số 150 của Cục Đại dương - môi trường - các vấn đề khoa học thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ khẳng định rõ yêu sách chủ quyền và quyền tài phán của Trung Quốc trên toàn bộ Biển Đông là phi pháp.