Luật sư Trần Hồng Phong bên cửa sau bưu điện Cầu Voi (hiện trường vụ án mạng) - Ảnh: HOÀNG ĐIỆP

Được tạm đình chỉ thi hành án vào "thời khắc đặc biệt"

Hải bị 2 bản án sơ thẩm và phúc thẩm cùng tuyên mức án tử hình. Đầu tháng 12-2014, Hội đồng thi hành án tỉnh Long An đã có quyết định thi hành án đối với Hồ Duy Hải. Lúc này, Luật thi hành án hình sự đã có thay đổi: Cơ quan thi hành án sẽ thông báo cho gia đình tử tù biết việc thi hành án để gia đình có thể nhận xác tử tù về để mai táng.

Nếu trước đây, việc thi hành án tử hình đối với tử tù thường được thực hiện xong rồi mới báo cho thân nhân tử tù được biết thì ngày 4-12-2014, mẹ ruột của Hải đã nhận được thông tin sẽ tử hình Hải vào ngày 5-12-2014.

Với tấm lòng của một người mẹ thương con, và tin rằng con mình không giết người, bà đã cấp tốc tìm gặp những người có tiếng nói để nhờ người ta kêu oan giúp con mình. Và, như chưa từng có tiền lệ, Chủ tịch nước đang tiếp xúc cử tri tại TP.HCM đã nhận được đơn kêu oan của mẹ Hải cùng hồ sơ. 

Bởi thận trọng trước thân phận một con người, bởi những khuất tất còn trong vụ án, Chủ tịch nước đã đưa ra yêu cầu chưa từng có tiền lệ với TAND Tối cao: Tạm dừng thi hành bản án tử hình đối với Hồ Duy Hải.

Sau đó, hồ sơ của vụ việc được lật lại thông qua sự giám sát của Ủy ban tư pháp Quốc hội. Lúc đó, cùng vụ án Huỳnh Văn Nén đang gây sự chú ý của cộng động về các sai phạm của các cơ quan tố tụng vụ án Hồ Duy Hải cũng gây chú ý không kém.

Bà Lê Thị Nga - phó chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Quốc hội lúc bấy giờ - là người đã trực tiếp gặp cả Huỳnh Văn Nén lẫn Hồ Duy Hải. Bà Nga có thời gian trò chuyện và hỏi về vụ án. Sau cuộc gặp gỡ, bà Nga đã có báo cáo dài 10 trang phân tích những sai phạm, thiếu sót trong tố tụng cùng các điểm chưa rõ trong vụ án. Cá nhân bà Nga cho rằng khi chưa rõ ràng thì cần phải làm rõ. Theo bà Nga, cần kháng nghị giám đốc thẩm hủy 2 bản án để điều tra lại.

Tuy nhiên, trải qua rất nhiều thời gian, kể từ khi quyết định tạm hoãn thi hành án với tử tù Hồ Duy Hải được ban hành, số phận của Hải cứ "treo" lơ lửng như vậy. Không có quyết định kháng nghị giám đốc thẩm cũng không có quyết định thi hành án tử hình được đưa ra.

Tòa nhà xảy ra vụ án mạng bỏ hoang nhiều năm - Ảnh: HOÀNG ĐIỆP

Cho đến ngày 28-11-2019, gần 5 năm sau khi quyết định tạm đình chỉ thi hành án được đưa ra thì Viện KSND Tối cao đã ra quyết định kháng nghị giám đốc thẩm đề nghị Ủy ban Thẩm phán TAND Tối cao xử giám đốc thẩm theo hướng hủy 2 bản án để điều tra lại.

Phải làm rõ tất cả các điểm "mờ"

Sở dĩ vụ án Hồ Duy Hải bị kết tội giết 2 nhân viên bưu điện Cầu Voi dù đã có 2 bản án khẳng định Hải là hung thủ giết người nhưng các luật sư lại chỉ ra hàng chục điểm mâu thuẫn, vô lý, vi phạm tố tụng thể hiện trong hồ sơ vụ án. Chính những điểm "bất thường" này khiến các luật sư và gia đình Hồ Duy Hải tin rằng căn cứ để buộc tội Hải giết người là chưa chắc chắn. Còn người thân của Hải thì không tin rằng Hải giết người. 

Thời gian 10 năm ròng kêu oan cho con, bà Nguyễn Thị Loan (mẹ ruột của Hải) không còn nơi nào không tới, không còn cánh cửa nào mà bà không gõ. Bà tin rằng con bà không có tội.

Đồng thời với việc khẳng định con mình không liên quan đến vụ án, mẹ của Hồ Duy Hải đã có đơn tố cáo người khác mới là hung thủ giết người. Luật sư hỗ trợ pháp lý cho gia đình Hồ Duy Hải cũng có đơn tố các cán bộ tố tụng đã rút bớt hồ sơ ra khỏi vụ án khiến cho việc kết tội Hồ Duy Hải mang tính chủ quan và không được xem xét chứng cứ một cách công bằng.

"Để gia đình Hải tâm phục khẩu phục và các luật sư cũng đã làm hết trách nhiệm của mình thì cơ quan tố tụng cần phải làm rõ những vấn đề mâu thuẫn, chưa được làm rõ mà luật sư đã nêu. Hải không có trách nhiệm chứng minh mình vô tội, việc chứng minh Hải có tội là thuộc thẩm quyền của các cơ quan tiến hành tố tụng. Do đó, không chứng minh được, mà chỉ dựa vào lời khai thì không thể buộc tội Hải", luật sư Trần Hồng Phong nói.

Cửa sau ra nhà vệ sinh, nơi hung thủ rửa tay sau khi sát hại 2 nạn nhân - Ảnh: HOÀNG ĐIỆP

Vụ án Hồ Duy Hải: Sức mạnh của tình thân

TTO - Viện KSND Tối cao có văn bản kháng nghị theo hướng hủy 2 bản án sơ thẩm và phúc thẩm đối với Hồ Duy Hải (bị kết án tử hình cho hành vi giết chết 2 người ở bưu điện Cầu Voi, Long An) để điều tra lại.