Được thiết kế như một tour trải nghiệm nghề nghiệp, chương trình tạo cơ hội cho các bạn học sinh, sinh viên gặp gỡ doanh nghiệp, tham quan các gian hàng nghề nghiệp, lắng nghe chia sẻ từ chuyên gia và trực tiếp rèn kỹ năng nghề trong môi trường thực hành sinh động.

Đừng sợ AI, hãy hiểu và tận dụng nó

Ngày hội thông lệ hằng năm này đã thu hút hàng ngàn bạn trẻ tham gia, trở thành cầu nối quan trọng giữa nhà trường, doanh nghiệp và người học. Một trong những băn khoăn được các bạn đặt ra chính là lo ngại về tương lai nghề nghiệp khi làn sóng trí tuệ nhân tạo (AI) đang lan rộng, liệu có lấy mất cơ hội nghề nghiệp của con người trong tương lai.

Trấn an các bạn, chuyên gia lĩnh vực lao động việc làm Trần Anh Tuấn - Phó chủ tịch Hội Giáo dục nghề nghiệp TP.HCM - mở đầu bằng bức tranh toàn cảnh về thị trường lao động Việt Nam trong giai đoạn chuyển đổi mạnh mẽ. Ông Tuấn nói Việt Nam và TP.HCM đang bước sâu vào quá trình toàn cầu hóa và hội nhập toàn diện.

Ông Tuấn nói khi mở rộng địa giới hành chính, TP.HCM hướng đến mô hình siêu đô thị phát triển dựa trên các trụ cột: kinh tế số, năng lượng tái tạo, giao thông sạch, kinh tế tuần hoàn và chuyển đổi xanh. 

Trong bối cảnh ấy, thị trường lao động chuyển dịch theo hướng công nghệ hóa và số hóa mạnh mẽ.

Điều này đòi hỏi nguồn nhân lực chất lượng cao, linh hoạt và có khả năng làm việc trong môi trường đa ngành. Ông Tuấn phân tích theo cách nhìn truyền thống, người ta thường xếp lao động trình độ cao dựa theo bậc học. Tuy nhiên trong thị trường hiện nay, chất lượng lao động được đánh giá theo năng lực thực tiễn và được chia thành ba tầng.

Tầng cao là nhóm lao động sáng tạo, làm việc độc lập, chủ động trong ý tưởng và sản phẩm. Tầng trung có nhóm làm các công việc tiêu chuẩn, ổn định nhưng vẫn đòi hỏi tư duy độc lập. Còn tầng thấp chính là nhóm làm công việc đơn điệu, lặp đi lặp lại, dễ bị tự động hóa thay thế.

"AI chỉ đang thay thế những công việc ở tầng thấp mang tính lặp lại. Ở tầng trung nó hỗ trợ còn với tầng cao, AI trở thành công cụ mạnh mẽ để con người sáng tạo hơn. Vấn đề không phải là sợ AI mà là học cách hợp tác cùng nó để nâng cấp giá trị bản thân", ông Tuấn chia sẻ.

Quan trọng là năng lực học tập suốt đời

Anh Nguyễn Xuân Dương - Trưởng Phòng thi công bảo hành (Công ty cổ phần dịch vụ vận hành và bảo trì INTECH Service) - đem đến câu chuyện thực tế từ doanh nghiệp. Anh Dương cho rằng công nghệ đổi thay từng ngày, việc học liên tục không còn là lựa chọn mà thành yêu cầu bắt buộc nếu người trẻ muốn trụ vững trong nghề.

"Các bạn nên tự đặt cho mình lộ trình học rõ ràng. Mình đang ở đâu, năm sau mình phải học thêm được gì, ba năm nữa mình muốn vươn lên vị trí nào hay năm năm sau bản thân sẽ khác gì so với ngày ra trường?", anh Dương gợi ý.

Đồng tình, ông Trần Anh Tuấn nói năng lực học tập và thích ứng suốt đời chính là chìa khóa để mỗi bạn tồn tại và phát triển trong kỷ nguyên mới. Thay vì học để có tấm bằng, mỗi người cần xác định học để làm được việc và quan trọng hơn là học theo kịp sự thay đổi.

Cũng vậy, tốc độ và chất lượng học là hai yếu tố then chốt bởi học nhanh để thích ứng, học sâu để có giá trị. "Sinh viên cần chủ động học thêm kỹ năng mềm, ngoại ngữ, tư duy phản biện, khả năng làm việc nhóm và quản lý bản thân... là những kỹ năng máy móc không thể thay thế được", ông Tuấn bày tỏ.

'Đỏ mắt' tìm lao động tay nghề cao

Nhiều doanh nghiệp sản xuất đang 'khát' nhân lực tay nghề cao, chuẩn quốc tế, trong khi các trường cao đẳng cũng vất vả cung ứng đủ số lượng sinh viên tốt nghiệp theo nhu cầu này.