Thủ tướng Canada Trudeau thể hiện thái độ kiên quyết không nhượng bộ Trung Quốc bất chấp những lời kêu gọi xuống nước từ cả trong nước - Ảnh: REUTERS

"Bắt giữ tùy tiện công dân Canada sẽ không giúp họ có được thế thượng phong với chính phủ Canada", Thủ tướng Justin Trudeau nhấn mạnh ngày 25-6.

Căng thẳng giữa Canada và Trung Quốc từ sau vụ bắt giữ Mạnh Vãn Chu vẫn chưa kết thúc. Bà Mạnh, con gái nhà sáng lập Huawei, bị bắt tại Vancouver của Canada vào tháng 12-2018 theo yêu cầu từ Mỹ.

Sự việc được giữ kín gần một tuần khiến nhiều người nghi vấn đã có thương thảo giữa các bên trong thời gian này nhưng thất bại. Chỉ một thời gian ngắn sau khi vụ việc bị vỡ lở, Trung Quốc tuyên bố đã bắt hai người Canadan tên Michael Kovrig và Michael Spavor vì ăn cắp bí mật nhà nước Trung Quốc.

Những người này vừa bị truy tố tội gián điệp hồi tuần trước, một tội danh có thể đối mặt với mức án từ 10 năm đến chung thân. Thủ tướng Canada nhấn mạnh hai vụ bắt giữ tùy tiện của Trung Quốc có liên quan trực tiếp tới vụ Mạnh Vãn Chu.

Hãng thông tấn AP cho biết một lá thư có chữ ký của 19 cựu chính trị gia Canada đã được gởi đến ông Trudeau kêu gọi nên phóng thích "công chúa Huawei", hủy bỏ tiến trình dẫn độ sang Mỹ để đối lấy sự tự do cho hai công dân Canada.

"Tôi cực kỳ không tán thành với họ. Tôi tôn trọng những người này, nhưng phải nói họ sai rồi. Chúng ta không thể để các áp lực chính trị hay những hành động bắt bớ tùy tiện các công dân Canada làm ảnh hưởng tới hệ thống tư pháp độc lập của đất nước này", ông Trudeau lập luận.

Giám đốc tài chính toàn cầu Huawei bị cáo buộc lách lệnh trừng phạt Mỹ để làm ăn với Iran thông qua một công ty bình phong và lừa dối ngân hàng Mỹ về các khoản giao dịch.

"Canada có một nền tư pháp độc lập và hệ thống đó sẽ hoạt động một cách độc lập cho dù có bất kỳ áp lực chính trị nào, kể cả áp lực từ những chính phủ nước ngoài", Thủ tướng Trudeau ám chỉ Trung Quốc.

Hiện bà Mạnh đang được cho tại ngoại nhưng bị giám sát chặt chẽ tại nhà riêng ở Vancouver. Trung Quốc khẳng định vẫn đảm bảo các quyền lợi chính đáng của hai người Canada bị bắt, bao gồm cả việc được thăm lãnh sự.

Tuy nhiên, theo AP, một số nguồn tin cho hay Bắc Kinh đã ngăn cản việc thăm lãnh sự ông Kovrig và ông Spavor kể từ tháng 1 năm nay. Không có hình ảnh nào về họ kể từ khi bị bắt cách đây 18 tháng.

Canada thành lập ủy ban đặc biệt xem xét quan hệ với Trung Quốc

TTO - Các nhà lập pháp Canada thống nhất thành lập ủy ban đặc biệt nhằm xem xét quan hệ ngoại giao với Trung Quốc vốn đang rơi vào thế bí dưới thời của Thủ tướng Justin Trudeau, theo Reuters ngày 11-12.